2013 ж. №1 редакция 152-тің беті


СӨЖ мақсаты және міндеттері



жүктеу/скачать 4,95 Mb.
бет5/28
Дата24.04.2017
өлшемі4,95 Mb.
#15146
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   28

10.1 СӨЖ мақсаты және міндеттері

СӨЖ тапсырмалары оқытушының қатысуынсыз аудиториядан тыс орындалады. СӨЖ-тың негізгі міндеті семинарлық сабақтар мен дәрістерге дайындалу. Семинарлық сабақтарда тақырыптың негізгі мәселелері қарастырылады. Семинарлық сабақтын жоспары, негізгі және қосымша әдебиет тізімі, семинарлық сабақ тақырыптарына қатысты әдістемелік кеңестер қалай жүзеге асыру керек деген сұрақтарға жауап береді. Семинарлық сабақ тақырыптарына қатысты әдістемелік кеңестерді мұқият талдап, семинарлық сабақтың тақырыптық жоспарының сұрақтарына дербес түрде жауаптар дайындар. Әрбір сұрақты қысқаша дайындау барысында, негізгі ережелер мен символдарды СӨЖ дәптеріне жазыңдар. Дайындалып болғанан кейін өзін - өзі тексеруге арналған сұрақтардын көмегімен өз білімдерінді тексеріндер.

Сондықтан СӨЖ – да тақырыптың мазмұның толық ашатын қосымша сұрақтар, мәселе, тапсырмалар қарастырылады.
10.2 «Өзіндік жұмыс» бөлымы
10.2.1 Өзіндік жұмыстын формалары

Формалар:



  • оқытушы берген дәріс конспектілерін талдау;

  • семинарлық сабаққа негізгі оқулық бойынша дәріс конспектісін дайындау;

  • белгілі тақырып бойынша реферат дайындау;

  • магистірлік рефераттарды, баяндамаларды өзара рецензиялау;

  • курс терминдері бойынша сөздіктер мен сөзжұмбақтар құру;

  • күрделі есептерді шығару;

  • статистика мәліметтерін талдау;

  • кәсіпорын іс - әрекетін модельдеу;

  • топтық жобаға қатысу;

  • таңдалған тақырып бойынша презентация жасау;

  • глоссарий жасау;

  • тақырып бойынша шолу жасау;

Олардын кейбіреулерінің мазмұны:

Тақырып бойынша шолу жасау – басым мен Интернеттің ақпараттық ресурстарынан қосымша материалдарды тарту арқылы ұсынылатын тақырып бойынша 1- 2 беттік қысқаша шолу жасау.

Глоссарий –мүмкін болса шет тіліне аударып,қазақ және орыс тіліндегі термендер мен түсініктердің қысқаша түсіндірмесі, ол берілген тақырып бойынша орындалады. Глоссарий қүру макроэкономиканың түсініктік аппараттық білімнің қалыптасуына және оны пайдалануға қатысты дағдыларды өңдеуге ықпал етеді.

Реферат – СӨЖ – дің неғұрлым кең таралған формасы бола отырып, әдебиетті міндетті түрде крсете отырып, белгілі тақырыпқа жасалған баяндаманы білдіреді. Рефератты оппенирлеу неғұрлым қызықты да шығармашылық жұмыс болып табылады. Осы жұмыс нәтежесінде пікір – талас жүргізу, оған талдау жасау ептіліктері өңделеді.

Коллоквиум – білімді нақты оқытылатын пәннің түрлі тақырыптары бойынша дайындық деңгейін айқындауға мүмкіндік береді.

Өзін - өзі бақылауға арналған сұрақтар – тәртіп бойынша, спецификалық құрылымға ие, сондықтан жауаптар жинақталған материалды талдау негізінде ғана беріле алады.

Эссе – бұл сын, публицистика сияқты түрлі жанрларда өзекті әлеуметтік-экономикалық мәселерге қатысты өз ойларын баяндау.

Дәріс конспектілерін талдау, өткен материалды өңдеу бағдарламалық материалды игерге, теориялық білімдерді бекітуге ықпал етеді.

Есептер мен сандық тапсырмаларды шығару. Оларды орындаудың мақсаты – пратикалық мәселелерді шешуде теориялық білімді пайдалану дағдылары мен ептіліктеріне ие болу.

Мақсаттар ағашын құру – ол үшін тыңдаушыларға мәселені таңдап, мақсаттарды деңгейлер бойынша белгілеу, барлық деңгейдегі тапсырмаларды анықтау, кәсіпорынның ұйымдық құрылымдарының орнын анықтап, жұмыс сапасын өлшеуіштер мен тапсырма формасын таңдау ұсынылады.

Презентация – тыңдаушы өзінің презентациясы үшін кез-келген тақырыпты таңдап, презентацияда қарастырылатын кез-келген аспектіні түсінуін не түсінбеуін білдіре алады; презентация тақырыптың қаншалықты ашылу және қоршағандардан қаншалықты қызығушылық тудыру, тыңдаушының қарастырып отырған мәселесін қаншалықты кәсіби қарастыру критериі бойынша бағаланады.

Білім беруге арналған нақты жағдайлар (кейстер) – тыңдаушыларға жауап беру талап етілетін көптеген қарапайым және күрделі жағдайлар беріледі; неғұрлым дайындалған тыңдаушылар өз кейсін жаза алады.

Іскерлік ойындар болашақ кәсіби іс-әрекет үшін қажетті дағды, ептіліктерді өңдеуге көмектеседі; кей ойындар бойынша үйде дайындалу немесе кітапханада аяқтау қажет.

Топтық жоба – топта 3-5 адамнан құрылып, әрбіреуі өз жобасын өңдеуі керек.

Жеке жоба – неғұрлым дайын тыңдаушылар өз қалауы бойынша орындайды; жұмыс тақырыптың әмбебаптылығымен, зерттеушілік сипатымен ерекшеленуі керек, жоба нәтижелері ғылыми конференцияда қарастырылуы мүмкін.

СӨЖ-ді тиімді ұйымдастыру үшін арналған тыңдаушыға ұсыныстар.



Өткен материалды әрі қарай өңдеу. Өтілген дәріс материалын әрі қарай өңдеу өзіндік жұмыстың неғұлым маңызды түрі болып табылады. Материал неғұрлым терең де толығырақ өңделсе, соғұрлым өзге де өзіндік жұмыстарды орындауда жеңіл болады. Алғашқы сабақтан бастап, өтілген дәріс материалымен жүйелі де үнемі жұмыс жасау кейінгі дәрістер материалдарын түсіну мен семинарлық және лабораториялық сабақтар материалдарын меңгерудің қажетті шарты болып табылады.

Материалды әрі қарай өңдеуге кірісе отырып, мыналар қажет болады:



  • жұмыс орнын анықтау;

  • егер үйде жұмыс жасауға арналған жағдайлар болмаса, университет немесе қалалық кітапхананың оқырмандар залының қызметіне жүгіну;

  • дәріс конспектісі болу;

  • курс бағдарламасы болу;

  • ұсынылатын әдебиет болу (оқулық, есептер).

Жұмыс жасау әдісі:

  • дәріс материалын жаңа оймен өңдеген жөн (оны кейінге қалдыруға болмайды, себебі дәріс мазмұны ұмытылып қалуы мүмкін);

  • конспектімен жұмыс жасай отырып, әдебиетке сілтеме жасап, қажетті толықтырулар мен түзетулер енгізген тиімді;

  • тақырыппен жұмыс жасау материалды толық түсініп, есте сақтағанға дейін жалғаса беруі қажет;

  • тақырыппен жұмыс оқулықтарда кеотірілген мысалдар мен есептерді талқылаумен аяқталады;

  • егер тақырыппен жұмыс жасағаннан кейін түсініксіз сұрақтар қалса, онда оны оқытушыдан кезекті дәрісте сұрау.

Коллоквиумдарға дайындалу. Кейбір пәндер бойынша курс тарауының теориялық бөлімін игеру дәрежесін бағалау үшін коллоквиум өткізіледі.

Осыдан шығатыны:



  • коллоквиумда қарастырылатын сұрақтар бойынша теориялық материал тағы бір рет қайталануы керек.

  • Бақылау жұмыстарына дайындалу. Бақылау жұмыстарын өткізудің мақсаты:

  • магистранттардың ағымдық үлгерімін тексеру;

  • топ магистранттарының дайындығын айқындау;

  • үлгірімділігі төмен тыңдаушылармен жұмыс жасау әдістемесін ұйымдастыру.

  • Тыңдаушылар бақылау жұмысына дайындала отырып:

  • бақылау жұмысының тақырыбын білу қажет;

  • теориялық материал, негізгі формулаларды, есепті шығару әдістерін қайталау керек;

  • оқулықтағы мысалдар мен есептерді және семинар сабақтарында қарастырылған есептерді қайта қарастыру.

Егер магистрант алғашқы дәрістен бастап өткен материалмен жүйелі жұмыс жасаса, онда бақылау жұмысына дайындалу еш қиындық туғызбайды.

Жобаларды орындау. Жобалар мен жұмыстарды орындау барысында кафедраларда тапсырмалармен бірге берілетін әдістемелік нұсқамаларды басшылыққа алу қажет.

Тапсырманы орындау тәртібі:



  • өзіндік жұмыстар графигімен бекітілген мерзімнен кешіктірмей тапсырмаларды орындауға кірісу;

  • егер тапсырманы орындау барысында қиындықтар туындаса, онда курстың сәйкес тақырыбына қайтып оралып, оны толықтырып, тапсырманы орындауға қайта кірісу;

  • егер осыдан кейін қиындықтар туындаса, онда оқытушыға консультацияға келу;

  • алынған шешімді талдау;

  • тапсырманы қорғауға дайындала отырып, теорияның сәйкес ережесін тексеру керек;

  • тапсырманы орындау барысында қолданылған әдісті түсінгенге көз жеткізу;

  • тапсырма графикпен (орын) бекітілген мерзімнен кешіктірмей қорғалуы керек, себебі ол академиялық берешек болып есептеледі.

Өзіндік жұмысқа берілген уақыт шектелген, сондықтан өзіндік жұмысты тиімді жоспарлауға, өзіндік жұмыс дағдыларын меңгеруге ұмтылуға, саналы демалуға үйрену қажет. Сондықтан әрбір оқытушы мен кафедраның өзіндік жұмыс әдістемесін тыңдаушыларға үйретуге қатысты жауапкершілігі артады.
Тақырып 1. Ақпараттық жүйелерде ақпарат қорғау мәселесін негіздеу.
Бақылау нысаны – Реферат
Тапсырманы орындау және шешу тәртібі:

Студенттер реттік нөмір арқылы өз нұсқаулары бойынша реферат жазады. Реферат тақырыптары:



  1. Ақпараттың негізгі түсінігін нақтылау

  2. Ақпаратты қорғау негіздері

  3. Ақпаратты қорғау тәсілдері

  4. Ақпаратты қорғау құралдары

  5. Ақпараттық экономикалық жүйе

  6. Жаңа ақпараттық технологиялар

  7. Ақпараттану заңы

  8. Ақпаратты қорғаудың программалық құралдары

  9. Ақпаратты тасымалдаушылар

  10. Ашық тораптарды ақпараты қорғау


Тақырып 2. Ақпаратты қорғаудың теориялық әдістері.
Бақылау нысаны – Тест сұрақтарын құру
СӨЖ сұрақтары:

  1. Ақпараттық қауіпсіздіктің негізгі қауіптері.

  2. Ақпараттық қауіпсіздіктің қамтамасыздандырылуы


Тапсырманы орындау және шешу тәртібі:

Студенттер әр бір тараудан 10-12 сұрақтарды құрастырады. Сұрақтарды құрастыру үшін ұсынылатын әдебиетпен жұмыс істеу, қорытынды шағара білу және конспект түрінде рәсімдеу қажет.


Тақырып 3. Ақпаратты қорғаудың тәжірибиелік әдістері
Бақылау нысаны – Тақырып бойынша шолу жасау
СӨЖ сұрақтары:

  1. Ақпаратты қорғаудың аппаратты-программалық құралдары.

  2. Желі бойынша берілетін деректерді шифрлеу жүйелері


Тапсырманы орындау және шешу тәртібі:

Жазбаша жұмысты орындау үшін ұсынылатын әдебиетпен жұмыс істеу, қорытынды шағара білу және конспект түрінде рәсімдеу қажет.


Тақырып 4. Компьютерлер мен желілердегі ақпаратты қорғаудың программалық құралдары

Бақылау нысаны – Ребус құру

СӨЖ сұрақтары:

  1. Ақпараттық қауіпсіздік

  2. Ақпаратты технологиялар және құқық


Тапсырманы орындау және шешу тәртібі:

Студенттер мамандығы бойынша бір сойлем алып ребус құрастырады














11.ЗЕРТХАНАЛЫ ЖҰМЫСТАРДЫҢ ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛЫҚТАРЫ
11.1. Зертханалы сабақтарды жүргізу мақсаттары мен міндеттері
Зертханалы сабақтарды жүргізу мақсаттары –

Зертханалы сабақтарды жүргізу міндеттері:

1

2.

3.

11.2. Күнтізбелік – тақырыптық жоспар:




Тақырыптың аты


Зертханалы сабақ

1

Ақпараттық жүйелерде ақпарат қорғау мәселесін негіздеу.




Қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін MICROSOFT EXPLORER – ді баптау.

1

Ақпараттық қауіпсіздік және интернет




2

Ақпаратты қорғаудың теориялық әдістері.




MICROSOFT OUTLOOK EXPRESS - ке поштаны жіберушінің мәліметтерін анықтау.

1

Ақпараттық қауіпсіздік және интернет




3

Ақпаратты қорғаудың тәжірибиелік әдістері




MICROSOFT OUTLOOK EXPRESS - Қолданушының қатынасынсыз поштаны өңдеу үшін тармақталған пошталық жүйені құру.

1

Ақпараттық қауіпсіздік және интернет




4

Компьютерлер мен желілердегі ақпаратты қорғаудың программалық құралдары




MICROSOFT OUTLOOK EXPRESS - те пошталық хаттармен жұмыс барысында ережелерді қолдану.

1

Ақпараттық қауіпсіздік және интернет




5

Вирустардан қорғау.




DrWeb антивирусының программалар пакетін қолдану.

1

Компьютерлік вирус




6

Программалық қамтаманы рұқсатсыз қолданудан қорғау.




ADinf дискісінің антивирус-ревизоры.

1

Компьютерлік вирус




7

Программалық қамтаманы зерттеуден қорғауды ұйымдастыру.




Касперскийдің антивирустық пакеті.

1

Компьютерлік вирус




8

Ашық тораптарды ақпараты қорғау




RSA шифрленуінің алгоритімі.

1

Интернетте ақпараты қорғау




9

Симетриялық криптожүйелер.




Кри птография әдістері

3

Ақпаратты қорғаудың криптографиялық әдісі




10

Ашық кілтті жүйелер.




Хешифрлеу функциясы.

1

Ақпаратты қорғаудың криптографиялық әдісі




11

Ақпараттық жүйелерде қауіпсіздік деңгейін бағалаудың әдістері




Файлдарды архивтеу. WinZip архиваторын орнату және пайдалану

1

Ақпаратты қорғаудың криптографиялық әдісі




12

Ақпаратты қорғау мен бақылауды басқарудың ұйымдастырушылық шаралары.




Файлдарды архивтеу. WinRAR архиваторын орнату және пайдалану

1

Файлдарды архивтеу.




Файлдарды архивтеу.







Барлығы

15

Зертханалық жұмыстарға әдістемелік нұсқаулар

1-зертханалық жұмыс. Санау жүйелері.

Есептеу техникасында 0 мен 1-ден тұратын екiлiк сан таңбалары арнайы тeрминмен бит деп аталады. Бит - ағылшын тiлiндегi bit (binary digit - екiлiк таңба) деген қысқарған сөз. компьютерде қолданылатын символдық таңбаларды бейнелейтiн сегiз разрядты екiлiк санды "байт" (ағылшынның byte деген сөзiнен) деп атау келiсiлген.

1 байт = бiр-бiрiмен қатарласа тiзбек түрiнде орналасқан 8 бит,

мысалы, Е -10000101, е -10100101, / - 00101111,8 - 00111000, т.с.с.



1 байт=8 бит

1 Кбайт=210 байт=1024 байт

1 Мбайт=210 Кбайт=1024 Кбайт

1 Гбайт=210 Мбайт=1024 Мбайт

Кез келген ондық сан белгiлi бiр ереже арқылы екiлiк санға айналады және екiлiк санды қайтадан ондық санға айналдыру қиын емес. Ал әрiптер мен символдарға келетiн болсақ, олар реттi түрде жазылып, әрқайсысы тұрған нөмірінe сәйкес екiлiк кодқа ие болады. Екiлiк сандарды ондық сандар тәрiздi қосуға, азайтуға, көбейтуге, бөлуге болады.



Санау жүйелері

Негіздері

Алфавит немесе цифр

Позициялық

Ондық

10

0,1,2,3,4,5,6,7,8,9

Екілік

2

0,1

Сегіздік

8

0,1,2,3,4,5,6,7

Он алтылық

16

0,1,2,3,4,5,6,7,8,9,А,В,C,D,E,F

Позициялық емес

Римдік жазу




I(1), V(5), X(10), L(50), C(100), D(500), M(1000)


1.1-сурет. Санау жүйелері.

Сандарды бір санау жүйесінен басқа санау жүйесіне ауыстыру.
Екілік жүйеден ондық жүйеге көшу

110012=1*24 +1*23 +0*22+0*21 +1*20 =16+8+0+0+1=2510
Ондық жүйеден екілік жүйеге көшу


25 2

2 12 2
15 12 6 2

14 0 6 3 2

1 0 2 1

1



2510=110012

Сегіздік жүйеден ондық жүйеге көшу



5558=5*82+5*81+5*80=320+40+5=36510

Ондық жүйеден сегіздік жүйеге көшу




36510=5558

365 8


32 45 8
45 40 5

40 5 6



5 0

Он алтылық жүйеден ондық жүйеге көшу



15AB16=1*163+5*162+A*161+B*160=4096+1280+10*16+11*1=554710

Ондық жүйеден он алтылық жүйеге көшу



5547 16

48 346 16

74 32 21 16

64 26 16 1


107 16 5

96 10



11




554710=15AB16

Тапсырмалар:

1. Сандарды екілік санау жүйесінен ондық санау жүйесіне ауыстырыңыз:

а) 101000112; в) 11010112;
ә) 110110012; г) 111012;

б) 10010012; д) 11101112.

2. Сандарды сегіздік санау жүйесінен ондық санау жүйесіне ауыстырыңыз:

а) 7778; в) 3238;

ә) 6358; г) 1738;

б) 5378; д) 4538.

3. Сандарды он алтылық санау жүйесінен ондық санау жүйесіне ауыстырыңыз:

а) 9116; в) 23516;

ә) 4016; г) 7С3116;

б) 5А16; д) Ғ54І6;


Қолданатын әдебиеттер [1-2], [3], [18]
2-зертханалық жұмыс. Windows – операциялық жүйесі.

Тапсырмалар:

  1. Жұмыс үстелінде Жаңа атпен бума ашыңдар.

  2. Құрған бумаңызды ашып, есептер тақтасына жинап, қайтып қалпына келтіріңдер.

  3. Тышқанның көмегімен терезенің өлшемдерін өзгертіңдер.

  4. Терезенің өлшемін экран бетімен бірдей жасаңдар.

  5. Терезені экран бетінің әр жеріне орналастырыңдар.

  6. Ашылған терезені пернетақтаның, мәзірдің және тышқанның көмегімен жабыңдар, қолданған белгілеріңнің суретін салып көрсетіңдер.

  7. Құрған бумаларыңның ішіне Менің құжаттарым бумасынан 4-5 файлды контекстік меню, мәзір, тышқанның және құрал саймандардың көмегімен көшіріңдер.

  8. Бумаларыңның ішіндегі бір файлдың атын қалауларың бойынша басқа атқа өзгертіңдер.

  9. Жаңа дискетаны форматтап, өздеріңнің бумаларыңдағы бірнеше файлдарды дискетаға көшіріңдер.

  10. Дискетадағы файлдың өлшемін анықтаңыздар.

  11. Өз бумаларыңдағы файлдардың біреуін Өшіріп, себеттен қайтадан қалпына келтіріңдер.

  12. Осы қалпына келген кез келген файлға жұмыс үстелінде жарлық құрыңдар.

  13. Өздерің құрған буманы, жарлықты өшіріңдер.

Қолданатын әдебиеттер [2], [5-7], [16-17]

3-зертханалық жұмыс. Windows жүйесінің стандартты программалары. WordPad мәтіндік редакторы. Калькулятор. PAINT графиктік редакторы.

Тапсырмалар:

  1. WordPad мәтіндік редакторында өз автобиографияларыңызды теріп, Автобиография деген атпен сақтаңдар.

  2. Автобиографиядағы өз аттарыңды, туған жылдарыңды, курстарыңды қарайтылған қаріппен, қызыл түспен жазыңдар.

  3. Мәтіннің тақырыбын ортаға, әріптер өлшемін – 14 кегль етіп жасаңдар.

  4. Мәтіннің бір абзацқа жазылған бөлігін белгілеп, мәтіннің соңына орналастырыңыздар.

  5. Осы мәтінді астын сызылған әріппен ауыстырыңдар.

  6. Жаңа файл құрып, төмендегі мақал сөздерді жолдың ортасына жазып, әріптер өлшемін-15 жасаңдар.

Оқу - білім бұлағы,

Білім - өмір шырағы.
Жердің сәні – егін,

Ердің сәні – білім.
Еңбексіз өмір – сөнген көмір.
Ақыл тозбайтын тон,

Білім таусылмайтын кен.

  1. Калькулятор режимінде есептеңдер: 77+5/2, (99-45)+57, 510 дәрежесін, (5,23+5)*7/3, -10,

  2. (471-304)+23-өрнегінің квадрат дәрежесін тауып, шыққан нәтижені жадыға сақта.

  3. PAINT графикалық редакторында телефон аппаратының дискісін салыңдар және оған цифрларды орналастырыңдар.

  1. Қанша рет көшірілген элементті қойдыңдар?

  2. Цифрды енгізуге қандай өлшемді қаріпті таңдадыңдар?

  3. Шеңберді қандай жолмен салдыңдар?

  1. Бағдаршамның суретін салып, оның жанына көшеден өтуді сақтандыратын плакатты көрсетіңдер.

  1. Қандай элементті көшірдіңдер?

  2. Жұмыс барысында горизанталь мәзірдің қандай пунктерін пайдаландыңдар.

  3. Плакат үшін қандай қаріпті пайдаландыңдар.


жүктеу/скачать 4,95 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   28



©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет