«Тіл біліміне кіріспе» пәні бойынша б а ғ дарлам а

Практикалық сабақ мазмұны:

1. Дүние жүзіндегі тілдер саны және олардың қолданылу аясы.

2. 
   Тілдердің генеологиялық топтастырылуы.
   
3. 
   Тілдерді типологиялық топтастырылуы.
   
4. 
   Тілдің адамзат өркениетінің дамуына тікелей әсері.
   

Әдебиет:

1. 
   К. Аханов. Тіл білімінің негіздері. А., 1993.
   
2. 
   Ә.Қайдар. қазақ тілінің өзекті мәселелері. А., 1999.
   
3. 
   Т.Қордабаев. Түркология және қазақ тіл білімі. А., 1998.
   
4. 
   Ю.С.Маслов. Введение в языкознание. М., 1975.
   
5. 
   А.А.Реформатскиий. Введение в языкознание. М., 1996.
   
6. 
   Ә.Хасенов. Тіл білімі. А., 1999.
   
7. 
   Ә.Хасенов. Тіл білімінің теориялық және практикалық мәселелері. А., 1995.
   
8. 
   Атлас языков мира. Происхождение и развитие языков во всем мире. Б.Комри, С.Мэттьюс и др. – Лик Пресс, 1998.
   
9. 
   А.Е.Карлинский. Основы теории взаимодействия языков. А., 1990.
   

1. 
   К. Аханов. Тіл білімінің негіздері. А, 1993
   
2. 
   Н.А.Баскаков. Введение в изучение тюркских языков. М., 1969.
   

1. 
   Т.Қордабаев. Түркология және қазақ тіл білімі. А., 1998.
   
2. 
   Ф.А.Ганиев. О семантитической грамматике тюркских языков. «Советская тюркология», Баку, 1981
   
3. 
   М.Қашқари. Түбі бір түркі тілі. А., 1993.
   
4. 
   Древнетюркский словарь. Л., 1969.
   
5. 
   А.М.Щербак. Сравнительная фонетика тюркских языков. Л., 1970.
   
6. 
   А.М.Щербак. Очерки по сравнительноф морфологии тюркских языков. Л., 1977.
   
7. 
   Н.К.Дмитриев. Строй тюркских языков. М., 1962
   

1. 
   А.А.Реформатский. Введение в языкознание. М, 1996.
   
2. 
   А.Аблақов. Қазіргі қазақ тіліндегі меңгеріле байланысқан есімді сөз тіркестері. А.,1971.
   
3. 
   А.Аблақов. Қазіргі қазақ тіліндегі меңгеріле байланысқан етістікті сөз тіркестері.
   
4. 
   А.Айғабылов. Қазақ тілінің лексикологиясы. А., 1995
   
5. 
   А.Әбілқаев. Қазақ тіліндегі жай сөйлем түрлері. А., 1998
   
6. 
   А.Байтұрсынов. Тіл тағылымы. А, 1992.
   
7. 
   А.Д.Швейцер. Введение в социолинвистику. М, 1978.
   
8. 
   А.Джунисбеков. Гласные казахского языка. А, 1979.
   
9. 
   А.Джунисбеков. Просодика слова в казахском языке. А, 1987.
   
10. 
    А.Джунисбеков. Сингормонизм в казахском языке. А, 1980.
    
11. 
    А.Е.Карлинский. Основы теории взаимодействие языков. А, 1990
    
12. 
    А.Қалыбаева. Қазақ тіліндегі етіс категориясы. А., 1951
    
13. 
    А.М.Камчатнов, Н.А.Николина. Введение в языкознание. М, 2000.
    
14. 
    А.М.Щербак. Наречие, служебные части речи, изобразительные слова. Л., 1987
    
15. 
    А.М.Щербак. Очерки по сравнительный морфологии тюркских языков. Л.,1977.
    
16. 
    А.М.Щербак. Сравнительная фонетика тюркских языков. Л., 1970.
    
17. 
    А.С.Аманжолов. Қазақ тілі ғылыми синтаксисінің қысқаша курсы. А., 1990
    
18. 
    А.Хасенов. Қазіргі қазақ тіліндегі сан есімдер. А., 1957
    
19. 
    А.Хасенова. Етістіктің лексико-грамматикалық сипаты. А., 1971
    
20. 
    А.Ысқақов. Қазіргі қазақ тілі. А.,1977.
    
21. 
    А.Ысқақов. Қазіргі қазақ тілі. Морфология. А., 1991
    
22. 
    Ә. Хасенов. Қазіргі қазақ тіліндегі сан есімдер. А., 1957
    
23. 
    Ә.Болғанбаев. Қазақ тіліндегі синонимдер. А., 1988.
    
24. 
    Ә.Болғанбаев. Қазақ тілінің лексикологиясы. А., 1988.
    
25. 
    Ә.Болғанбайұлы, Ғ.Қалиұлы. Қазақ тілі лексикологиясы мен фразеологиясы. А., 1977
    
26. 
    Ә.Жаниязов. Тура және ауыспалы мағыналар. Қазақстан мектебі, 1982, №4, 31-33 бб.
    
27. 
    Ә.Ибатов. Қазақ тіліндегі есімдіктер. А., 1961
    
28. 
    Ә.Ибатов. Қазақ тілінің туынды сөздер сөздігі. А., 1988
    
29. 
    Ә.Қайдаров, Ө.Айтбаев. Қазақ терминологиясының қалыптасу тарихы. Қазіргі жағдайы және міндеттері. А., 1986
    
30. 
    Ә.Қайдаров. Қазақ терминологиясына жаңаша көзқарас. А., 1993
    
31. 
    Ә.Қайдаров. Қостілділік – қос қанатың. Жұлдыз, 1988.
    
32. 
    Ә.Төлеуов. Қазіргі қазақ тіліндегі зат есім категориясы. А., 1971
    
33. 
    Ә.Төлеуов. Сөз таптары. А., 1982
    
34. 
    Ә.Хасанов. Тіл білімі. А, 1999.
    
35. 
    Ә.Хасанов. Тіл біліміне кіріспе. А.,1990.
    
36. 
    Ә.Хасанов. Тіл білімінің теориялық және практикалық мәселелері. А, 1995.
    
37. 
    Б.Қалиев. Қазақ тіліндегі дауысты дыбыстардың редукциясы. А, 1984.
    
38. 
    Б.Қасым. Қазақ тіліндегі күрделі сөздер. А., 2001
    
39. 
    Б.Н.Головин. Введение в языкознание. М, 1989.
    
40. 
    Б.О.Орузбаева. Словообразование в киргизком языке. Фрунзе, 1964.
    
41. 
    Б.Тайлақбаев, Қазақ тіліндегі салдыр шұғыл дауыссыздар. А, 1981
    
42. 
    Б.Хасанов Қазақ тілінде сөздердің метафоралы қолданылуы. А., 1964.
    
43. 
    В.А.Истрин. Развития письма. М, 1965.
    
44. 
    В.А.Кочергина. Введение в языкознание. М., МГУ, 1979.
    
45. 
    В.В.Виноградов. Основные типы лексических значений слова. «Вопросы языкознания», М.,1953.
    
46. 
    В.Георгиев. Происхождение алфавита. «Вопросы языказнания». М, 1957.
    
47. 
    В.З.Панфилов. Взаимоотношение языка и мышления. М, 1971- сб. «Мышление и язык»
    
48. 
    В.И.Кодухов. Введение в языкознание. М,(кез келген басылымы)
    
49. 
    В.М.Жирмунский. О природе частей речи и их классификации. – сб. «Вопросы теории частей речи», Л., 1968. стр. 27.
    
50. 
    Вопросы казахской фонетики и фонологий. А, 1979.
    
51. 
    Вопросы теории частей речи. Л., 1968.
    
52. 
    Г.А.Климов. Вопросы методики сравнительно-генетических исследований. М-Л., 1971.
    
53. 
    Ғ.Қалиев, Н.Оралбаев. О.Төлегенов. Қазіргі қазақ тіліндегі жаттығулар жинағы. А., 1983.
    
54. 
    Ғ.Мұстафиннің таңдамалы шығармалар жинағы.
    
55. 
    Ғ.Мүсіреповтің таңдамалы шығармалар жинағы.
    
56. 
    Д.Жүнісов. Қазақ, ұйғыр тілдеріндегі етістік шақтарының кейбір ерекшеліктері. ҚСҒА Хабарлары. Тіл әдебиет сериясы. 1983, №2. 15-19 бб.
    
57. 
    Древнетюркский словарь. Л., 1969.
    
58. 
    Е.Н.Шипова. Словарь тюркизмов в руском языке. А, 1976. стр. 444.
    
59. 
    Ж.А.Аралбаев. Вокализм казахского языка. А, 1970.
    
60. 
    Ж.Шәйекенов. Қазіргі қазақ тіліндегі сын есім категориясы. А., 1961.
    
61. 
    Ж.Шәкенов. Қазіргі қазақ тіліндегі сын есім категориясы. А., 1961.
    
62. 
    И.И. Мещанников. Структура предложения. М-Л, 1963.
    
63. 
    И.Фридрих. История письма. М, 1979.
    
64. 
    К. Аханов. Грамматика теориясының негіздері. А, 1972
    
65. 
    К. Аханов. Тіл білімінің негіздері. А, 1993.
    
66. 
    К.Амирғалиев. Семантико-грамматические функции части тюркских языков. Афтореферат дис.канд.фил.наук. А., 1981
    
67. 
    К.Аханов. Қазақ тіліндегі омонимдер. А., 1958.
    
68. 
    К.Бисенбаева. Қазіргі қазақ тілі фонетикасы. А, 1973.
    
69. 
    Қ.Есенов. Сабақтас құрмалас сөйлемнің құрылысы. А., 19982
    
70. 
    Қ.Жарықбаев. Әлем зиялылары қазақ тілі туралы. Қазақстан мұғалімі, 1989.
    
71. 
    Қ.Жұбанов. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. А, 1999.
    
72. 
    Қ.Неталиева. Қазақ тілінің орфоэпиялық сөздігі. А, 1977.
    
73. 
    Қаз. Советтік Соц. Респ. Тіл туралы Заңы. 1989, 29 қыркүйек.
    
74. 
    Қазақ грамматикасы. Астана, 2002.
    
75. 
    Қазақ мақал-мәтелдері. А., 2004.
    
76. 
    Қазақ орфографиялық сөздігі. А, 1988.
    
77. 
    Қазақ тілі грамматикасы. Морфология. А., 1967
    
78. 
    Қазақ тілі орфографиясының негізгі ережелері. А, 1983.
    
79. 
    Қазақ тілі. А., 2000
    
80. 
    Қазақ тілінің диалектологиялық сөздігі. А., 1969, 1999
    
81. 
    Қазақ тілінің синонимдер, антонимдер сөздігі. А., 2001.
    
82. 
    Қазақ тілінің сөзжасам жүйесі. А., 1989
    
83. 
    Қазіргі қазақ тілі. А,1954
    
84. 
    Қазіргі қазақ тілі. Морфология. А., 1991
    
85. 
    Л.З.Рүстемов. Қазіргі қазақ тіліндегі араб-парсы кірме сөздері. А, 1982.
    
86. 
    Л.И.Баранников. Введение в языкознание. Саратов , 1973.
    
87. 
    Л.К.Жаналина. Сопоставительное словообразование русского и казахского языков. А., 1998.
    
88. 
    М.Әуезовтің таңдамалы шығармалар жинағы.
    
89. 
    М.Балақаев, Е.Жанпейісов, М.Томанов, т.б. Қазақ тілінің стилистикасы. А,. 1974.
    
90. 
    М.Балақаев, Т.Сауранбаев. Қазіргі қазақ тілі. Синтаксис, 1997.
    
91. 
    М.Балақаев. Қазақ әдеби тілі және оның нормалары. А., 1984
    
92. 
    М.Балақаев. Қазақ тілінің мәдениеті. А., 1971.
    
93. 
    М.Белбаева. Қазіргі қазақ тілінің лексикологиясы. А., 1978.
    
94. 
    М.Дүйсебаева. Қазақ әдеби тілі орфоэпиясының кейбір мәселелері. А, 1973.
    
95. 
    М.Дүйсебаева. Қазақ тілінің қысқаша орфоэпиялық сөздігі. А, 1981.
    
96. 
    М.Қашқари. Түбі бір түркі тілі. А., 1993.
    
97. 
    М.Оразов. Етістік. А., 2001.
    
98. 
    М.Оразов. Қазақ тілінің семантикасы. А., 1991.
    
99. 
    М.Серғалиев, А.Айғабылов, О.Күлкенова. Қазіргі қазақ әдеби тілі. А, 1991
    
100. 
     М.Серғалиев, Т.Сауранбаев. Қазіргі қазақ тіліндегі сөз тіркестері. Синтаксис. І бөлім. А.,1987
     
101. 
     М.Серғалиев, Ш.Нұрғожина. Эмоционально – экспрессивная лексика казахского разговорного языка. А., 1995
     
102. 
     М.Серғалиев. Қазақ тілінің орфографиялық сөздігі. А, 1995.
     
103. 
     М.Томанов. Тіл тарихы туралы зерттеулер. А, 2002.
     
104. 
     М.Томанов., А.Жүнісов, т.б. Түркі тілдерінің салыстырмалы морфологиясы. А., 1984.
     
105. 
     Н.А.Баскаков. Введение в изучение тюркских языков. М., 1969
     
106. 
     Н.А.Баскаков. Историко-типологическая фонология тюркских языков. М, 1988.
     
107. 
     Н.А.Баскаков. Предложение и словосочитание в тюркских языках. М., 1961.
     
108. 
     Н.К.Дмитриев. Строй тюркских языков. М., 1962.
     
109. 
     Н.Оралбаева. Қазақ тілінің сөзжасам жүйесі. А.,2003
     
110. 
     О.К.Күлкенова.Қазіргі қазақ тіліндегі сөйлем түрлері. А., 1998
     
111. 
     О.П.Суних. Общая теория частей речи. М-Л., 1966. стр. 9-10 бб., 113-116.
     
112. 
     Ө.Айтбаев. Қазақ терминологиясының дамуы мен қалыптасуы. А.,1988
     
113. 
     П.М.Меморианский. Краткая грамматика казах - кир-го языка. ч.ІІ, Синтаксис
     
114. 
     Р.А.Будатов. Многозначность слова. М., 1958.
     
115. 
     Р.Барлыбаев. Қазақ тілінде сөз мағынасының кеңеюі мен тарылуы. А., 1968.
     
116. 
     Р.Ғ.Сыздықова. Қазақ әдеби тілінің тарихы. А, 1993.
     
117. 
     Р.С.Әміров. Жай сөйлем синтаксисі. А., 1983
     
118. 
     Р.Сыздықова. Қазақ тілі анықтағышы. Астана, 2000.
     
119. 
     Р.Сыздықова. Сөз сазы. А, 1983
     
120. 
     Р.Сыздықова. Сөзді дұрыс айту нормалары. А,1989.
     
121. 
     С.Аманжолов, А.Әбілқаев, И.Ұйықбаев. Қазақ тілі грамматикасы. ІІ бөлім. Синтаксис, 1971.
     
122. 
     С.Жиенбаев. Синтаксис мәселелері. А., 1941
     
123. 
     С.Исаев., К.Назарғалиева. Қазақ тілі. А., 1991.
     
124. 
     С.М.Исаев, Г.Т.Нуркина. Сапостовительная типология русского и казахского языков. А,1996.
     
125. 
     С.Мырзабеков. Қазақ тілінің айтылым сөздігі. А, 2001.
     
126. 
     С.Мырзабеков. Қазақ тілінің дыбыс жүйесі. А, 1999.
     
127. 
     Сравнительно-историческая грамматика тюркских языков. Фонетика. Л., 1984.
     
128. 
     Строй казахского языка. Фонетика. А, 1991.
     
129. 
     Т.Арынов. Ибалы келін - әулет көркі. Қазақстан әйелдері. 1986, №4, 20-21 бб.
     
130. 
     Т.Ерғалиев. Қазақ тіліндегі есімше категориясы. А., 1958
     
131. 
     Т.Қордабаев. Жалпы тіл білімі, А, 1987.
     
132. 
     Т.Қордабаев. Қазақ тіл білімінің дамуы мен қалыптасуы. А, 1997.
     
133. 
     Т.Қордабаев. Қазақ тіліндегі құрмалас сөйлемдер жүйесі. А., 1998.
     
134. 
     Т.Қордабаев. Қазіргі қазақ тіліндегі етістіктердің шақ категориясы А., 1953
     
135. 
     Т.Қордабаев. Сөз және оның мағыналары. А., 1958.
     
136. 
     Т.Қордабаев.Тюркология және қазақ тіл білімі. А, 1998.
     
137. 
     Т.Сайрамбаев. Қазіргі қазақ тіліндегі күрделі сөз тіркесі. А.,1987
     
138. 
     Т.Сайрамбаев. Сөз тіркесі мен жай сөйлем. Синтаксис, 1996.
     
139. 
     Т.Сайранбаев. Сөйлемнің тұрлаулы мүшелері. А., 1996
     
140. 
     Т.Сауранбаев. Қазақ тіліндегі құрмалас сөйлем синтаксисі. А.,1998.
     
141. 
     Түркі тілдерінің салыстырмалы морфологиясы.А., 1984
     
142. 
     Ф.А.Ганиев. О семантитической грамматике тюркских языков. «Советская тюркология», Баку, 1981.
     
143. 
     Ф.А.Ганиев.Образование сложных слов в татарском языке. М., 1982
     
144. 
     Фонетика казахского языка. А., 1969.
     
145. 
     Х.Кәрімов. Қазақ диалектологиясы. А., 1980
     
146. 
     Х.Қожахметов. Мәнерлеп оқу. А, 1982.
     
147. 
     Ш.Құрманбайұлы. Қазақ лексикасының терминденуі. А., 1998.
     
148. 
     Ш.Сарыбаев, Ғ.Қалиев. Қазақ тілінің диалектологиясы. А, 2003.
     
149. 
     Ш.Сарыбаев. Қазақ тіл білімі мәселелері. А., 2000
     
150. 
     Ш.Сарыбаев. Қазақ тіліндегі еліктеуіш сөздер. А., 1960
     
151. 
     Ш.Сарыбаев. Междометие в казахского языка. А., 1959
     
152. 
     Ы.Маманов. Қазіргі қазақ тілі. (етістік). А., 1966.
     
153. 
     І.Ағыбайұлы. Қазақ тілінің терминологиялық сөздігі. А., 1935
     
154. 
     І.Кеңесбаев, Ғ.Мұсабаев. Қазіргі қазақ тілі. Лексика, фонетика. А, І басылуы, 1962, ІІ басылуы, 1975.
     
155. 
     І.Кеңесбаев. Қазақ тілінің буын құрылысы. // Иследования по казахскому языкознанию. А, 1987. стр. 325-330; 330-338.
     
156. 
     Э. Д.Сулейменова, Т.Б.Мадиева, Р.А.Авакова, А.К.Шаяхметова. Словарь по языкознанию. Тіл білімі сөздігі. Под. ред. Э. Д.Сулейменовой. А, 1998.
     
157. 
     Э.В.Севортян. К проблеме частей речи в тюркских. - сб. «Вопросы грамматического строя», М., 1955.
     
158. 
     Ю.С. Маслов. Введение в языкознание. М, 1975, 1987.
     

Әдебиеттер (қосымша):

1. 
   В.А.Звегинцев. История языкознания ХІХ-ХХ вв. В очерках и извлечениях. ч.І,ІІ. М., 1965.
   
2. 
   В.М.Никитевич. Грамматические категории в современном руском языке. М., 1963. стр.72.
   
3. 
   Г.В. Комианский. Логика и структура языка. М, 1965.
   
4. 
   Грамматика современного русского литературного языка. М., 1970.
   
5. 
   Е.Б.Бекмұхамбетов. Қазақ тіліндегі араб-парсы сөздері. Түсіндірме сөздік. А., 1977.
   
6. 
   И.С.Улуханов. Словообразовательная семантика в русском языке. М., 1977.
   
7. 
   М.О.Әуезов. Қазақтың әдеби тілі туралы. 20 томдық шығармалар жинағы. А, 1985. 19 –том.
   
8. 
   О.Широков. Введение в языкознание. М., МГУ, 1984.
   
9. 
   Р.Сыздықова. Сөзді дұрыс айту нормалары. А.,1989.
   
10. 
    Т.Арынов. Ибалы келін - әулет көркі. Қазақстан әйелдері. 1986, №4, 20-21 бб.
    
11. 
    Х.Қожахметов. Мәнерлеп оқу. А., 1982.