Учебно-Методический Комплекс дисциплины (для преподавателя) включает следующие материалы
жүктеу/скачать 2,31 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Сүт жолдары.
| Бөліп шығарушы ұлпалар
Өсімдіктердің арнаулы бөліп шығарушы органдары болмайды, бірақ та экскректорлық заттар организмнен қалайда организмнен сыртқа шығарылып отырады. Осыған байланысты бөліп шығарушы ұлпалардың екі тобы болады: ішкі және сыртқы бөліп шығарушы ұлпалар. Олардың біріншісіне, сүт жолдары, жекелеген бөліп шығарушы клеткалар, схизогендік және лизогендік қуыстар жатады. Ішкі бөліп шығаратын заттардың өнімдері илік заттар, смолалар, эфир майлары және басқалар. Екіншісіне, органдардың үстінде орналасқан безді түктер мен өсімдік түктері жатады; сыртқы бөліп шығарушы заттардың өнімдеріне эфир майлары, шірнеліктер, су және басқалар жатады. Сүт жолдары. Бұл цитоплазмасында көптеген ядролары болатын және сүтті шырындарға толы вакуолдері бар тірі клеткалар. Олардың қабықшалары целлюлозадан тұрады. Сүт жолдарының екі түрі бар: мүшеленген және мүшеленбеген. Мүшеленген сүт жолдары түтіктер секілді тік орналасқан клеткалардың қатарының, көлденең қабықшаларының жыртылуының нәтижесінде пайда болады. Мүшеленбеген сүт жолдары ұрықтың арнаулы клеткаларының өсіп ұлғаюының нәтижесінде пайда болады. Бұл аса үлкен цилиндр тәрізді немесе тарамдалған клеткалар. Сүт жолдары не тек флоэмада оналасады немесе өсімдіктің бүкіл денесіне өтеді. Олар бөліп шығару қызметін атқаруымен қатар, өткізгіштік және қор жинау қызметін атқарады. Өткізгіштік қызметі, сүт жолы органикалық заттардың синтезделетін жерін, олардың қолданылатын жерімен жалғастырған кездерде іске асырылады. Сүт жолдарының бөліп шығарушылық және қор жинау қызметінклетка шырынының қызметі бойынша анықтап білуге болады. Әртүрлі өсімдіктерде клетка шырынының қызметі әртүрлі. Экскреторлық заттардан оның құрамында көп жағдайда каучук, смолалар, т.б. болады, қорлық заттардан: крахмал, қант, белоктар шыны майлар т.б. жатады. Кейде клетка шырынында ферменттер болады. Клетка шырынының түсі ақ, немесе сарғыш болып келеді. жүктеу/скачать 2,31 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|