Вакуумдық Қондырғылармен, олардың Әдістемесі және жұмыс істеу тәсілдерімен танысу

Вакуумдық жүйенің конструкциясы оның мақсатымен анықталады, дегенмен әр қондырғыда келесі элементтер бар:

- газ сорылатын көлем;

- сорғылар;

- жеке бөліктерді өзара қосатын құбырлар жүйесі;

- вакуумдық жүйеде газ ағынын реттейтін вакуумдық ысырмалар мен крандар;

- вакуумды өлшеуге арналған құралдар.

Мақсатына байланысты вакуумдық жүйелер келесі топтарға бөлінеді:

- орташа вакуумды алуға арналған қондырғылар;

- жоғары вакуумды тікелей ағынды алуға арналған қондырғылар;

- айналмалы жоғары вакуумды алуға арналған сызықты қондырғылар;

- ультра жоғары вакуум алуға арналған қондырғылар.

Бірінші топтың типтік орнату схемасы 1- суретте көрсетілген.

1-сурет. Орташа вакуумды алуға арналған қондырғы

(1)-вакуумдық сорғы (5)-сорылатын объектімен (3)-бекіту вентилі бар (4) құбыр арқылы қосылады.

(6)- клапан - атмосфералық ауаны айдалатын көлемге жіберу кезінде қажет. Вакуумдық жүйе

сорылатын көлем арқылы кез-келген газдың реттелетін ағынын жасау үшін (8) кескішпен

жабдықталуы мүмкін.

Вакуумды өлшеу құралдарына мына қондырғылар жатады:

- термопаралық манометрлік түрлендіргіштер (7);

- деформациялық механикалық вакуумметрлер;

- сұйық U-тәрізді манометрлер.

Мұндай қондырғыларда вакуум жасау үшін көбінесе механикалық сорғыларды қолданады. Олар

пластиналы- роторлы, пластиналы-статорлы және золотникті. Олардың әрекеті жұмыс

камерасының көлемін периодты кеңейту арқылы газды механикалық соруға негізделген.

Цилиндрлік ротордың айналуы көлемнің өзгеруі болады. Сорғылар атмосфералық қысыммен

жұмыс істей бастайды. Механикалық сорғының шығысындағы газдың қысымы атмосфералық

қысымға тең. Механикалық сорғыларды пайдалану кезінде сору жылдамдығы қысыммен

азаятынын есте ұстаған жөн, сондықтан сорғының шекті қысымына жету үшін көп уақыт қажет.

Сондықтан, іс жүзінде, егер ол жасаған вакуум – мм сын.бағ. аралығында болса, сорғының

жұмысы қанағаттанарлық деп саналады.

Жұмыс сұйықтығының (4)- құбырға немесе одан да жаманы, сорылатын көлемге түсуіне жол

бермеу үшін, сору процесі аяқталғаннан кейін (3)- клапанды жауып, сорғының электр

қозғалтқышының қуатын өшіріп, атмосфералық ауаны (2)-сорғы арқылы жіберу керек.

Екінші топтың әдеттегі орнату схемасы 2-суретте көрсетілген.

2-сурет. - жоғары вакуумды тікелей ағынды алуға арналған қондырғы.

Мұндай вакуумдық схемалар, әдетте, сору процесі ұзаққа созылған және вакуумдық жүйенің ішкі

бөліктерінің ыдырауымен, электровакуумдық құрылғыларды сору кезінде катодты белсендірумен

және т. б. бірге жүретін жағдайларда қолданылады. Мұндай жағдайларда 8 және 9 элементтер

болмауы мүмкін.

Вакуум жасау үшін шамамен - мм сын.баг. әдетте (4)-диффузиялық бу сорғылары

қолданылады. Диффузиялық сорғының жұмысы келесі процестерге негізделеді: сорғының кіріс

түтігінен бу ағынына газ молекулаларының диффузиясы, оны ағынмен әуестендіру және

қабырғалардағы жұмыс сұйықтығының конденсациясы кезінде форвакуумға шығарады.

Газдың диффузиясы көлем мен ағындағы газдың ішінара қысымының айырмашылығына

байланысты жасалады. Диффузиялық сорғының шекті вакуумы жұмыс сұйықтығының буының

диффузиясымен және газдардың көлемге кері диффузиясымен анықталады. Жұмыс

сұйықтығының буларының тиімді конденсациясын қамтамасыз ету үшін сорғы қабырғалары

ағынды сумен немесе ауамен мәжбүрлі түрде салқындатылады.

Бу сорғысының іске қосу қысымы шамамен 0,1 мм сын. баг. сондықтан, соруды бастамас

бұрын, механикалық сорғының көмегімен сорылатын көлемде алдын-ала сиретуді жасау керек,

ол диффузиялық сорғының жұмысы кезінде оны өшіргенге дейін сақталады. Бу- май сорғылары

жылытқыш қосылғаннан кейін 30-40 минуттан кейін ғана жұмыс істей бастайды - бұл уақыт денені,

майды жылыту және жұмыс істейтін ағын қалыптастыру үшін қажет. Диффузиялық бу-майлы

сорғының жұмысы үшін оның шығысында 0,1 мм сын. бағ.-нан аспайтын қысымды механикалық

сорғыны пайдалану арқылы үздіксіз ұстап тұру қажет. Атмосфералық ауаның жұмыс істейтін

диффузиялық сорғыға түсуі майдың тотығуына және шайырлануына және сорғының жұмысының

толық істен шыққанға дейін нашарлауына әкелуі мүмкін.

қолданылады.

Айдалатын көлемдегі қысым шамасына байланысты (5) қондырғыдағы жұмыс тәртібі мынадай болуы мүмкін: