Түрік қағанаты 552-603 жылдар Түрік қағанатының өмір сүрген жылдары: 552-603 жылдар


Жалайырлар Ортағасырларда жалайырлар туралы мәлімет берілген дерек көзі: Моңғол шежірелері



бет18/18
Дата26.10.2023
өлшемі52,34 Kb.
#188386
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   18
Байланысты:
5-тарау.6-13 ғ.

Жалайырлар
Ортағасырларда жалайырлар туралы мәлімет берілген дерек көзі: Моңғол шежірелері
Шыңғысханның ант берген басында адал досы,кейін қас жауы болған;Жамұқа
1201жылы Аргун өзенінің бойында өткен құрылтайда таққа отырған жалайыр билеушісі өзін жариялады:Гурхан деп
Шыңғысханның жалайырлар тайпасының ішіндегі ең жақын адамы, ақын, әрі батыр: Мұқылай
Жалайырларда ұлыстың ішкі істерін жүргізген лауазым иесі: Шерби
Жалайырларда әскери басқару жүйесі бөлінген кезең: ХІІгасыр
Жалайырларда түмен басын сайлады: хан
Қыпшақ
ХІ-ХІІІ ғасырдың басы
ХІ ғ. қыпшақ хандығының қолына толығымен көшкен қағанат жері:Қимақ
ХІ ғ. басында қимақ қағанатынан кейін,Қазақстанның негізгі аймағында билікке келді : Қыпшақтар
Моңғолдар шапқыншылығы қарсаныңда Қазақстанның көптеген аумағында иелік еткен хандық: Қыпшақ
Дешті Қыпшақ аумағының қамтыған жерлері: шығысында Алтайдан батсысында Днестерге дейін
ХІ ғасырдан бастап Қазақстанның қай аймағы қыпшақтардың иелігінде болған жоқ:Жетісу
Қыпшақтардың этникалық құрамы қалыптаса бастады: УІІ-УІІІ ғасыр
Қыпшақтардың этникалық құрамы неше бөліктен тұрды: 2
Қыпшақтардың батыс бірлестігінің құрамындағы тайпалар саны;11
Қыпшақтардың этникалық құрамы 11 тайпадан тұратын бөлігі: Батысы
Қыпшақтардың батыс бірлестігіне кіретін тайпалары: Дурут,тоқсоба,иетиоба
Қыпшақтар құрамындағы дурут тайпасының аты:Қыпшақтар_құрамындағы_тоқсоба_тайпасының_аты:_тоғыз_дегенді_білдіреді'>Төрт тайпа дегенді білдіреді
Қыпшақ құрамындағы иетиоба тайпасының аты:жеті тайпа дегенді білдіреді
Қыпшақтар құрамындағы тоқсоба тайпасының аты: тоғыз дегенді білдіреді
Қыпшақтар жаз айларында көшіп-қонып жүрген өзен аңғарлары: Қыпшақтардың_этникалық_құрамы_16_тайпадан_тұратын_бөлігі:_Шығысы'>Жайық,Қобда, Ойыл
Қыпшақтардың шығыс бірлестігіндегі тайпалар саны:16 тайпа
Қыпшақтардың этникалық құрамы 16 тайпадан тұратын бөлігі: Шығысы
Аталуы қасқырға табынуды көрсететін қыпшақ тайпасы:Елбөрі
Қыпшақ тайпаларының ішіндегі ең беделдісі:Бөрілер
Қыпшақтардың билеуші лауазымы: Хан
Қыпшақ тілінде құлдарды атады :Яланкуг
Қыпшақтарда құлдықтың болғандығын және оларды ялангук деп атағанын айтқан: М. Қашқари
Қыпшақ хандығының ақсүйек шонжарларының аталуы: тархандар,басқақтар,бектер
ХІ ғасырда қыпшақтар аталған тайпалардың көптеген аумақтарын иеленді:Оғыздар мен қимақтардың
ХІ ғасырда оғыздарды Сырдария, Арал бойынан ығыстырған мемлекет: Қыпшақтар
ХІІ ғасырдан бастап Қаңлы,Қарлұқ,Жікіл тайпалары құрамына кірген мемлекет:Қыпшақ
Қыпшақтардың әскери басқару жүйесі бөлінді: Оң қанат және Сол қанат
Қыпшақтардың астанасы болған қалалар: Сарайшық, Сығанақ
Қыпшақтардың оң қанатының ордасы: Сарайшық
Қыпшақтардың оң қанатындағы орталығы орналасқан өзен: Жайық
Қыпшақтардың сол қанатының ордасы: Сығанақ
Қыпшақтардың сол қанатындағы орталығы орналасқан өзен: Сырдария
Орта ғасырда орыс жеріне қоныстанған, «половшылар» аталған тайпа: Қыпшақ
Ресей жеріне барып орналасқан қыпшақтарды орыс деректерінде атады: Половшылар
Орта ғасырда Дунай бойына барып қоныстанған, «командар» аталған тайпа: Қыпшақ
Еуропада қыпшақтардың атауы(-лары): Кундар Командар
Еуропа жеріне барып қоныстанған қыпшақтарды атауы: «Командар»
Қыпшақтар барып қоныстанған өзен бойы: Дунай
ХІІғ. Бастап қыпшақтар Арал маңына билік жүргізген кезде оның құрамына кірген тайпалар:Қаңлы,қарлұқ,жікілдер
Қыпшақтардың егіншілікпен айналысқанын хабарлағандар Петахья_Қыпшақтардың_арба_үстіне_тігілген_үйлерін_сипаттаған_саяхатшылар:_Карпини,_Рубрук_Қаңлылар_қыпшақша_сөйлейді_екен_деген_кімнің_сөзі_Плано_Карпини'>Әл-Омари, Петахья
Қыпшақтардың арба үстіне тігілген үйлерін сипаттаған саяхатшылар: Карпини, Рубрук
Қаңлылар қыпшақша сөйлейді екен деген кімнің сөзі Плано Карпини
Қыпшақтардың «айран» деп аталатын сусыны туралы жазған ғұлама: В.Рубрук
Шөлдеп келе жатқанда қыпшақтар сиыр сүтінен жасалған қысқыл сусын бергенін, оны айран деп атайтындарын жазған: В.Рубрук
Қыпшақтардың сиыр малын өсіргендегі туралы айтқан саяхатшы: Ибн Баттута
«Кодекс куманикус» қай тілдегі шығарма: Қыпшақ
ХІІІ ғасырда қыпшақтардың сүттен қалай май алатынын,құртты,қымызды қалай жасайтындарын таңдана жазғандар: Еуропа саяхатшылары
«Қыпшақтарда тамақтарының негізгі түрі тарыдан жасалады» деп айтты: 14 ғасыр әл-Омари
«Қыпшақтарда тары мен күрішті көп өсіреді» деп жазған еврей саяхатшысы: Петахья
Қыпшақтардың тары мен күріш,арпа өсіргендігі туралы жазған саяхатшылар: әл-Омари,Петахья
Қыпшақтар жайлы дерек қалдырғандар қатарына жатпайды: Ж. Баласағұн
Қыпшақтардың сыртқы саудасында жоғары бағаланды: Жылқы
Қыпшақтардың күшейуінен қауыптеніп,өзіне тәуелді етуге ұмтылған мемлекет: Хорезм
Хорезммен жақындасуына байланысты қыпшақтар арасында ислам діні кең тарай бастаған уақыт: ХІІ ғасырдың екінші жартысы
Қыпшақтар мен Хорезм мемлекетінің Сыр бойындағы қалалар үшін қақтығысы тоқтады: Моңғолдардың жаулап алуымен
Мәтінде сипатталған екі елді анықтаңыз: «... олардыңарасындағы жауласушылық мұнымен бітпейді. Отырар, Сығанақ, Арал теңізінің аумағы бұл екі ел үшін ұзақ жылдар бойына қақтығыс көзіне айналды. Билік үшін бәсеке тек моңғолдар екі елді де жаулап алғаннан кейін ғана біржолатынады.»: Қыпшақ- Хорезм




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   18




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет