В. И. Амельченко Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында

Дәстүрлі энергия көздері қандай?

ОЖСӨЖ 2 бағытта өткізіледі: берілген тапсырмаларды орындау және тексеру. ОЖСӨЖ практикалық сабақ ретінде өтіледі.

2. Органикалық заттар және топырақтың оны сіңіру қабілеті

3. Топырақтың құрылымы, қасиеті

4. Топырақтың өнімділігі

5. Топырақтың су,ауа, жылу режимінің реттелуі

6. Топыраққа сипаттама

7. Далалық топырақтың зерттелуі

8. Топырақты өңдеу

9. Топырақты негізгі өңдеу әдістері

10. Топырақтың беткі қабатын өңдеу

11. Топырақты өңдеу жүйесі

12. Минералдық, органикалық, бактериалдық тыңайтқыштар

13. Тыңайтқыштарды себу әдістері, мерзімдері

14. Азот тыңайтқыштары

15. Калий тыңайтқыштары

16. Микротыңайтқыштар

17. Органикалық тыңайтқыштар

18. Жасыл тыңайтқыштар

20. Бактериалды тыңайтқыштар

21. Тыңайтқыштарды қолдану жүйесі

22. Өңделген жерлерде тыңайтқыштарды қолдану ерекшелігі

23. Өсімдіктерді химиялық тұрғыдан қорғау

24. Пестицидтердің жіктелуі

25. Пестицидтердің топырақ пен өсімдікке, зиянкестерге әсері

26. Пестицидтерді қолдану әдістері

27. Улы химикаттармен жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік шаралары

28. Топырақ эрозиясы

29. Агротехникалық іс-шаралар

30. Жер шаруашылығы жүйесінің даму тарихы

31. Сирек кездесетін металдар

32. Жер категориясы бойынша жер ресурсының бөлінуі

33.Ауыл шаруашылығына пайдаланатын жер көлемі

34. Дисконтталған таза табысты анықтау әдісі

35. Қазақстанның топырақ жамылғысы

36.Елді-мекендердегі жердің базалық салық мөлшерлемелері

37. Елді-мекендерде орналасқан өнеркәсіптік жерлердің салықтық мөлшерлемесі

38. Мұнай кен орны бойынша өнімді бөлу келісімшарты

39. Осы заманғы құнды анықтаудың әдісі

40. Қордың ауқымы бойынша кеніштерді жіктеу

41. Кен орындарын бағалау

42. Жердің су ресурстарының арақатынасы

43. Ағын суды тазалау әдістері

44. Жер үсті суы сапасының өзгеру сипаттамасы

45. Әлемдегі су ресурстары. Кесте құру.

№	Қазақша	Орысша	Ағылшынша
1	Түтінді тұман	Смог	Smog
2	Бақылау	Наблюдение	Monitor
3	Жақсарту	Улучшать	Reclamation
4	Көлік	Транспорт	Transport
5	Топырақ	Почва	Soil
6	Тоғай	Лес	Forest
7	Су	Вода	Water
8	Шөл	Пустыня	Desert
9	Қорғау	Охрана	Protection
10	Қоршаған орта	Окружаюшая среда	Environmtent
11	Өсімдік	Растительность	Vegetation
12	Аймақ	Зона	Area
13	Шіркей	Насекомое	Insect
14	Сутегі	Углерод	Carbon
15	Азот	Азот	Nitrogen
16	Өндеу	Обрабатывать	Till
17	Ауыл шаруашылығы	Сельское хозяйство	Agriculture
18	Құрғақшылық	Засуха	Drought
19	Түрі	Вид	View
20	Бұлт	Облако	Cloud
21	Табиғат	Природа	Nature
22	От тегі	Кислород	Oxygen
23	Өндеу	Обрабатывать	Treat
24	Дымқылдық	Влага	Humidity

Курстың негізгі саясаты оқу процесін жоғарғы деңгейде тиімді қамтамасыз ету және ол барлық студенттер үшін ортақ міндетті болып табылады. Әрбір оқытушы студенттерге өзінің талаптар жүйесін ұсынады.

Курс бойынша жақсы баға алу үшін үнемі жұмыс жасауды қажет етеді. Курс бойынша бағалану бүкіл семестр бойы жүргізіледі. Ең жоғарғы максимальды баға барлық жоспарланған жұмыстардағы тапсырмаларды дұрыс толық орындаған жағлайда қойылады. Әрбір студен кредит-сағаттар бойынша жинаған балдарының есебін жүргізіп отыруы тиіс (жоғарыдағы көрсетілген бағалау схемасы бойынша).

Әрбір студент барлық сабақтарға қатысуға міндетті. Жіберілген сабақтар оқу-әдістемелік кешенде көрсетілген жоспар бойынша толық көлемде орындалып өтелуі тиіс. Курстағы сабақтардың үштен біріне себепсіз қатыспаған студенттер курстағы жоспарланған сабақтарды игере алмаған болып есептеледі де университеттен шығарлады.

Студент сабаққа кешікпеуі тиіс, сабақ кезінде сөйлеуге, газет-журналдар оқуға, ұялы телефонмен сөйлесуге, рұқсатсыз тұрып жүруге, аудиториядан шығуға тиым салынады. Сабақ үстінде ұялы телефонын айырып тастауы тиіс. Оқу процесіне белсене қатысып отыру керек.

Үйге берілген тапсырмаларды орындау және оның есебін оқытушымен келісе отырып тапсыру міндетті. Үй тапсырмасының есебін тапсыруға келсілген уақытта себепсіз келмеген студенттерден есеп алынбайды. Осы есептер негізінде бағалау жүргізіледі, бұл бағалар қортынды бағалауға әсер етеді.

Жеке семестрлік тапсырмалар барлық студенттерге міндетті түрде беріледі. Олар рефераттар түрінде беріле отырып орындалады және қорғалады. Әрбір тапсырма бөлек бағалана отырып қортынды бағаларға өз әсерін тигізеді.

Бұл сабақ кезінде орындалады және сабақ соңында тапсырылады, ал сабақ кезінде үлгере алмағандардан алынбайды. Студенттердің білімін тексеру негізінен тестілік тапсырмаларды орындап шешу болып табылады.

Сабақ тапсыру негізіндегі әңгімелесу әрбір топта бөлек кесте бойынша жүргізіледі, қайта тапсыруға рұқсат етілмейді. Студенттердің білімін тексеру тестілік тапсырмаларды орындау мен шешу бағытында жүргізілуі мүмкін.

1.Жер ресурстары дегеніміз не?

2.Шаруашылық саласы нешеге бөлінеді?

3. Жер ресурсына қандай салалар жатады?

4. Пайдалы қазбаларға нелер жатады?

5. Мемлекттік жер кадастрі деген не?

6. Жер мониторингісінің міндеттері қандай?

7. Жерді қорғаудың мақсаты қандай?

8. Салааралық кешен дегеніміз не?

9. Жердің экономикалық бағалануы деген не?

10. Жердің тұйықтанған шығыны дегеніміз не?

11 Топырақты бонитеттеу дегеніміз не?

12. Жер мониторингісі дегеніміз не?

13 Жер кадастрі дегеніміз не?

14 Жер рентасы қалай бағаланады?

15 Кен орындарын экономикалық тұрғыдан бағалаудың шетелдерде қолданылатын әдістері қандай?

16. Интегралды әсерді қандай тәсілдермен анықтауға болады?

17. Су рентасының тұйықтанған шығынының ерекшелігі неде?

18. Су ресурстарын бағалаудың ерекшелігі неден білінеді?

19 Жер қойнауының төлем түрлері қандай?

20 Роялти дегеніміз не?

21. Жерді пайдалану құқығы үшін төленетін төлем түрі қандай?

22. Судың төлем түрлері қандай?

23. Суармалы жер суының төлемі қалай белгіленеді?

24. Судың төлем түрлерін анықтаудың әдістері қандай?

25 Орман ресурстарын экономикалық бағалаудың қандай әдістері бар?

26 Табиғатты пайдалануды басқарудың құқықтық мәселелері қандай

27. Отын-энергетика кешені деген не?

28. Отын-энергетика кешеніне жататын салалар

29. Барлық салалар үшін отын қорының негізгі көздері қандай?

30. Республика энергетикасының негізгі қоры не?
Модуль бойынша бақылау жұмысының сұрақтары

8– 15 апталар:

1.Қазақстанның жер ресурсының жай-күйі қандай ?

2.Жер ресурсына қандай пайдалы қазбалар кіреді?

3. Қазақстан мыс өндіру жөнінен дүние жүзінде нешінші орынға ие?

4. Алюминий өндіру саласының неше кәсіпорыны бар?

5. Өндірілген мыстың пайызы экспортқа шығарылады?

6. Машина жасау дегеніміз не?

7. Бұйымдық мамндану деген не?

8. Машина жасау өнеркәсібі қандай түрлерге бөлінеді?

9. Ауыр машина жасау саласына не жатады?

10. Қазақстандағы ірі көлік жолдары тораптары қандай?

11. Машина жасау кешеніне қандай салалар кіреді?

12. Республикада машина жасау салаларында ең алда келе жатқандары қандай?

13. Шығарылатын өнімнің көлемі жағынан 1-орында қайсысы?

14. Химия өнеркәсібі қандай салаларға бөлінеді?

15. Жер қойнауы учаскесі деген не?

16. Минералдық шикізат деген не?

17. Жер ресурсын қорғау қажеттілігі туралы не білесіз?

18. Жер ресурсына әсер ететін факторлар?

19.Жер қойнауын пайдаланушы кімдер?

20. Кен орны деген не?

21. Жер қойнауын қорғау құқығының мазмұны?

22. Жер қойнауын пайдаланудың принциптеріі?

23. Жер қойнауын пайдалану қауіпсіздігі қандай?

24. Мал шаруашылығының ең тез өнім беретін саласы?

25. Жер қойнауын мемлекеттік геологиялық зерделеу деген не?

26.Лицензия деген не?

27.Қандай ұйым «Табиғатты қорғаудың бүкіл дүниежүзілік стратегиясын» қабылдады?

28.Қазақстаның экономикасы ел табиғатына қалай әсер етеді?

29.100 мың. тұрғыны бар қаланың неше %-дай халқы табиғатқа шығады?

30.Ғаламдық геоэкологиялық проблемалардың әлеуметтік және экономикалық себептерін ата.

Емтиханға дайындалу сұрақтары:

1.Халық шаруашылығында жер ресурстарын пайдаланудың маңызы қандай?

2.Рекрациялық ресурстарды ата.

3.Жер ресурсы қанша пайызды құрайды?

4.Барлық дерлік экожүйелердегі энергияның бастапқы көзі қандай?

5.Қазақстанның жер реформасы қашан шықты?

6. Жер ресурсын қорғаудың мақсаты не?

7. Топырақ құнарлығының басты түрі не?

8. Қазақстандағы жер құрылымын сипаттаңыз?

9.Қышқылдық жауының пайда болуына қандай зат айтарлықтай рөл атқарады?

10.Ауыл шаруашылығын өркендетудегі жердің алатын орны қанша?

11.Табиғи газдың 1,5 % дейін құрайтын құрамы

12.Ілеспелі газдар қайда болады?

13.Антропогенді факторлар қоршаған ортаға қала әсер етеді?

14.Автомобиль транспорты қоршаған ортаға қалай әсер етеді?

15.Жердің экономикалық бағалығы?

16. Жер ресурсына әсер ететін фактор қандай?

17.Өз жабдығы мен адамның басқаруы арқылы операциялар мен қызметтер атқаратын механизм?

18.Мемлекеттік жер кадастрі деген не?

19.Жер бетіндегі басты глобалды проблемаларды ата?

20.Табиғи қорлардың негізгі түрлерінің сарқылу шегі қандай?

21.Жеңіл көмірсутектер октан мен октилен бөлінетін көміртегі қалай аталады?

22. СЭС-ның ірі қуатты типінің өлшем бірлігі қаншаны құрайды?

23.Ғылыми техниканың дамуы қоршаған ортаға қалай әсер етеді?

24.Ядролық энергетиканың энергетикадағы орыны қандай?

25.Өндіріс және комуналды қалдықтарды қандай жолмен жойылады?

26.Жер мониторингісінің міндеті не?

27.Жер биосферасына қосылғыш заттардың негізгі түрлері?

28. Қазақстандағы ауыл шаруашылығы жерлерінің негізгі түрлері?

29.Штукатуралы гипстің негізгі шикізаты?

30.Жер ресурстарын қорғаудың негізгі міндеті?

31.Азық-түлік проблемасының маңызы?

32.ХХ басында су мелиорациясы неше млн.гектар жерде қолданылған?

33.Егін шаруашылығында ең үлкен қауіп-қатерге жататындар?

34.Не себептен гидроэнергетика энергетикада басты орынды алып жатыр?

35.Топырақ эрозиясы деген не?

36.Эрозияның неше түрі бар?

37.Жерге заттық құқық деген не?

38.Ресей Федерациясындағы жер ресурсы қандай дәрежеде?

39.ТМД-да жер ресурсын пайдалану қалай жүруде ?

40. Ағаш көмірдің жылу бөлгіштік қабілеті қаншаны құрайды?

41.Жер үлесі деген не?

42. Жер ресурстары деген не?

43. Жерге орналастыру деген не?

44. Кондоминимум деген не?

45. Жер құқығы қатынасының обьектісі деген не?

46. Жер құқығы қатынастары деген не?

47. Мыналардың қайсысы отқа төзімді болып келеді?

48. Шаруашылық маңызына байланысты тоғай топтарын ата.

49.Каспий өңірінің экологиясына теңіз транспорты қалай әсер етеді?

50.Темір жол транспорты қоршаған ортаға қалай әсер етеді?

51.Неше млрд. адам жер бетінде ауыз суының жетіспеунен зардап шегіп отыр?

52.Жер пайдалану құқығы деген не?

53.Жерге жеке меншік құқығы деген не?

54.Құбыр жүргізуде шұңқырлар қазатын арнайы машина?

55.Сервитут деген не?

56.Айналадағы ортаға түсетін салмақ нешінші ғасырдың екінші жартысында күрт арты?

57.Пайдаланатын жер деген не?

58.Ультра дыбыстық технология қалай жұмыс істейді?

59.Дамыған мемлекеттердің экономикасы қоршаған ортаға қалай әсер етеді?

60.Дамып келе жатқан мемлекеттердің экономикасы қоршаған ортаға қалай әсер етеді?

61. Жердегі климат жылуының көріну себебі қандай?

62. Озон қабатының бұзылуының басты себебі қандай?

63. Металл керамикасы қалай жұмыс істейді?

64. Жер меңгерімі деген не?

65. Жер кадастрі деген не?

66. Тұрақты даму бойынша Стокгольм конференциясында қандай проблемалар шешілді?

67. Жертану дегеніміз не?

68. Жерге орналастыру деген не?

69. Климаттың өзгеруі жөніндегі нарықтық Конвенцияның негізгі ережелері қандай?

70. Киото хаттамасындағы қалыптасқан негізгі міндеттер қандай?

71. Таза дамудың механизмі дегеніміз не?

72. Есепке алынған квотамен бірлескен жобалардың артықшылығы неде?

73. Мемлекттік қордағы жер деген не?

74. Мемлекеттік су қорының жері деген не?

75. Кадастр деген не?

76. Жерге заттық құқық деген не?

77. Топырақ жамылғысын қалай қорғау керек?

78. Жер ресуртары географиясы нені оқытады?

79. Қоршаған орта бойынша жасалған бағдарлама қалай аталады?

80. Қоршаған ортаның дамуы бойынша Халықаралық комиссия қашан құрылды?

81. Топырақ қабатының арамшөптерін турайтын техника?

82. Жерді қорғаудың мақсаты қандай?

83. Табиғи ресурсты қалай сақтау керек?

84. ҒТР-ның негізі?

85. Экологиялық фактор экономикада қандай рөл атқарады?

86. Табиғат сыйымдылығы қалай анықталады?

87. Табиғат сыйымдылығының өндірістегі рөлі қандай?

88. Ресурстың қайтарымы не үшін қажет?

89. Ресурстың қайтарымы қалай анықталады?

90. Экономикадағы құрылымдарды қайта құру қажеттілігі неліктен туындайды?

91. Жер мониторингісінің міндеттері?

92. Қалдықты өңдеудің маңызы қандай?

93. Экономиканы экологияландыруда экспорт саясаты мен конверсия қандай рөл атқарады?

94. Экономикалық зиян дегеніміз не?

95. Негізгі түсті металдарға жататындар?

96. Экономикалық зиянның негізгі бағыттары қандай?

97. Жұмсалған жанармай бірлігіне эколгиялық зиян қалай анықталады?

98. Елді мекендер типінен ластану қауіптілігінің коэффициенті өзгере ме?

99. Қалдығы аз өндіріс дегеніміз не?

100. Қалдығы аз өндірісті қолдану үшін қандай талаптар қажет?

101. Қалдығы аз технологияның ерекшелігі неде?

102. Қалдықсыз өндірісті ұйымдастыру кезіндеқандай принциптернді сақтау керек?

103. Қайталама ресурстарды пайдалану ерекшелігі неде?

104. Тұрмыстық қатты қалдықтарды өңдеудің негізгі әдістері қандай?

105. Биотехнологияның артықшылығы неде?

106. Биотехнологияны қолдану салалары қандай?

107. Қалдықтарды қайта өңдеуден болатын экономикалық әсерді қалай анықтайды?

108. Пайдалы қазба кен қорларының категорияларын ата?

109. Еліміздің ұлттық байлығы қалай бағаланады?

110. Бонус дегеніміз не?

111. Кен орнының мемлекеттік кадастрін сипаттап беріңдер?

112. Шетелдерде минералдық ресурстар қандай тәсілмен бағаланады?

113. Дисконттаудың мағынасы неде?

114. Кен орнын бағалауда уақыт факторы неге ескеріледі?

115. Жер категориялары бойынша жер ресурстары қалай бөлінеді?

116. Қазақстанның топырақ жамылғысының қазіргі жағдайы қандай?

117. Жердің тұйықтанған шығыны дегеніміз не?

118. Топырақты бонитеттеу дегеніміз не?

119. Жер мониторингісі дегеніміз не?

120. Жер кадастрі дегеніміз не?

121. Жер рентасы қалай бағаланады?

122. Кен орындарын экономикалық тұрғыдан бағалаудың шетелдерде қолданылатын әдістері қандай?

123. Интегралды әсерді қандай тәсілдермен анықтауға болады?

124. Су рентасының тұйықтанған шығынының ерекшелігі неде?

125. Су ресурстарын бағалаудың ерекшелігі неден білінеді?

126. Жер қойнауының төлем түрлері қандай?

127. Роялти дегеніміз не?

128. Жерді пайдалану құқығы үшін төленетін төлем түрі қандай?

129. Судың төлем түрлері қандай?

130. Суармалы жер суының төлемі қалай белгіленеді?

131. Судың төлем түрлерін анықтаудың әдістері қандай?

132. Орман ресурстарын экономикалық бағалаудың қандай әдістері бар?

133. Табиғатты пайдалануды басқарудың құқықтық мәселелері қандай?

134. Өндірісті экологияландыру дегеніміз не?

135. Өндірісті экологияландырудың мәні неде?

136. Өндірісті экологияландырудың әдістері қандай?

137. Минералды ресурстардың төлемдері қандай?

138. Материалды ынталандыру дегеніміз не?

139. Ауа бассейнін қорғаудың әлеуметтік-экономикалық проблемалары қандай?

140. Қандай табиғатты қорғау қорлары бар?

141. Экологиялық банктер қандай қызмет атқарады?

142. Табиғатты пайдалануды лицензиялау деген не?

143. Төлемдердің ынталандырушы рөлі қандай?

144. Ұдайы табиғи ресурстар өндірісінің төлемдері қандай?

145. Табиғатты ұтымды пайдаланудың мәні қандай?

146. Қоршаған орт аның ластануын кемітетін ынталандырудың әдістері қандай?

147. Халықаралық ұйымдардың табиғатты қорғаудағы рөлі қандай?

148. Жерді экономикалық бағалаудың ерекшелігі қандай?

149.Табиғи ресурстарды кешенді пайдаланудың экономикалық тиімділігі қандай?

150. Қоршаған ортаны қорғау шығынының экономикалық тиімділігін анықтаудың әдістері мен өлшемдері қандай?

Студенттің білімін бақылау материалдары.

1.Минералдық шикізаттар ресурстарының экономикалық бағалығының жетекші 2 бағыты?

А. Баға салықтар

В. Шығындар мен лицензия

С. Шығындық және рента

Д. Құндық және шығындық

А.30 %-зын.

В.40 %-зын.

С.50 %-зын.

Д.60 %-зын.
3.Қазба байлықтарды ашық әдіспен шығару әдісі неге үлкен зиян келтіреді?

А. ауаға

С. жерге

А.рыноктық

В. ренталық

С. шығындық

Д. альтернативтік
5.Чернобыль АЭС-де авария қай жылы болды?

А.1986 ж.

В.1987 ж.

С.1988 ж.

Д.1989 ж.
6.Судың,ауаның,топырақтың физикалық,химиялық,биологиялық құрамының өзгеруі бұл-

А.Ластану.

В.Тазару.

С.Өзгеру

А.Қара тұман.

В.Түтінді тұман.

С.Лас тұман.

Д.Сұр тұман.
8.Табиғи ресурстардың бағалығының неше түрі бар?

А.3

С.4 .

А.4. С.7.

В.5 Д.3.
10.Минералдық ресурстардың бағалығы қай негізде анықталады?

А. Ресурстың пайдалығының құндық бағалығы

В. Экономикалық бағалығы

С. Тұтынушылық пайдасы

Д. Ресурстарды іске қосудың тиімділігі
11.Күрделі биологиялық тазарту жүйені алғашқы ретқай өзенің суын тазарту үшін пайдаланған?

А. Рейн. С.Ертіс.

В.Днепр. Д.Ніл.
12.Кәсіпорынның бірыңғай өнім шығаруы не деп аталады?

А. Мамандану

В. Шоғырландыру

С. Құрамдастыру

Д. Кооперативтендіру
13.Өндірістік салаға жататындар?

А.Өнеркәсіп С. Оқу-ағарту

В. Ғылым Д. Денсаулық
14. Қол еңбегін машинамен алмастыру дегеніміз не?

А. Автоматтандыру С.Химияландыру

В. Механикаландыру Д.Электрлендіру
15.Чернобыль апаты қай мемлекетте болды?

А.Украина

В.Қытай.

С.АҚШ.

16.Мұнаймен ластанған қай теңіз?

А.Каспий С.Балтық

В.Арал Д.Жерорта

А.1997ж.желтоқсан.

В.1983ж. қаңтар..

С.1966ж. шілде.

Д.1981ж.ақпан..
18.Киото хаттамасына қай елде қол қойылды?

А.Жапония С.Норвегия

В.Қытай Д.АҚШ
19 ҒТР-ның негізі?

А. Электрлендіру С.Автоматтандыру

В. Жүйелендіру Д. Іріктеу
20.Қазақстанның егін шаруашылығының маңызды проблемасы?

А.2-қайтарымды топырақтың тұздануы

В. Топырақтың тұздануы.

С. Техникалық эрозия

Д. Ирригациялық эрозия.
21.Жер ресурстарын қорғаудың 1-кезектегі міндеті:

А.дауылды шаңмен күресу

В.топырақ тұздануымен күресу

С.эрозиямен күресу

Д.мелиорация
22.Қазақстандағы пайдаланылатын ауыл шаруашылығы жерлерінің негізгі түрлері:

А.пішен шабатын жерлер және шабындық

В. Көпжылдық егістіктер

С. Жайылымдық жерлер

Д. Айдалған жерлер
23.Дүние жүзіндегі азық-түлік проблемасының мәнісі:

А. Тамақтық жетіспеуі, тамаққа жарымау

В. Белок, витаминдердің жетіспеуі, биотехнологияны қолдану

С экономикалық даму деңгейінің төмендігі

Д. Ауыл шаруашылығы дақылдары шығымының төмен болуы
24.Егін шаруашылығында ең үлкен қауіп-қатерге жататындар:

А.топырақтың тұздануы.

В.топырақтың 2-қайта тұздануы

С. Жел эрозиясы

Д. Дауылды шаң
25.Топырақ сапасының көрсеткіші қалай аталады?

А. Жер кадастрі С.топырақ бонитировкасы

В. бонитет. Д. Топырақтың экономикалық бағалығы
26.Отын өнеркәсібінің шикізаты?

А. Жанғыш тақтатас С.Шымтезек

В. Су энергиясы Д.Уран
27.Қазақстанның жер реформасының 1-кезегі қашан болды?

А. 1990-1993 ж.ж. С. 1996-1998 ж.ж.

В. 1998-2001 ж.ж. Д. 2002-2004 ж.ж.
28. 25.Топырақ сапасының көрсеткіші қалай аталады?

А. Жер кадастрі С.топырақ бонитировкасы

В. бонитет. Д. Топырақтың экономикалық бағалығы
29.Пайдаға жарамды жер қоры қалай аталады?

А.жер қоры

В.жертану

С. Жерге орналастыру

Д. сервитут
30. Бүкіл жер беті жөніндегі ғылым саласы қалай аталады?

А.жертану

В.жер қоры

С. Жерге орналастыру