Дейл Шнук. Оқыту теориясы indd
Жастар мен тэж1рибел1 мамандарFа катысты зерттеу эд1стемес1
жүктеу/скачать 18,62 Mb. Pdf көрінісі
|
Дейл Шунт
| Жастар мен тэж1рибел1 мамандарFа катысты зерттеу эд1стемес1
Окытудын танымдык (4-6-тараулар) жэне конструктивиспк (8-тарау) кезкарастары- нын дамуына байланысты, зерттеушшер окытуды турл1 бештулердщ нэтижешнде жауапта орын алатын езгерю ретшде (3-тарау) карастыруын токтатып, окыту кезш- деп окушылардын сешмдер1 мен ойларын зерттеуге бет бура бастады. Осыган байла нысты окытуга катысты зерттеулердщ нысаны да езгердг Академиялык окытуды зерттеу ушш, кейб1р зерттеушшер жас маман мен са- рапшы маман здгстемесгн ойлап тапкан болатын. Эдютеме темендеп кезендерд1 камтиды: 277 7 -Т А Р А У ■ Мецгеру кажет дагдыларды аныктау. ■ Сарапшы (ягни дагдыны жаксы орындай алатын адам) мен жас маман (ягни тапсырма туралы бiраз нэрсенi теориялык тургыда бiлгенiмен, оны iске ка- ж етп дэрежеде асыра алмайды) табу. ■ Жас маманныц сарапшы децгейiне калай жететiнiн аныктау. Былай караганда, бул эдiстеме кещлге конады. Мундагы негiзгi ой, егер сен белгш б£р салада жаксы маман болып шыккыц келсе, осы салага катысты дагды ны жаксы iске асыра алатын адамды терец зертте дегенге саяды (Bruner, 1985). Осы- лайша адам кандай бш м нщ кажет екенiн, кандай тэсiлдер мен эдютердщ пайдалы екенiн, киын мэселелердi калай шешуге жэне катенi калай тYзетуге болатынын бiле алады. Бул Yлгiге уксайтын баска да кептеген нускалармен катар, оны тэлiмгерлiктен, тагылымдамадан жэне т.б. байкауга болады (Fletcher & Mullen, 2012). Адамдардыц белгш б£р салага катысты бiлiмiнiц кеп немесе аздыгын кебiнесе осы эдютемеге негiзделген зерттеулерге CYЙене отырып бше аламыз (VanLehn, 1996). Жас мамандармен салыстырганда, сарапшы мамандардыц салалык бiлiмi жогары бо лады, олар ездершщ ненi бiлмейтiнiн жаксы тYсiнедi, уакытыныц кебiн мэселелердi талдауга жумсайды жэне сол мэселелердi жылдам жэне дурыс шешедi (Lajoie, 2003). Зерттеушiлер дагдыны игеру кезецдерше катысты айырмашылыктар орын алатынын аныктады. Мундай зерттеу жYргiзу Yшiн бiраз тер тегу кажет, ейткен бул окушылар- дыц кеп уакыт бойы дайындалуын талап етедг Дегенмен нэтижесi аса жогары. Алайда бул Yлгiнiц тYсiндiру Yлгiсiнен герi дескриптивтж (сипаттау) Yлгiге кебь рек жакын екенiн естен шыгармацыздар. Ол окушылардыц не жасайтынын сипаттап бергешмен, олардыц неге олай жасайтынын тYсiндiре алмайды. Yлгi белгiлi б£р са лага катысты дагдылардыц туракты жиынтыгы екенiн ашык тYPде болмаса да куат- таганымен, ол Yнемi солай бола бермейдг Штернберг пен Хорват (1995) б ш м беруге катысты накты б£р стандарттыц жок екенiн, эдетте тэжiрибелi муFалiмдердiц бiр-бi- рiне ете уксас келетiнiн айтады. ЖYргiзiлген зерттеулер керсеткендей, тэжiрибелi муFалiмдердiц бiр-бiрiнен эдiстемелердi колданудагы кейбiр ерекшелiктерiмен гана айрыкшаланатынын ескерсек, бул пiкiр де кещлге конады. Корытып айтканда, бул Yлriнщ бiлiм беру эдiсiне тжелей катысы жок. Демек, оны бiлiм беру мен окыту процесiнде кецiнен колдана алмаймыз. Окытуга катысты тYсiндiрмелер мен б ш м беруге катысты усыныстарды теориялар аркылы жан-жакты негiздеп, осы жэне баска да тарауларда сез болган, жеке баска жэне коршаган ортага катысты мацызды факторларды аныктаган жен. жүктеу/скачать 18,62 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|