БИОГЕОХИМИЯЛЫҚ ПРОВИНЦИЯЛАР

БИОГЕОХИМИЯЛЫҚ ПРОВИНЦИЯЛАР

• Табиғи және
• Жасанды

болады

Жасанды биогеохимиялық провинциялар

Жасанды биогеохимиялық провинциялар

• Олар өндірістен тұрмыстан шыққан қалдықтармен ластану нәтижесінде және ауылшаруашылығында әртүрлі химиялық заттарды пайдалану нәтижесінде пайда болады. Мұндай территориялар үлкен көлемде болуы мүмкін.

Антропогендік химиялық ластануымен байланысты аурулар

Антропогендік химиялық ластануымен байланысты аурулар

• спецификалық емес және
• спецификалық

Жасанды биогеохимиялық провинциялар да бар, олар өндірістен тұрмыстан шыққан қалдықтармен ластану нәтижесінде және ауылшаруашылығында әртүрлі химиялық заттарды пайдалану нәтижесінде пайда болады. Мұндай территориялар үлкен көлемде болуы мүмкін. Онда:

• Жасанды биогеохимиялық провинциялар да бар, олар өндірістен тұрмыстан шыққан қалдықтармен ластану нәтижесінде және ауылшаруашылығында әртүрлі химиялық заттарды пайдалану нәтижесінде пайда болады. Мұндай территориялар үлкен көлемде болуы мүмкін. Онда:
• өсімдік нашар өседі
• топырақта улы заттар жиналады.
• Ащық суларға және жер астындағы су көздеріне өтеді
• Экология өзгерісіне әкеліп соғады
• Улы заттардың тікелей не басқа орта арқылы әсер ету нәтижесінде эндемиялық аурулар пайда болады.

Спецификалық емес әсерінде.

• Имунологиялық көрсеткіштерінің өзгеруі,
• Уланудың жалпы клиникалық белгілері
• Жалпы ауру санының және жеке нозология түрлерінің көбейуі,
• Уақытша жұмыс қабілетін жоғалту саны, және экономикалық шығынның көбейуі
• Ауру деңгейінің динамикалық өзгерістері байқалады.
• Бұл өзгерістер өте әртүрлі және ол заттың әсер етуқауіптілігі мен интенсивтілігіне байланысты.

Антропогендік факторлардың спецификалық әсері де әртүрлі.

Мысалы:

Микроэлементтердің тапшылығы

• Йод– эндемиялық зоб,
• Фтор – кариес,
• Селен – ас қорту жолдарының, бауыр, көз ауруларына әкеледі,
• Темір – анемия,
• Цинк – бой өспей қалады (карлик) т.б. аурулар туындауы мүмкін.

Микроэлементтердің жоғары концентрациялары

• Фтор – флюороз,
• Молибденнің - эндемиялық подагра,
• Кобальттың – анемия, балалрдың пневмония ауруына бейімділігінің ұлғаюы,
• Сынап – МИНАМАТА ауруы,
• Кадмий – ИТАЙ-ИТАЙ ауруы,
• Қорғасын – Орталық нерв жүйесін (ОНЖ) зақымдандануы, атеросклероз т.б.,
• Стронций – Хондро және остео дистрофия,
• Мышьяк – тұяқ ауруы (аяқтың үстінде мүйіздену байқалады),

Топырақта кездесетін ауыр металдардың адам денсаулығына әсері

Сынап - жүйке жүйесіне, ас қорыту органдарының, бүйректің қызметіне әсер етеді, хромосомдарда өзгерістер туғызады.

Мышьяк - терінің рак ауруларын, интоксикация туғызады, жүйке жүйесіне әсер етеді.

Қорғасын - сүйек тканьдерін бұзады, қанда протеиннің синтезделуін нашарлатады, жүйке жүйесі мен бүйректің қызметіне әсер етеді. астылық суігар

Мыс -тканьдерде органикалық өзгерістер туғызады, сүйек тканьдерін бұзады, гепатит пайда болады.

Кадмий бауырдың циррозын туғызады, бүйректің қызметін бұзады, протеинурия пайда болады.

жүктеу/скачать 1,95 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: