Студенттердің өзін-өзі тексеруге арналған бақылау сұрақтары:
Наноқосылыстарды алудың қандай әдістерін білесіздер?
Нанокристалды ұнтақтарды синтездеу әдісі жөнінде не білесіз?
Нанотүтікшелерді алудың кандай әдістерін білесіз?
Нанобөлшектерді жалында алу қалай жүзеге асырылады?
Нанобөлшектердің жинақталуы туралы не білесіз?
4-ТАРАУ
КӨМІРТЕКТІ НАНОМАТЕРИАЛДАР ХИМИЯСЫ
Көміртекті нанотүтікшелер (ары қарай, КНТ деп қысқартып жазылатын болады) бүйір бетінің пирамидалану бұрышының шамасы фуллерендердікінен аз және олар (15,0) КНТ үшін 0,059 рад, (12,0) КНТ үшін 0,075 рад, (10,0) КНТ үшін 0,090 рад құрайды. Тіпті, кішкентай КНТ (8,0) бүйір бетінің пирамидалану бұрышының шамасы 0, -0,113 тең болады. КНТ құрылымының ерекшелігі графен қабатының бір ғана бағыттағы оралуы арқылы түзілетіндігінде. Олардың бүйір бетінің пирамидалану бұрышы шамасының нөлден өзгеше болуы графитпен салыстырғанда реакциялық қабілеттілігінің жоғары болуын анықтайды.
КНТ «қалпактарының» пирамидалану бұрышы әрқашанда олардың бүйір бетінің пирамидалану бұрышынан көп болады. Сондықтан КНТ бүйір бетіндегі атомдармен салыстырғанда «қалпақтарының» реакциялық қабілеттілігі жоғары болады.
КНТ химиясы деп оларды алу, тазалау, модификациялау, солюбилизациялау және полимерлеу үдерістерін, сонымен бірге түрлендірілген, солюбизирленген, супрамолекулярлық және полимерленген КНТ морфологиясы мен құрылымын айтады.
Оларды түрлендіру бірнеше әдіспен жолмен жүргізілуі мүмкін:
біртіндеп тотықтыру арқылы жабык түтікшелерді ашу;
функционализация (КНТ-ге функционалды топтарды байланыстыру);
КНТ-мен байланысқан функционалды топтардың реакциялары;
Түтікшелерді әртүрлі қосылыстармен толтыру;
Көміртек атомдарын басқа элемент атомдарымен алмастыру;
Түтікшелердің ван-дер-ваальс қабаттарына атомдар мен молекулаларды интеркалирлеу;
Газдар мен булардың адсорбциясы мен хемосорбциясы;
Түтікшелердің сыртқы қабаттарын басқа қосылыстармен қаптау және оларды матрица ретінде колдану.
Достарыңызбен бөлісу: |