Тілдің дыбыс жүйесін зерттейтін тіл білімінің бір саласы



бет3/3
Дата11.02.2018
өлшемі0,61 Mb.
#37533
1   2   3

Қазақ тіліне тән дыбыстар топтастырылған қатарды белгілеңіз. 
А) Ә, ғ, қ, к, ң, ө, ү, ұ, і. 
B) Ғ, қ, і, к, ә, ң, ө, ү, ұ.. 
C) һ,ә, ғ, қ, ң, ө, і, ұ, ү. 
D) Ы, ә, ғ, қ, ң, ө, ұ, і. 
E) Ә, ғ, ү, қ, ң, ы, ұ, і, у. 

181 C


Дауысты дыбыстардың жақ қатысына қарай бөлінуін көрсетіңіз. 
А) Жуан, жіңішке. 
B) Жіңішке, ашық. 
C) Ашық, қысаң. 
D) Еріндік, езулік. 
E) Езулік, жуан. 

182 B


«Ы» дыбысына тән сипаттаманы табыңыз. 
А) Жіңішке, еріндік, қысаң. 
B) Жуан, езулік, қысаң. 
C) Жуан, езулік, ашық. 
D) Жіңішке, езулік, қысаң. 
E) Жуан, еріндік, ашық. 

183 B


Дауысты дыбыстың жасалу ерекшелігін көрсетіңіз. 
А) Дауыстап айтуға келетін дыбыстар. 
B) Ауа өкпеден кедергісіз шығып, үннен ғана тұратын дыбыстар. 
C) Ауа өкпеден кедергісіз шығып, үн мен қоса салдыры бар дыбыстар. 
D) Салдырдан жасалған дыбыстар. 
E) Өкпеден шыққан ауаның кедергіге ұшырап шығуынан жасалған дыбыстар. 

184 B


Дауысты дыбыстардың тіл қатысына қарай бөлінуін көрсетіңіз. 
А) Жіңішке, ашық. 
B) Жуан, жіңішке. 
C) Ашық, қысаң. 
D) Жуан, ашық. 
E) Еріндік, езулік. 

185 C


Құрамында үш дауысты дыбысы бар сөздер қатарын көрсетіңіз. 
А) Көмек, бақташылар. 
B) Барымташы, жақсылық. 
C) Келіссөз, жеңілдік. 
D) Сағыныш, аспан. 
E) Тапсырма, табалдырық. 

186 E


Сөз соңында келмейтін дауыстылар қатарын табыңыз. 
А) А, ы, ө. 
B) Ы, і, о. 
C) Ә, о, и. 
D) Ү, ы, ә. 
E) Ө, ұ, ү. 

186 C


Бірыңғай жуан дауыстылардан тұратын сөздерді табыңыз. 
А) Ынталы, қауесет, дауылпаз. 
B) Ойшыл, әулие, көлеңке. 
C) Ұлағат, байланыс, құнарлы. 
D) Талап, тілек, керуен. 
E) Тәжірибе, дүние, туынды. 

187 D


Жуан және жіңішке дауыстылар араласып келген сөздерді табыңыз. 
А) Найзағай, қолтаңба, дәулет. 
B) Ұшқын, жасын, сәуле. 
C) Тәлімгер, түлек, талап. 
D) Ғарышкер, бапкер, Ақтөбе. 
E) Мөлдір, кәусәр, бұлақ. 

188 D


Бірыңғай жуан дауыстылардың қатарын табыңыз. 
А) А, ы, ұ, ө, о. 
B) О,ө, ы, і, у. 
C) Ұ, ы, а, ә, ү. 
D) О, а, ы, у, ұ. 
E) У, и, а, ы, і. 

189 D


Бірыңғай жіңішке дауыстылардан құралған сөздерді табыңыз. 
А) Сабыр, салмақ, сәлем. 
B) Көмек, кітап, бағбан. 
C) Қауіп, қатер, күнә. 
D) Сезім, төзім, білім. 
E) Кеңшілік, дәурен, қадір. 

190 A


Ашық дауысты дыбыстар қатарын табыңыз. 
А) А, ә, о, ө, е, э. 
B) А, ә, ұ, ү, у. 
C) Ы, і, и, ұ, ү, у. 
D) О. ө, а, ә, е, у. 
E) А, ә, е, о, ө, ұ, ү. 

191 E


Қысаң дауысты дыбыстан құралған қатарды табыңыз. 
А) Күшік, кешік. 
B) Ыстық, қапырық. 
C) Қыран, тұлпар. 
D) Дәстүр, мүлік. 
E) Түлкі, күлкі. 

192 B


Ашық және қысаң дауыстылар араласып келген сөздер қатарынтабыңыз. 
А) Көгілдір, бозша. 
B) Масаты, төзім. 
C) Күлкі, түлік. 
D) Ырыс, құдірет. 
E) Уақыт, тұрмыс. 

193 B


Бірыңғай еріндік дауыстылардан құралған сөздерді табыңыз. 
А) Отан, ел. 
B) Бұлбұл, құс. 
C) Ұрпақ, жәдігер. 
D) Төзім, молшылық. 
E) Уақиға, толқын. 

194 A


Еріндік және езулік дауыстылар араласып келген сөздерді анықтаңыз. 
А) Құштарлық, құлаш. 
B) Жарық, жаңалық. 
C) Тән, жан. 
D) Жазылым, айтылым. 
E) Береке, бірлік. 

195 A


Еріндік дауыстылар қатарын анықтаңыз. 
А) О, ө, у, ұ, ү. 
B) А, ә, о, ө, ұ, ү. 
C) Ұ, ү, ы, і, о, ө. 
D) У, ұ, ү, а, ә. 
E) У, о, ө, ы, і. 

196 B


Бірінші буыны езулік дауыстыдантұратын сөзді анықтаңыз. 
А) Өмір. 
B) Қарақұм. 
C) Ұстаз. 
D) Мұздақ. 
E) Ошаған. 

197 C


Дауыссыз дыбыстар санын анықтаңыз. 
А) 24. 
B) 25. 
C) 26. 
D) 27. 
E) 30. 

198 B


Дауыссыздар жасауға қажетті қатарды анықтаңыз. 
А) Салдыр мен дыбыс. 
B) Үн мен салдыр. 
C) Дыбыс пен үн. 
D) Салдыр мен дауыс. 
E) Дауыс пен үн. 

199 E


Дауыссыз дыбыстардың түрінанықтаңыз. 
А) 4. 
B) 2. 
C) 6. 
D) 5. 
E) 3. 

200 A


Үнді дауыссыздардың жасалуын көрсетіңіз. 
А) Салдыр мен үннен жасалып, үні басым болады. 
B) Үн мен салдырдан жасалып, салдыры басым болады. 
C) Үн мен дыбыстан жасалып, үні басым болады. 
D) Салдыр мен дауыстан жасалып, салдыры басым болады. 
E) Дыбыс пен үннен жасалып, дыбысы басым болады. 

201 E


Бірыңғай үнді дауыссыз қатысқан сөздер қатарын табыңыз. 
А) Раушан, келбет. 
B) Оспан, өмірлік. 
C) Ұсыныс, ынтымақ. 
D) Лағыл, дүние. 
E) Лаула, өнер. 

202 A


Үнді дауыссыздардың қатарын көрсетіңіз. 
А) Р, л. й, у, м, н, ң. 
B) П, ф, к, қ, т, с, ш, щ, х, ц, ч, һ. 
C) Б, в, г, ғ, д, з, ж. 
D) Т, с, ш, щ, х, ц, ч, һ, р, л, м, н. 
E) У, м, н, ң, б, в, г, ғ, д, з, ж. 

203 A


Мақал құрамындағы үнді дауыссыздардың санын анықтаңыз. 
Күшіңе сенбе, ісіңе сен. 
А) 4. 
B) 6. 
C) 3. 
D) 2. 
E) 5. 

204 B


Қатаңдардың жасалу жолын көрсетіңіз. 
А) Тек қана үннен тұрады. 
B) Салдырдан жасалады. 
C) Үннен салдыры басым болады. 
D) Салдырдан үні басым болады. 
E) Үнге қоса дыбысы болады. 

205 C


Қатаң дауыссыздан басталған тұрақты тіркесті табыңыз. 
А) Жаны мұрнының ұшына келу. 
B) Аузын майлау. 
C) Көзінен таса қылмау. 
D) Беті бүлк етпеу. 
E) Мұрнына исі бармау. 

206 А


Өзара жұп құраған қатаңдар қатарының дұрысын белгілеңіз. 
А) С, ш. 
B) Қ, ғ. 
C) Т, с. 
D) Ц, щ. 
E) Т, ж.
207 C

Сөз соңында келген қатаң дауыссызды қатарды табыңыз. 


А) Ұшақ, анар, арық. 
B) Шама, нарық, ысырап. 
C) Тулақ, бейбітшілік, атырап. 
D) Орыс, көмір, өркеш. 
E) Уақыт, таңғыш, ұран. 

208 E


Ортаңғы буында ұяң дауыссыз келген қатарды табыңыз. 
А) Аңсарым. 
B) Жартыкеш. 
C) Бұрынғы. 
D) Зымыра. 
E) Қажырлы. 

209 C


Ұяңнан басталып, ұяңға аяқталған сөзді көрсетіңіз. 
А) Жауын. 
B) Дарқан. 
C) Дарбыз. 
D) Болат. 
E) Ғасыр. 

210 D


Ұяң дауыссыздан басталған қатарды табыңыз. 
А) Түйменің инесіз күні жоқ. 
B) Ерінген екі істейді. 
C) Шам жарығы түбіне түспейді. 
D) Жол азабы – көр азабы. 
E) Әділдікке жығылмайтын адам жоқ. 

211 E


Құрамында ұяң дауыссызы бар сөзді көрсетіңіз. 
А) Қырсық. 
B) Мәлімет. 
С) Намыс. 
D) Ықылас. 
E) Тағдыр.
212 E

Сөз басында келмейтін дауыссызды көрсетіңіз. 


А) Ж. 
B) Ф. 
C) Т. 
D) У. 
E) Ң. 

213 C


Сөз соңында келмейтін дауыссызды көрсетіңіз. 
А) У. 
B) Һ. 
C) Ғ. 
D) Ң. 
E) Й. 

214 B
«У» дыбысы дауыссыздың қызметін атқаратын жауапты таңдаңыз. 


А) Қуаныш. 
B) Жауын. 
C) Туырлық. 
D) Ару. 
E) Бұзу. 

215 D
Сөз басында келмейтін дауыссызды көрсетіңіз. 


А) Ғ. 
B) Ф. 
C) Х. 
D) Ң. 
E) У.
216 B

Буынның неден құралатынын табыңыз. 


А) Әріптен. 
B) Фонемадан. 
C) Түбірден. 
D) Қосымшадан. 
E) Сөзден.
217 A

Буынға бөлінбейтін сөзді табыңыз. 


А) Тарс. 
B) Мұра. 
C) Бұлақ. 
D) Ана. 
E) Тілек. 

218 A


Буынға бөлінбейтін сөзді табыңыз. 
А) Қарт. 
B) Жарты. 
C) Ұнау. 
D) Оңай. 
E) Ата.
219 B

Төрт буынды сөзді табыңыз. 


А) Құмырсқа.. 
B) Қарапайым. 
C) Адамгершілік. 
D) Арбакеш. 
E) Таңертеңгілік. 
220 D

Буынға бөлінбейтін сөздер қатарын анықтаңыз. 


A) ХБЖ, қала. 
B) Бақыт, нан. 
C) Сақ, қалам. 
D) БҰҰ, 50см. 
E) Күн, қағаз. 

