«Тіл біліміне кіріспе» пәні бойынша б а ғ дарлам а
жүктеу/скачать 1,46 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Қарастырылатын сұрақтар
- Дәрістің мазмұны: Тілдің таңбалық сипаты. Тілдің құрылымдық және жүйелілік қасиеттері.Синхрония мен диахрония.
- Дәрістің мазмұны
- Дәрістің мазмұны:Фонема.Сингормонизм, ассимиляция.Фонетикалық процесстер.
Қарастырылатын сұрақтар:1. Тілдің шығуы мен дамуы туралы әр түрлі көзқарастар 2. Тілдің қызметі мен қоғамдық мәні. Тіл туралы заң және тіл мәртебесі. Әлемдік тіл, мемлекеттік тіл, ресми тіл, жергілікті тіл. 3. Тіл білімі, түрлері және оның салалары. 4. Тіл білімінің басқа ғылымдармен байланысы (әдебиет, тарих, жағырапия, логика, психология, медицина, физиология, философия, кибернетика, т.б.) Дәрістің мақсаты: тіл, соның ішінде адамзат тілі тіл білімінің негізгі нысаны болып табылатынын тілдің негізгі қызметтері және оны зерттейтін тіл білімінің ғылымдар жүйесінде алатын орнын жан-жақты қарастыру. Дәріс мазмұны: Тілдің шығуы мен дамуы туралы әр түрлі көзқарастар Тілдің қызметі мен қоғамдық мәні. Тіл туралы заң және тіл мәртебесі. Әлемдік тіл, мемлекеттік тіл, ресми тіл, жергілікті тіл.Тіл білімі, түрлері және оның салалары. Тіл білімінің басқа ғылымдармен байланысы (әдебиет, тарих, жағырапия, логика, психология, медицина, физиология, философия, кибернетика, т.б.) Өзін - өзі тексеретін сұрақтар: Тіл қандай құбылыс? Тіл туралы ғылым қалай аталады? Тіл білімінің негізгі нысанына нелер жатады? Тіл білімі қандай ғылымдармен байланысады? Тіл білімінің ғылымдар жүйесінде алатын орны? Әдебиет: 1, 2, 4, 5, 11, 21, 25, 30 Тақырып: Тілдің жүйесі мен құрылымы. Қарастырылатын сұрақтар:1. Тілдің таңбалық сипаты. 2. Тілдің құрылымдық және жүйелілік қасиеттері. 3. Синхрония мен диахрония. Дәрістің мақсаты: тілдің де белгілі бір жүйе мен құрылымға негізделетіндігі, тіл болу үшін белгілі бір таңбалардың жиынтығы қажеттігі, тілдің белгілі бір дәуір мен ғасырлар бойы дамитын қоғамдық құбылыс екендігіне көздерін жеткізу.Дәрістің мазмұны: Тілдің таңбалық сипаты. Тілдің құрылымдық және жүйелілік қасиеттері.Синхрония мен диахрония.Өзін-өзі тексеретін сұрақтар: Тілдің таңбаларына нелер жатады? Тілдің құрылымдық жүйесін түсіндір? Тілге тән жүйелілік қасиеттер дегеніміз не? Синхрония мен диахронияның айырмашылығы неде? Әдебиет: 7,8,13,15,29,34,42,55. Тақырып: Жазу теориясы мен тарихы. Қарастырылатын сұрақтар:Жазу және жазба тілі.Жазудың шығуы және оның даму кезеңдері. Алфавит және графика. Орфография. Орфографиялық прринциптер. Транскрипция және транслитерация. Дәрістің мақсаты: жазудың шығуы, оның адамзат тарихында алатын орны, алфавит және графиканың пайда болуы, сауатты жазудың негізгі принциптерінен хабардар ете отырып, транскрипция мен транлитерациясының жазу үшін маңызын түсіндіру. Дәрістің мазмұны: Жазу және жазба тілі.Жазудың шығуы және оның даму кезеңдері.Алфавит және графика. Орфография. Орфографиялық прринциптер.Транскрипция және транслитерация.Өзін-өзі тексеретін сұрақтар: Жазудың қандай түрлері бар? Жазудың пайда болуы адамзат тарихы үшін қандай орын алады? Графика дегеніміз не? Қазақ жазуы қандай алфавиттерді басынан кешірді? Қазақ тілінің негізгі принциптері қандай? Транскрипция мен транлитерацияның айырмашылығын түсіндір? Әдебиет: 11, 18, 24, 38, 45, 53, 61 Тақырып: Тіл білімінің фонетика саласы. Қарастырылатын сұрақтар:Фонетика және оның салалары (жеке және жалпы, теориялық, практикалық, эксперименталдық). Дыбыстау мүшелері және олардың қызметі. Тіл дыбыстары, олардың түрлері (дауысты, дауыссыз, дифтонгтар, дифтонгоидтар). Дыбыстардың акустика- артикуляциялық тұрғыдан мінездемесі. Дәрістің мақсаты: фонетиканың тіл білімінің негізгі салаларының бірі екндігін, оның негізгі нысаны, дыбыс жасаудағы дыбыстау мүшелерінің қызметін, қазақ тіліндегі дыбыстар, олардың түрлері мен жасалуы туралы кеңінен мағлұмат беру. Дәрістің мазмұны:Фонетика және оның салалары (жеке және жалпы, теориялық, практикалық, эксперименталдық).Дыбыстау мүшелері және олардың қызметі.Тіл дыбыстары, олардың түрлері (дауысты, дауыссыз, дифтонгтар, дифтонгоидтар).Дыбыстардың акустика- артикуляциялық тұрғыдан мінездемесі.Өзін-өзі тексеретін сұрақтар: Жеке және жалпы фонетика нені қарастырады? Дыбыстау мүшелеріне нелер жатады? Дифтоногтар мен дифтонгойттардың ара-қатынасы қандай? Кез-келген дауысты және дауыссыз дыбыстарға акустика-артикуляциялық жақтан мінездеме бер Әдебиет: 20, 34,48, 57,64,72,81,99 Тақырып: Үндестік заңы. Фонетикалық процесстер. Дәрістің мазмұны:Фонема.Сингормонизм, ассимиляция. Фонетикалық процесстер. Дәрістің мақсаты: фонеманың кез-келген дыбыстан ерекшелігін түсіндіре отырып, түркі тілдерінің негізгі заңы үндесу екендігін, олардың түрлерін және тіліміздегі сан алуан фонетикалық процесстерді меңгерту. Дәрістің мазмұны:Фонема.Сингормонизм, ассимиляция.Фонетикалық процесстер.Өзін-өзі тексеру сұрақтары: Фонема дегеніміз қандай дыбыс? Сингорманизм мен ассимиляцияның айырмашылығын түсіндір. Апакопа дегініміз не? Метафора мен метонимия бір құбылыс па? Метатеза мен диэрезаға мысал келтір. Протеза мен эпентеза дегеніміз қандай құбылыстар? Әдебиет: 11, 15,24, 52, 85,97,102. Тақырып: Тіл білімінің лексикология саласы және оның қарасыратын объектісі – сөз. жүктеу/скачать 1,46 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|