Турлыбекова а. Б., Алимбетов м. О., Абдикаликова н. Б., Балабеков о. К

Мата тоқу станоктарының түрлері

Мақта-мата өнеркәсібінде әр түрлі тоқу станоктары қолданылады. Оларды келесі принциптер бойынша топтастыруға болады:

1. 
   матаны қалыптастыру принципі бойынша 2 түрі болады:
   

• 
  матаны кезеңмен және бір зоналық үрдіспен қалыптастыру станоктары.
  
• 
  Матаның толассыз және көпзоналық үрдіспен қалыптастыру станоктары.
  

2. 
   арқау жіпті салу тәсілі бойынша:
   

• 
  қайықта тоқу станоктары;
  
• 
  қайықсыз станоктары.
  

3. 
   жекелеген механизмнің түріне қарай эксцентриктік, кареткалық және жаккардттық станоктар;
   

• 
  жұмыс ені бойынша енсіз (100см) және енді (120-175-250 см) станоктар.
  
• 
  соғу механизмінің жүйесі бойынша орташа, төмен және жоғары соғу станоктары.
  

4. 
   арқау жіпті автоматты түрде ауыстыру механизмінің барынан механикалық және автоматтық станоктар.
   

0. Пневматикалық тоқу станоктары

Тоқыма өнеркәсібінде матаның әртүрлі түрлерін өндіру үшін пневматикалық тоқу станоктары кеңінен қолданылады. Өнеркәсіпте қолданысқа енгізілген 40 жылдам астам уақытта пневматикалық станоктардың өндіретін өнім ассортименті: қарапайым маталардан жаккардты, махрлі және түкті маталарға дейін кеңейді. Станоктың жұмыс істеу жылдамдығы 400 мин^-1 –тан 1250 мин^-1-қа дейін өсті, ал өндірілетін матаның ені 0,9 м-ден 5,4 м-ге. Оларда барлық күзу түзуші механизмдерді:10ремикаға арналған жұдырықшалы, 28 ремизкаға арналған кареткалы және 10000 ілмекті жаккардты машиналар қолданылады. Мұндай станоктарда салмағы 550 г/м² дейін жететін мақталы, жүнді, вискозды және аралас иірімжіпті, тегіс текстурирленген филаментті жіптерден, шыны талшықтан алынатын маталар өндіріледі аталмыш станоктарда тоқылатын иірімжіп пен жіптердің сызықтық тығыздығы: штапельді иірімжіп үшін 6-200 текс (NN5-170), филаментті жіптер үшін 33-1333 дтекс аралығында.

Пневматикалық тоқыма станоктарының негізгі технико-экономикалық көрсеткіштері төмендегі кестеде көрсетілген.

Кесте 6. Пневматикалық тоқыма станоктарының технико-экономикалық көрсеткіштері

Ел, фирма	Suzer Ruti / Швейцария		Picanol / Бельгия
Модель	L5200 B	L5200 S	DELTA	OMNI
Бердо бойынша ені, см	190-330	170-250	190	190-380
Негізгі біліктің жылдамдығы, мин-1	900-580	1000-880	800-900	900-1000
Теориялық өнімділігі, м арқау/мин	1710-1949	1700-2024	до 1500	до 2000
Тағайындалуы	Мақталы маталардың әр түрі, иірімжіп 5,9-107,4 текс , жіп 40-450дтекс		Салмақтары 500 г/м2 дейін иірімжіптер мен комплексті жіптерден (тегіс және текструрирленген) алынатын маталар иірімжіп 8,33-200 текс жіптер 20-400 дтекс
Көптүсті мүмкіншіліктері	2; 4		2	2; 4; 6
Күзу түзілуі	6 ремизкаға арналған кривошипті механизм; 8ремизкаға жұдырықшалы механизм; 16ремизге		6 ремизкаға арналған кривошипті механизм;	6 ремизкаға арналған кривошипті механизм;

	электронды басқарылатын теріс типті каретка; электронды басқарылатын жаккардты машина		8ремизкаға жұдырықшалы механизм;	8ремизкаға оң типті жұдырықшалы механизм; электронды басқарылатын 8ремизкага каретка ( жұдырықшалы жетекті); 12ремизге оң типті; электронды басқарылатын жаккардты машина
Арқау бойынша тығыздық, н/см	3,5-94, 5 (механикалық тауарлы реттеуіште)		6-60	2,3-72
Электроқозғалтқыштың қуаты , кВт	2,6-4,0		-	-
Габарит өлшемдері, мм - ені	4040-5500	3840-4640	3632	4147 (бердо бойынша ені
				190 см)
- тереңдігі	820-2030	1850-2060	2038	1877
Ескерту	Жүн және шыны талшықты иірімжіптерден мата тоқу кезінде арқау бойынша тығыздығы 12,0- 94,5 н/см болғанда электронды тауарлы реттегіш болған жағдайда L5200 W және L5200 V модификацияларына ие.		-	-

Ел, фирма	Nuovo Pignone / Италия		Somet / Италия
Модель