«Тіл біліміне кіріспе» пәні бойынша б а ғ дарлам а


Практикалық (семинарлық, студиялық) сабақтарға әдістемелік нұсқаулар



жүктеу/скачать 1,46 Mb.
бет14/17
Дата10.06.2017
өлшемі1,46 Mb.
#18729
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   17


7. Практикалық (семинарлық, студиялық) сабақтарға әдістемелік нұсқаулар

Тақырып: Лингвистика - дербес ғылым.

Практикалық сабақ мақсаты: тіл, соның ішінде адамзат тілі тіл білімінің негізгі нысаны болып табылатынын тілдің негізгі қызметтері және оны зерттейтін тіл білімінің ғылымдар жүйесінде алатын орнын жан-жақты қарастыру.

Практикалық сабақ мазмұны:

  1. Тіл білімі және оның салалары


  2. Тіл білімінің қоғамдық ғылымдармен байланысы

  3. Тіл білімінің жаратылыстану ғылымдарымен байланысы

  4. Тіл білімінің практикалық мәні

Әдістемелік нұсқау: тіл білімінің салаларын бір-бірімен салыстыру, басқа да ғылымдармен байланысын көрсететін схема құру, тіл, сөз, ой туралы ой талқы.

Әдебиет: 1, 2, 5, 10, 25, 36, 45
Тақырып: Тіл - таңбалық жүйе.

Практикалық сабақ мақсаты: тілдің де белгілі бір жүйе мен құрылымға негізделетіндігі, тіл болу үшін белгілі бір таңбалардың жиынтығы қажеттігі, тілдің белгілі бір дәуір мен ғасырлар бойы дамитын қоғамдық құбылыс екендігіне көздерін жеткізу.

Практикалық сабақ мазмұны

1. Линвистикалық семиотика.


2. Тілдің жүйелілік және құрылымдық қасиеттері.

3. Синхрония және диахрония.



Әдістемелік нұсқау: сұрақ-жауап арқылы синхрония мен диахронияның айырмашылықтарын ажырату, тілдің таңбалары туралы дәлелдеме, жүйелілік, құрылымдық қасиеттеріне сауал құру.

Әдебиет: 2, 5, 6, 18, 26, 35, 48, 75
Тақырып: Жазудың пайда болуының тарихи маңызы. Алфавит. Графика. Орфография.

Практикалық сабақ мақсаты: жазудың шығуы, оның адамзат тарихында алатын орны, алфавит және графиканың пайда болуы, сауатты жазудың негізгі принциптерінен хабардар ете отырып, транскрипция мен транлитерациясының жазу үшін маңызын түсіндіру.

Практикалық сабақ мазмұны:

  1. Жазу таңбалары және олардың түрлері.


  2. Алфавит және графика.

  3. Орфография және оның принциптері.

  4. Транскрипция мен транслитерация.

Әдістемелік нұсқау: алфавитті жатқа айту, орфографиялық принциптерге мысалдар жазылған топшамалар, бір мәтінді транскрипциялау.

Әдебиет: 3, 12, 25, 32, 48, 56
Тақырып: Фонетика және фонология.

Практикалық сабақ мақсаты: фонетиканың тіл білімінің негізгі салаларының бірі екндігін, оның негізгі нысаны, дыбыс жасаудағы дыбыстау мүшелерінің қызметін, қазақ тіліндегі дыбыстар, олардың түрлері мен жасалуы туралы кеңінен мағлұмат беру.

Практикалық сабақ мазмұны:


  1. Фонетика жүйесі туралы түсінік.

  2. Сөйлеу аппаратының құрылысы.

  3. Сөйлеу органдарының актив және пассив қызметтері.

  4. Сөйлеу дыбыстырын топтастыру принциптері.

әдістемелік нұсқау: сөйлеу мүшелерінің қызметін көрсететін схема, дыбыстар жүйесіне арналған картотека, сұрақ-жауап.

Әдебиет: 13, 15, 25, 27, 35, 46, 58.
Тақырып: Фонема. Орфоэпия.

Практикалық сабақ мақсаты: фонеманың кез-келген дыбыстан ерекшелігін түсіндіре отырып, түркі тілдерінің негізгі заңы үндесу екендігін, олардың түрлерін және тіліміздегі сан алуан фонетикалық процесстерді меңгерту.

Практикалық сабақ мазмұны:

  1. Дыбыс және фонема


  2. Фонеманың белгілері мен түрлері

  3. Орфоэпия, тілдегі орны (мәні).

Әдістемелік нұсқау: фонеманың басты белгілерін қамтыған дәлелдеме, орпоэпиялық нормаларды жаттау, фонеманың белгісін көрсеткен сызба әзірлеу.

Әдебиет: 3, 7, 17, 27, 45, 57, 85
Тақырып: Сөз мағынасы.

Практикалық сабақ мақсаты: лексикологияның негізгі объектісі сөз екендігін көрсете отырып, оған тән басты белгілерді, сөздің негізгі мағыналарымен қатар ауыспалы мағынасының, оны беру тәсілдері тіліміздегі табу сөздер мен эффемизм, олардың тәрбиелік мәні жөнінде дәлелді тұжырымдар жасау..

Практикалық сабақ мазмұны:


  1. Сөздің анықтамасы мен оған тән белгілер.

  2. Сөздің тура және ауыспалы мағыналары.

  3. Сөздің ауыс мағынасының жасалу тәсілдері.

Әдістемелік нұсқау: көркем әдебиеттен метофора, метонимия, синекдохаларға мысалдар теру, сөздің басты белгілері бейнеленген сызба дайындау, тура, ауыс мағыналарға Венн диаграммасын құру.

Әдебиет: 18, 25, 35, 64, 89, 99, 102
Тақырып: Сөздік құрам және негізгі сөздік қор.

Практикалық сабақ мақсаты: қазақ тілі сөздік құрамы жағынан түркі тілдерінің ішіндегі өте бай тіл екендігін, сөздік құрамның баю жолдарын түсіндіру.

Практикалық сабақ мазмұны:

  1. Сөздік құрамның жалпы сипаты.


  2. Негізгі сөздік құрамның басты белгілері, толығу жолдары.

  3. Кәсіби сөздер мен диалект сөздер.

  4. Қазақ терминологиясының қазіргі дамуы.

Әдістемелік нұсқау: сөздік құрамға кіретін сөздердің тізбесін жасау, салыстыру, мағынасын ашатын топшамалар әзірлеу, қазіргі термин сөздерді анықтау.

Әдебиет: 15, 26, 34, 48, 69, 71, 82, 95
Тақырып: Фразеологиялық оралымдар

Семинар мақсаты: Фразеологияның тіл білімінің негізгі саласының бірі екендігін,тіліміздегі еркін және фразологиялық тіркестер,олардың айырым белгілері,фразеологизмдерге тән қасиеттер,олардың түрлері, пайда болу, шығу негіздері туралы мол мәлімет беру.

Практикалық сабақ мазмұны:

  1. Тұрақты тіркестер туралы жалпы түсінік

  2. Тұрақты тіркестердің белгілері

  3. Тұрақты тіркестердің түрлері

  4. Мақал-мәтелдер

Әдістемелік нұсқау: шығу тарихынан шағын эссе жазу, ұқсастықтары мен айырмашылықтарына арналған сызбалар дайындау.

Әдебиет: 7, 12, 23, 31, 40, 51, 62.
Тақырып: Грамматиканың негізгі саласы- морфология.

Семинар мақсаты: жеке және жалпы грамматиканың қарастыратын мәселелеріне тоөқтала келіп, грамматикалық негізгі бірліктер, морфема, сөз формасы, сөз тіркесі, сөйлем туралы, олардың айырмашылықтары, сөздердің морфологиялық құрылымының өзгеру жолдары туралы дәлелді мәлімет беру.

жүктеу/скачать 1,46 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   17



©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет