Кұралы. Орал: М.Өтемісов атындағы БҚм у бак, ж эне баспа орталығы, 2007

Түтікшегүлділер катары - Tubiflorales

жүктеу/скачать 3,47 Mb.

Pdf көрінісі

бет	70/87
Дата	24.01.2023
өлшемі	3,47 Mb.
	#166222

1 ... 66 67 68 69 70 71 72 73 ... 87

Байланысты:
сімдіктер систематикасы О у ралы

Түтікшегүлділер катары - Tubiflorales
Осы катарға 20-30 тұкымдастар кіреді. Гүлдері алуантүрлі, түтікше тэрізді.
күлтесі актиноморфты, аталығы 4-5, сирек - 2, аналығы ценокарпты.
Шытыр түкымдасы - Boraginaceae
Ш ытыр түкымдасының 100
туысы, 2500 мыңға жуык түрі белгілі.
Ш өптесін өсімдіктер, тропиктерде бүта жэне ағаштектес формалары да
кездеседі. Қатты түктермен түктену бұл түкымдаска тэн белгі болып табылады.
Гүлдері
актиноморфты,
зигоморфтылары
сирек
кездеседі.
Тостаған
жапырақшалары -5, күлтежапыракшалары - 5, аталыгы -5, аналығы- біреу. екі
жемісжапыракшасынан ту рады. Түйіні жоғары орналаскан. Гү'лшоғыры - бүйра
гүл. Ж апырактары жай, кезектесіп орналаскан, жапырак серіктері жок. Жемісі -
бөлшекті, төртбөлікті жаңғак.
Кейбір түрлерінің (ботакез, балшытыр) тозаңданғаннан кейін гүлдері түсін
өзгертеді.( Гүлдері тозаңдануға дейін алкызыл болса, тозақданғаннан кейін көк
түсті).
Ботакөз - Myositis.
Ш алгындык, орман жиегінің өсімдігі, дала
аймағында сирек кездеседі. Әдемі өсімдік, сэндік максатта өсіріледі.
Кәріқыз - липучка - Lappulen.
Біржылдык арамшөп, түктенген, түктері
қатты. Ж емісі- тікенекті ұсак жанғактар.
Ноннея - Nonnea.
Қатты түктермен түктенген. көпжылдык шөптесін
өсімдік. Гүлдері кою коныр түсті, осыдан атауы (ноннея - монашенка) шыккан.
Балшытыр - медуница - Pulmonaria.
Бул ерте гүлдейтін. орман
зонасының өсімдігі. Емдік касиеті бар (өкпе ауруларына карсы пайдаланады).
Өте жақсы балшырынды өсімдік.
К в к б ас гү л
-
Echium.
Көпжылдык
шөптесін
өсімдік.
Гүлдері
зигоморфты.
69

А л қ а л а р т ұ қ ы м д а сы - S o la n a cea e
Дүние жүзінде алкалар тукымдасының 90 туысы, 2900-ге жуык түрі
белгілі. Батыс Қазакстанда 6 түрі, 4 туысы кездеседі. Ш өптесін осімдіктер.
бұталар, тропикада аласа ағаштектес формалары д а өседі. Қоңыржай және
тропиктік
белдеуде
(әсіресе,
Оңтүстік
А мерикада)
таралған.
Гүлдері
актиноморфты, 5- бөлікті, тек меңдуананың гүлдері зигоморфты. Ж емісі -
корапша (кауашак) немесе жидек . Гүлшоғыры - бұйрагүл. Ж апырактары жай,
бүтін, кезектесіп, кейбір түрлерінің жапырактары карама-карсы орналаскан.
Ө сімдіктерінің құрамында алкалоидтар болады.
Ең манызды өкілдері:

жүктеу/скачать 3,47 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 66 67 68 69 70 71 72 73 ... 87