– ксенон қышқылы төмен температурада тұрақты екі негізді қышқыл. Тұздары ксенаттар деп аталынатын да, күшті сілтілік ортада баяу диспропорциялануға ұшырап ксенон мен перксенаттар түзеді:
O
Перксенаттардың күкірт қышқылымен әрекеттесу барысында ксенон (VIII) оксиді түзіледі:
O
– түссіз газ, күшті тотықтырғыштық қасиетке ие тұрақсыз қосылыс.
Ксенон қосылыстары арқылы медицинада кең қолданылатын 5 фторурацил препараты алынады.
Фторды және ксенонды – ксенон фториді түрінде сақтап тасымалдауға болады.
Консервілеу жұмыстарында, криостаттарда қолданылады.
Неон шамдары - телефон станцияларында, радио-телевизиялық байланыс тораптарында түрлі сигнал беретін және қабылдайтын құралдарда пайдаланылады.
Аргонның қолданылуы
Аргон – электртогының әсерінен жарқырайды және оның көкшіл түсі басым ауакөк түсі түрлі жарық құралдарында пайдаланылады.
Соңғы кезде аргон металл өңдеуде және сілтілік маталдар оңдеуде кең қолданыс табады.
Сұйық болатты аргонмен үрлеу, оның сапасын арттыра түсіреді.
Аргон люминесценциялық шамдарда тоқты тиімді өткізіп катодтың бүлінбеуі үшін қажет.
Криптонның қолданылуы
Криптон лампалары жылуды нашар өткізеді.
Атомдық лампаларда криптонның радиоизотопы пайдаланылады.
Ашық, аздап роза реңдес лампа жарыіы бояу-лампа жарығы және мақта-мата өнеркәсібінде қажет.
Криптонмен жарнамалық лампалар толтырылады.
Қорытынды
Инертті газдар аэростаттарды толтыру, температураны төмендету үшін, ал аргон мен неон жарық беретін шыны түтіктерде қолданылады.Сонымен қатар Инертті газдар түрлі заттарды ауа, т.б. орта әсерінен қорғауға қолданылады. Неон шамдары - телефон станцияларында, радио-телевизиялық байланыс тораптарында түрлі сигнал беретін және қабылдайтын құралдарда пайдаланылады. Электр шамдарының ішіндегі азот-аргон қоспасының орнына криптон немесе криптон-ксенон газдары пайдаланылады. Криптон лампалары жылуды нашар өткізеді.
Пайдаланылған әдебиеттер:
Утелбаева А.Б., Утелбаев Б.Т. Химия, 2012, 741-б
Шоқыбаев Ж.Ә. Бейорганикалық химияның теориялық негіздері және элементтер химиясы, 2013, 160-б
Сахы М., Шолақтегі Ә. Жалпы және бейорганикалық химия пәнінің зертханалық жұмыстары, 2015, 120-б
