Дипломдук иш темасы: Жаңы кыргыз корпусундагы "Атоочтуктарды" энтектөө



Pdf көрінісі
бет51/66
Дата08.02.2022
өлшемі1,4 Mb.
#98772
түріДиплом
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   66
Байланысты:
diploma paper alinapdf

бер/бес/ке     
эртең менен  
саамал    
/$,/ 
бер/ер/ге     
бешим/де   
кымыз    
/$./ 
3.1.4 The Peculiarities and Formation of the Verbal Adjective 
The verbal adjectives have several types, differing from each other in the way they are 
formed, in verbal and nominal semantics, and in speech. In the modern Kyrgyz language, there 
are 4 types of affixes which form the verbal adjective: -
ган, -ар / бас, -оочу / -уучу, -чу
; (-gan,-
ar,-bas,-oochu,-uuchu,-chu) for complex verbal adjective: -
a / -й элек (-a,/-y elek).
From the stem of the verb, with the help of the affix –
ган/gan (- ген/gen, -гон/gon, -
гѳн/gön, -кан/kan, -кен/ken, -кон/kon, -кѳн/kön), 
the verbal adjective is formed: 
-
келген киши 
[kelgen kıshı]
 “arrived person”, алынган китеп 
[alıngan kıtep]
 “taken 
book ", ачылган гʏл 
[achılgan gül] 
"a blossoming flower.” 
The negative form is formed with the help of the negative affix -ба:
-
келбеген киши 
[kelbegen kıshı]
 "not arrived person", окулбаган китеп 
[okulbagan 
kıtep]
 "unread book", ачылбаган гʏл 
[achılbagan gül]
 "unblown flower".
The ascription of the affix -
ган
to the past tense can be conditional, since depending on the 
context, the temporal meaning of this form may change. 
Verbal adjective for 
–ган
referring to the past tense, serves as a modifier and conveys the 
verbal attribute of an object as a temporary characteristics associated with an action already 
completed before the moment of speech, the result of which is obvious:
-
Ар тʏркʏн чѳп жана гʏлдѳрдʏн жытын мурунга искетип, бирден бирге согуп 
жорткон жел да бʏгʏн тынып калган сыяктанат. 
(К. Жантөшев)
 
[ar türkün 
güldördün jıtın murunga ısketıp, bırden bırge sogup jortkon jel da bügün tınıp kalgan 


63 
sıyaktanat]
 Lit.: “The wind, blowing from time to time and smelling different herbs and 
flowers, seems to have subsided.”
 
 
ар түркүн   
чөп   
жана  
гүл/дөр/дүн  
  
жыт/ы/н  
  
мурун/га   
искет/ип   
/$,/ 
бирден-бирге  
сог/уп   


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   66




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет