- XIX ғасырдың аяғы-ХХ ғасырдың басындағы әлеуметтік философияның орталық тұлғаларының бірі – неміс әлеуметтанушысы Макс Вебер (1864-1920). Вебердің көзқарасы қоғамның ынтымақтастық өнімі туралы емес, билік үшін күрес пен үстемдікті сақтау нәтижесі туралы түсінікке негізделген. Қоғам үстемдік түріне қарай жіктеледі.
Макс Вебер - Үстемдіктің харизматикалық түрі билеушінің жеке ерекше күші – харизма негізінде пайда болады. Харизма әдетте діни қызметкерлерге немесе басшыларға тән және мұндай үстемдік арнайы басқару жүйесін қажет етпейді.
- Вебердің пікірінше, қазіргі қоғам бюрократиялық басқару жүйесінің болуымен және ұтымдылық принципінің әсерімен сипатталатын заңға негізделген үстемдіктің заңды түрімен сипатталады.
Қоғамды зерттеудің заманауи тәсілі - Қоғамның көптеген жіктемелері мен типологиялары бар:
- эгалитарлық және стратификацияланған (дәстүрлі, индустриалды және постиндустриалды қоғамдар);
- эволюциялық (алғашқы, ежелгі, аграрлық, индустриалды, ақпараттық қоғам);
- өркениеттік (жабайы, варварлық, өркениет);
Қоғамды зерттеудің заманауи тәсілі - Формациялық – өндіріс және алмасу тәсілі бойынша (алғашқы, құл иеленушілік, феодалдық, азиялық, капиталистік, коммунистік);
- ашық және жабық қоғамдар;
- жазудың болуы немесе болмауы бойынша (жазуға дейінгі, жазбаша қоғамдар);
- тұрақтылық дәрежесі бойынша (тепе-тең және тепе-тең емес қоғамдар).
Қоғамды зерттеудің заманауи тәсілі - 1970 жылдары ғылымның, мәдениеттің және жалпы қоғамның қазіргі жағдайын Ж.Ф. Лиотар "Постмодерн жағдайы"деп белгіледі.
- Бұл түбегейлі ерекшеленетін жаңа дәуір сипаттамасы үшін "постмодернизм " термині қолданыла бастады.
Қоғамды зерттеудің заманауи тәсілі - "Өткен тұжырымдамалар мен таным мүмкіндіктерін қайта қарастыру Мета - ертегілерге деген сенімсіздікті ойлауды басатын және заңдастыратын күш ретінде әлемнің жаңа бейнесінің етіне енуге әкелді", - деді Лиотар.
- Бір сөзбен айтқанда, бұл "үлкен жобалардың", оның ішінде әлеуметтік жобалардың құлдырауы туралы.
Достарыңызбен бөлісу: |