221 C
Төрт буыннан тұратын сөзді көрсетіңіз. 


A) Төзімді. 
B) Саңырауқұлақ. 
C) Шаруашылық. 
D) Жақсылық. 
E) Орта. 

222 A
Буынға бөлінетін сөздерді анықтаңыз. 


A) Дала, бала. 
B) Қала, нан. 
C) Сарт-сұрт. 
D) Қаңқ, қора. 
E) Қақ, тарт. 

223 C
Жіңішке буынды сөздер қатарын көрсетіңіз. 


A) Мектеп, орта. 
B) Кітап, дос. 
C) Есіл, Іле. 
D) Астана, көрініс. 
E) Мұғалім, мектеп. 

224 A
Буын құрай алатын дыбыстарды белгілеңіз. 


A) Дауысты дыбыстар. 
B) Үнді дауыссыз дыбыстар. 
C) Дауыссыз дыбыстар. 
D) Қатаң дауыссыз дыбыстар. 
E) Ұяң дауыссыз дыбыстар. 

225 C
Буынға қате бөлінген сөзді көрсетіңіз. 


A) Жұ-мырт-қа. 
B) Ки-е-лі. 
C) Құ-мыр-сқа. 
D) Ба-ла-лық. 
E) Қо-ңыр.
226 C

Ашық буынды қатарды көрсетіңіз. 


А) Жаңбыр, алақан, сенім. 
B) Кесте, ерулік, жаңа. 
C) Дала, жылы, орама. 
D) Тапсырма, дәулет, балық. 
E) Лағыл, кәусар, уақыт.
227 E

Мақал-мәтелдің ішінен ашық буынды қатарды анықтаңыз. 


А) Алтын алма, ақыл ал. 
B) Сөз тапқанға қолқа жоқ. 
C) Семіздікті қой көтерер. 
D) Ажалды киік адырға қашады. 
E) Бала ісі шала. 

228 A
Ашық буынның ережесін белгілеңіз. 


А) Жалғыз дауыстыдан құралған немесе дауыссыздан басталып, дауыстыға аяқталатын буын. 
B) Дауыстыдан басталып, дауыссызға аяқталатын буын. 
C) Дауыстыдан басталып, дауыстыға аяқталатын буын. 
D) Дауыссыздан басталып, дауыссызға аяқталатын буын. 
E) Дауысты дыбыстардан ғана тұратын буын. 

229 D
Тіркестердің ішінен ашық буыны бар қатарды анықтаңыз. 


А) Аспандап кеткен. 
B) Айтылған сыр. 
C) Көлгір жан. 
D) Тас жүрек. 
E) Көп арман. 

230 B
Тұйық буынды сөзден басталатын қатарды анықтаңыз. 


А) Жұртпен жүрген жүдемес. 
B) Ұрыс болса, ырыс қашады. 
C) Құс қанатымен, ер атымен. 
D) Досыңның асын қсыңдай іш. 
E) Ас адамның арқауы. 

231 E
Бірыңғай ашық буынды қатарды көрсетіңіз. 


А) Ерлік пен бірлік. 
B) Толған ел. 
C) Құлқынның құлы. 
D) Ел намысы. 
E) Тілегіне жету. 

232 C
Тұйық буыны жоқ қатарды анықтаңыз. 


А) Көңіл, тамақ, сайра. 
B) Орындық, ардақты, бостандық. 
C) Ұрпақ, ертең, ырым. 
D) Сынақ, ірге, күнделік. 
E) Уайым, ождан, ізгілік. 

233 D
Тұйық буынды еліктеуіш сөздер қатарын көрсетіңіз. 


А) Тарс ету, елп ету. 
B) Кегжең ету, саңқ ету. 
C) Пыс ету, шаңқ ету. 
D) Арс ету, ыңқ ету. 
E) Мырс ету, ірк ету. 

234 B
Бітеу буынды сөздер қатарын көрсетіңіз. 


А) Шаңғы, қайқаң, торпақ. 
B) Бақбақ, шындық, маңғаз. 
C) Дәлдік, батылдық, маңай. 
D) Растау, уылдырық, сақтық. 
E) Жорамал, қасқыр, рет. 

235 B
Бітеу буынды қатарды көрсетіңіз. 


А) Топқа түсу. 
B) Баппен сөйлеу. 
С) Әдемі қала. 
D) Арлы кісі. 
E) Шамалы ас. 

236 B
Бітеу буынды қатарды көрсетіңіз. 


А) Ынтымақтың түбі – игілік. 
B) Бірлік болмай, тірлік болмас. 
С) Тісі ауырғанның көңілін сұрамайды. 
D) Баланың бас ұстазы – ата-ана. 
E) Жұмыла көтерген жүк жеңіл. 

237 D
Төрт рет тасымалданатын сөзді көрсетіңіз. 


А) Аударыспақ. 
B) Шапағатты. 
С) Көкжиек. 
D) Оңтайландыру. 
E) Көңілдірек. 

238 C
Тасымалдауға келмейтін сөзді анықтаңыз. 


А) Ирелең. 
B) Көлденең. 
С) Әрең. 
D) Тұлға. 
E) Ойпат.
239 D

Тасымалдауға келмейтін жауапты табыңыз. 


А) Еңбегі жану. 
B) Қуанышқа ортақтасу. 
С) Дұрыстап айту. 
D) Сылқ ету. 
E) Шаттыққа толы. 

240 B
Тасымалдауға келмейтін сөзді анықтаңыз. 


А) Жырақ. 
B) Орақ. 
С) Құрақ. 
D) Пырақ. 
E) Орта. 

241 D
Буын үндестігінің ғылыми түрдегі атауын көрсетіңіз. 


A) Дыбыс үндестігі. 
B) Ілгерінді ықпал. 
C) Кейінді ықпал. 
D) Сингармонизм. 
E) Тоғыспалы ықпал. 

242 B
Үндестік заңының нешеге бөлінетінін көрсетіңіз. 


A) 1. 
B) 2. 
C) 3. 
D) 4. 
E) 5. 

243 D
Буын үндестігі сақталып жазылған сөзді көрсетіңіз. 


A) Балгер. 
B) Әсемпаз. 
C) Сәнқой. 
D) Өнерлі. 
E) Әкетай. 

244 B
Буын үндестігіне сай емес сөзді көрсетіңіз. 


A) Жартас. 
B) Кітап. 
C) Қоғамтану. 
D) Ұлболсын. 
E) Өнер. 

245 B
Буын талғамайтын жұрнақ арқылы жасалып тұрған сөзді көрсетіңіз. 


A) Еңбекші. 
B) Еңбекқор. 
C) Еңбеккер. 
D) Еңбектер. 
E) Еңбексіз. 

246 B


Сингармонизм заңына бағынбайтын сөзді анықтаңыз. 
A) Балалық. 
B) Әуезов. 
C) Жігерлі. 
D) Құрманғазы. 
E) Балалар. 

247 A
Буын үндестігіне сай қосымша сөзге қалай үндесетінін көрсетіңіз. 


A) Буынның жуан-жіңішкелігіне қарай. 
B) Дауыссыз дыбысқа қарай. 
C) Тұйық буынға қарай. 
D) Тек жіңішке буынға қарай. 
E) Тек жуан буынға қарай. 

248 C
Үндестік заңына сай қазақ тілінің байырғы сөздерінің жазылуын белгілеңіз. 


А) Ережеге сай жазылады. 
B) Түбірі сақталып жазылады. 
С) Бірыңғай жуан немесе бірыңғай жіңішке жазылады. 
D) Дыбыс үндестігіне бағынып жазылады. 
E) Қосымша қосуға лайықталып жазылады. 

249 E
Буын үндестігіне сай келмейтін қосымшаны табыңыз. 


А) Самалды. 
B) Кітаптар. 
С) Өңір. 
D) Дәлдікке. 
E) Күнәлар. 

250 A
Буын үндестігінің ережесін анықтаңыз. 


А) Сөздегі, сөз бен қосымша аралығындағы дауыстылардың не бірыңғай жуан, не бірыңғай жіңішке болып үндесуі. 
B) Сөздегі, сөз бен қосымша аралығындағы дауыстылардыңбірыңғай жуан болып үндесуі. 
С) Сөздегі, сөз бен қосымша аралығындағы дауыстылардың бірыңғай жіңішке болып үндесуі. 
D) Сөздегі, сөз бен қосымша аралығындағы дауыстылардың бірыңғай ашық болып үндесуі. 
E) Сөздегі, сөз бен қосымша аралығындағы дауыстылардың бірыңғай қысаң болып үндесуі. 

251 D


Буын үндестігіне бағынбайтын қосымшалар қатарын анықтаңыз. 
А) -тар, -лер, -паз. 
B) -қой, -мен, -лық. 
С) -дық, -дік, -хана. 
D) -нікі, -ов, -тал. 
E) -пен, -лы,-қой. 

252 E
Буын үндестігіне бағынбайтын күрделі сөздерді көрсетіңіз. 


А) Алатау, ала-құла, ырың-жырың. 
B) Қалғып-шұлғып, шым-шытырық, қолқанат. 
С) Сап-сары, іс-міс, жігіт-желең. 
D) Аққұтан, азық-түлік, кәріқыз. 
E)Атамекен, ауыл-үй, жай-күй. 

253 C
Септік жалғауы дәнекер «і» дыбысы арқылы жалғанатын сөзді көрсетіңіз. 


А) Парашют. 
B) Парк. 
С) Томск. 
D) Хирург. 
E) Тарих. 

254 B
Буын үндестігіне бағынбайтын қосымшаны көрсетіңіз. 


А) Далалық. 
B) Әкетай. 
С) Жұмысшы. 
D) Орындаушылар. 
E)Көркемірек. 

255 D
Кісі аттарындағы кейінді ықпалды табыңыз. 


А) Болатқожа, Алшағыр. 
B) Таңшолпан, Дәмежан. 
С) Ханшайым, Зәмзагүл. 
D) Сәрсенбек, Ауданбай. 
E) Айдархан, Әубәкір.
256 B

Қатаңға аяқталған сөздердің соңғы дыбысын өзгертетін қосымшаны табыңыз. 


А) Жіктік жалғауы. 
B) Тәуелдік жалғауы. 
С) Септік жалғауы. 
D) Көптік жалғауы. 
E) Сөз тудыратын жұрнақтар. 

257 C
Сөз ішіндегі кейінді ықпалды табыңыз. 


А) Тамшыдан тама-тама дария болар. 
B) Терең құдықтың суы тәтті. 
С) Көптің құрығы ұзын. 
D) Көп жүрген жер көңілді. 
E) Сараңдық пен арамдық ағайындас.
258 D

Қосымша қосылғанда кейінді ықпалдың әсерінен өзгеретін түбірді табыңыз. 


А) Зыт, қаш. 
B) Тарт, жар. 
С) Ор, құлат. 
D) Кеп, жап. 
E) Жат, сат. 

259 E
Тұтастай ілгерінді ықпалға бағынған мақал-мәтелді табыңыз. 


А) Арықтың жілігі татымас. 
B) Тату үйдің тамағы тәтті. 
С) Қымызы бар үйдің қызығы бар. 
D) Жұмысы бағу еді. 
E) Піл көтермегенді тіл көтереді. 

260 B
Айтылуында өзгешелік байқалатын қатарды анықтаңыз. 


А) Ала-құла, іске қосу. 
B) Асқан сұлу, келген еді. 
С) Орамжапырақ, қылшық-қыбыр. 
D) Қақ төрі, алып кет. 
E) Қосымшасы бар, жазғы леп. 

261 A
Орфоэпияның негізгі нормасын көрсетіңіз. 


А) Ережеге сай айтылу. 
B) Түбір мен қосымшаның үндестігі. 
С) Дыбыс үндестігі. 
D) Буын үндестігі. 
E) Орфографиялық норма.
262 E

Дұрыс жазылған қатарды көрсетіңіз. 


А) Алағ-жұлақ, бөлтірік, бір тектес. 
B) Бірыңғай, ата тек, шаң сорғыш. 
С) Тауқымет, төрттаған,сүт қоректі. 
D) Қараөзек, қара шымшық, шай қурай. 
E) Бойтұмар, айы-күні, алакөз. 

263 B


Айтылуында өзгешелік байқалатын қатарды анықтаңыз. 
А) Көл жағасынан құдық қазба. 
B) Үйінде озған – түбінде озар. 
С) Ақыл – бастан, асыл – тастан. 
D) Ақыл айтсаң – батыл айт. 
E) Егінші – мәрт, жер – жомарт. 

264 B


Түбір сөзді табыңыз. 
А) Ақтау. 
B) Дидар. 
С) Орманшы. 
D) Қосымша. 
E) Бөлгіш.
265 B

Түбірдің ережесін анықтаңыз. 


А) Негізгі ойды білдіретін бөлшек. 
B) Сөздің бастапқы мағыналы бөлшегі. 
С) Жаңа мағына тудырушы бөлшек. 
D) Қосымша жалғанған бөлшек. 
E) Қосымша қосуға болмайтын бөлшек. 

266 E


Туынды түбірлерді көрсетіңіз. 
А) Қасиеттер, парасат. 
B) Сөздік, малақай. 
С) Әділет, дәреже. 
D) Шұңқыр, домалақ. 
E) Бөлшек, жақсылық. 

267 D


Сөз түрлендіруші жұрнақты көрсетіңіз. 
А) - лық, -лік. 
B) - -гер, -паз. 
С) - сыз, -сіз. 
D) - ырақ, -ірек. 
E) - шы, -ші.

268 B


Туынды түбірлерді анықтаңыз. 
А) Негізгі, мекені. 
В) Өнім, жолдастық. 
С) Тәрбие, сөздер. 
D) Береке, көрімдік. 
E) Елдік, баласы. 

269 B


Туынды түбірлерді көрсетіңіз. 
А) Ағажан, әкетай. 
B) Адалдық, рақымсыз. 
С) Әлдірек, кеңдеу. 
D) Жүрек, нашар. 
E) Кес, кесер. 

270 B


Бірге жазылатын сөздерді көрсетіңіз. 
А) Кең өріс, балық шаруашылығы. 
B) Қағаз бастылық, қалжың бас. 
С) Дүние жүзі, бос сөз. 
D) Ала аяқ, ал қызыл. 
E) Ат спорты, ат жарыс. 

271 C


Анатомиялық атауларға қатысты біріккен сөздерді көрсетіңіз. 
А) Орынбасар, ешқашан, бүгін. 
B) Сөзжұмбақ, Алакөл, ақсүйек. 
С) Мойыномыртқа, сегізкөз, тазқарын. 
D) Алтыбақан, асқазан, қаптесер. 
E) Тоқішек, кейбіреу, қыстыгүні. 

272 B


Кіріге біріккен қатардыкөрсетіңіз. 
А) Әнеугүні, көкжөтел. 
B) Білезік, әпер. 
С) Өнеркәсіп, биыл. 
D) Жағажай, саябақ. 
E) Абайтану, әркім. 

273 A


Бірге жазылатын сөздер қатарын көрсетіңіз. 
А) Аб жылан, ақ сұңқар. 
B) Ағаш өңдеу, адал бақан. 
С) Сықпа құрт, суық хабар. 
D) Сән құмар, сасық кеуде. 
E) Патша ағзам, мүйіз шақша. 

274 D


Дыбыстық өзгеріске ұшырапқосарланған сөзді анықтаңыз. 
А) Жүзбе-жүз. 
B) Малды-малсыз. 
С) Әп-әдемі. 
D) Жалт-жұлт. 
E) Қараптан-қарап.
275 C

Қос сөздің жасалу жолын анықтаңыз. 


Кеше кешкілік көйлек-көншегін орамалға түйіп қойды. 
А) Мағынасы бір-біріне жақын сөздер. 
B) Мағынасы өзара қарама-қарсы сөздер. 
С) Бір сыңары мағыналы, екінші сыңары мағынасыз сөздер. 
D) Екі сыңары да мағыналы сөздер. 
E) Екінші сыңары бірінші сыңарына еліктеу мәнінде келген сөздер.
276 E

Қос сөзді көрсетіңіз. 


А) Бел буу. 
B) Бейне жазба. 
С) Бәйге ат. 
D) Бәле құмар. 
E) Бәле жала. 

277 B


Сын есімнен жасалған қос сөзді анықтаңыз. 
А) Соңғы кезде ағамыз елдің гу-гуіне құлақ түретінді шығарды. 
B) Топ-томпақ болған бала бейнесі көз алдымнан кетер емес. 
С) Сөзінің соңы міңгір-міңгір бірдемеге ұласты. 
D)Дәл қазір той-думанның көркіне айналғандай. 
E) Кемшілік атаулыны түп-тамырымен жоятын кез жетті. 

278 E


Қысқартуға болатын қатарды анықтаңыз. 
А) Ат спорты федерациясы. 
B) Жазушылар одағы. 
С) Жаңа экономикалық аймақ. 
D) Тәуелсіз Қазақстан. 
E) Бұқаралық ақпарат құралдары. 

179 D


Қандай сөздердің қысқартылып берілетінін табыңыз. 
А) Тұрақты тіркестер. 
B) Жаңа сөздер. 
С) Біріккен сөздер. 
D) Күрделі атаулар. 
E) Қос сөздер. 

280 B


Дерексіз зат есімді табыңыз. 
А) Болат Бурабайды бұрын көрмеген. 
B) Рәбиға зұлымдық пен зорлықтан қашып келеді. 
С) Сен бесікте жатқанда, бала болып жыламадың. 
D) Топтанып келіп жылқыға да шапты. 
E) Екі беті алмадай қызарып кетіпті.
281 E

Жалқы есімдерді табыңыз. 


А) Намыс, Ақтөбе, Құбылыс. 
B) Шығарма, Кітап, Жомарт. 
С) Баба, Жетісу, Айнұр. 
D) Тайбурыл, Хайуан, Қарағанды. 
E) Кәмшат, Едіге, “Қазақ әдебиеті”. 

282 E


Етістіктен жасалған дерексіз зат есімді табыңыз. 
А) Тіл байлығы – ой байлығы. 
B) Қоянды қамыс өлтіреді, ерді намыс өлтіреді. 
С) Сол кезде бақыт дегенді бағалай білсемші!... 
D) Қызық еді Аянның мінезі. 
E) Қуанышыма ортақтаса келгендеріңе рахмет. 

283 B


Жалқы есім де, жалпы есім де болатын дерексіз зат есімді табыңыз. 
А) Ар. 
B) Шаттық. 
С) Көңіл. 
D) Қайғы. 
E) Мұң. 

284 B


Туынды зат есімді табыңыз. 
А) Тымақ – қысқы бас киім. 
B) Ғасырлар сырын шерткен халық даналығы көңіліне ой салды. 
С) Таңертең Батырбек көзін ашып, дереу сағатына қарады. 
D) Мұндай шарт-шұрт қимылдар ұзаққасозылмайды да. 
E) Жетектерінде жеңіл-желпі жүгін артқан жалғыз тайынша. 

285 A


Күрделі зат есімді табыңыз. 
А) Тарихшы Әбілғазының шежіресінде жазылған пікірді негізге алды. 
B) Күнұзын аттан түспей, өзге жүргіншілерді бақылады. 
С) Біз сапарға шығар алдында жазушы кітапханасын ақтарып, біраз кеңескен едік. 
D) Біраздан кейін көзге түспей ғайып болды. 
E) Жанын жеген әлдебір ішкі күйзелісін жасырғандай.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет