1. Ежелгі дүниедегі саяси ойдың қалыптасуы


"демократизация толқыны дегеніміз - демократиялық емес тәртіптегі елдердің демократиялыққа өту кезеңдері"



бет11/15
Дата07.02.2022
өлшемі23,42 Kb.
#86000
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15
Байланысты:
1 (1)
aza -tilinde-o ytpaytyn-mektepterdegi- aza -tili-men- debieti
"демократизация толқыны дегеніміз - демократиялық емес тәртіптегі елдердің демократиялыққа өту кезеңдері".
13 Саяси жүйелер түсінігі, құрылымы мен элементтері +
14 Қазіргі заманғы саяси жүйелер, оларды салыстыру
Саяси жүйе түсінігі саясаттанудағы негізгі категориялардың бірі, ол қоғамның саяси өмірін, саяси процестерді түсінуге мүмкіндік береді. Саяси жүйе қоғамның саяси тыныс-тіршілігінің институттық-биліктік негізі және қоғамды ұйымдастырушы, бағыттаушы бастама болып табылады. Саяси жүйе – саяси билік арқылы орталықтан басқарылатын қоғамның тыныс-тіршілігін қамтамасыз ететін, біртұтас организм ретіндегі күрделі құрылым.
Демократия құбылысын саясаттанушылар түрліше түсіндіреді, бұл демократияның мазмұнына нақты тарихи кезеңнің өз ізін қалдыруымен, сонымен бірге демократияның түрлі философиялық, қоғамдық-саяси концепцияларының жасалауымен байланысты. Демократия құбылыс және концепция ретінде әрдайым дамып отырады. Көптеген теориялар мен анықтамалар негізінде демократиялық саяси жүйенің мынандай элементтерін (белгілерін)көрсетуге болады:
Тарихта саяси жүйенің кең таралған түрінің бірі– авторитаризм (термин латынның «auctoritas» - билік, ықпал деген сөздерінен құралған, саясаттануда бір адамның, топтың, партияның, институттың билікке монополиясын сипаттайды). Ол тоталитаризм мен демократияның арасындағы жағдайға ие. Тоталитаризммен оны биліктің авторитарлық, заңдармен шектелмеген сипаты жақындастырады, ал демократиямен автономиялы, мемлекет арқылы реттелмейтін қоғамдық салалардың болуы, әсіресе экономика мен адамдардың жеке өмірінде азаматтық қоғам элементтерінің сақталуы жақындастырады.
Тоталитаризм саяси жүйе түрі ретінде ХХ ғасырда пайда болды. «Тоталитаризм» термині латынның «totalitas» (толық, біртұтас) және «totalis» (түгел, толық, тұтас) сөздерінен шыққан. Оны саяси айналымға өз қозғалысын сипаттау үшін алғаш рет 1925 жылы Муссолини енгізген. ХХ ғасырдың 20 - жылдарының соңында ағылшындық «Таймс» газеті тоталитаризмді жағымсыз құбылыс ретінде жазған, онда Италиядағы фашизм ғана емес, сонымен бірге КСРО-дағы саяси құрылыс та сипатталған.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет