λ∞=λк + λа
λкcl = λkً + λclˉ
Иондар қозғалғыштығы таблицада беріледі. Ол ионның зарядына және электр өткізгіш зарядына тәуелді. Қозғалғыштыќ ионның абсолюттік жылдамдығын Фарадей т±раќтысына кµбейткенге тењ. Эквивалент ретінде 1 заряты бөлшек алынады. Naً ; Clˉ
λBaCl 2 = λBa2++λClˉ
ең жоғарғы қозғалғыш иондар сутек,гидроксид. 25°С –та λн+ = 350
λонˉ = 199
Қалған иондар қозғалғыштығы 30-70
Электрөткізгіштікке келесі факторлар әсер етеді:
1 электролит табиғаты
2 концентрация
3 температура
4 еріткіш табиғаты
Электролит және концентрацияның әсері. Орташа концентрацияда конценртация кеміген сайын λ артады. Өте сұйытылған концентрация үшін ≤ 0,001 м; λ = λ∞ - а√ с
а – электролит табиғатына байланысты.
а) Күшті электролит үшін λ біртіндеп кемиді, себебі екі құбылыс байқалады.
1. Релаксация эффектісі;
2.Электрофорезді эффект;
ә) Әлсіз электролит үшін осы эффект болады, бірақ төмендеу нәтижесінде. Сұйылтқанда диссоциация дәрежесі ά электролиттің диссоциациясы артады.
б)Температура артырған сайын электрµткізгіштік артады. Температураны 1 ° С артырса, электрµткізгіштік 2-2,5 % артады.
Электрөткізгіштік кондуктрометр аспабымен өлшенеді. Оның негізінде Уитсон көпіршегі жатыр.
Ерітіндінің электр өткізгішін өлшеуге негізгі кондуктометриялық әдістер:
а) тура кондуктометрия
в) кондуктометриялық титрлеу
а) тура кондуктометрия аналитикалық химияда сирек пайдаланатын электр өткізгіш (шамасы) аддитивті шама. Ол иондардың жалпы концентрацияны көрсетеді. Кондуктометрия келесі мақсатта пайдаланады.
1. Әлсіз электролит диссоциациясы. Дәрежесі ά және диссоциация тұрақты. Анықталу үшін ά= λ/ λ∞ . Кдис = Сά²
2. Тұнбалар ерігіштігін анықтау үшін анықтау үшін. Тұнбалар ерігіштішін
Ѕ= χ * 1000 (1:1)
λ∞
3. Қозғалғыштығы жуық иондардың ерітіндідегі жалпы қосындысының табу үшін
4. Әртүрлі ішімдіктердің сапасын қадағалау үшін.
б) Кондуктометриялыќ титрлеу әдісі жиі пайдаланады. Ертіндіні қолайлы титрантпен титрлеп χ өлшенетін эквивалент нүктені осы χ өзгерісі есептеледі. Келесі реакциялар пайдаланады. Қышқылды, негізді тұндыру комплекстерінің реакциясы. Тотығу-тотықсыздану реакциялары сирек пайдаланады.
Артықшылығы:
1. Орындауы қарапайым.
2. Лайлы ертіндіні титрлеуге болады.
3. Кейде ерітіндіні бөлмеу титрлеуге болады.
4. Дәлдігі біршама жоғары 2-4 %.
5. Термостат пайдаланса 0,2%.
6. Төмен концентрацияды 10ˉ³ моль/л титрлеуге болады.
7. Судың жалпы кермектігін анықтауға болады.
8. Органикалық және сулы органикалық ертінділерді титрлеуге болады.
Кемшілігі:
Талғамдылығы төмен.
Тура кондуктометриялық өлшеулер қоспаларға сезімтал болады.
Тура потенциалометрия.
Потенциалометриялық әдіс электр қозғаушы күшін өлшеуге негізделген
Е = Е1 – Е2
Е – ЭҚК
Е1 және Е2 – электрод потенциалы.
Электрод потенциалы (Е) электрод процесіне қатысатын заттардың активтілігі мен концентрациямен байланысты. Ол Нернст теңдеуі:
Е˚ - редокс жүйедегі стандартты потенциал.
R – универсал газ тұрақтысы, 8,312 (Дж/моль/К)
Т – абсолютті температура.
F – Фарадей тұрақтысы, 96500 (Кл/моль).
n – электрод раекцияға қатысқан электрн саны.
Аох, Аred – редокс жүйедегі тотыққан және тотықсызданған формадағы актив.
[Ох], [Rеd] – олардың молярлы концентрациясы.
γох,γRed - активтілік коэфицентті.
Т = 2980К
Мысалы: Zn2+ + 2e- → Zn
Электрод потенциалы Нернст теңдеуі бойынша табылады.
Достарыңызбен бөлісу: |