Кұралы. Орал: М.Өтемісов атындағы БҚм у бак, ж эне баспа орталығы, 2007


Аскабактар тұкымдасы - Cucurbitaceae



Pdf көрінісі
бет67/87
Дата24.01.2023
өлшемі3,47 Mb.
#166222
1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   ...   87
Байланысты:
сімдіктер систематикасы О у ралы

Аскабактар тұкымдасы - Cucurbitaceae
Дүние жүзінде 90 туыс 1000-ға жуы к түрі тіркелген. 
Біржылдык. 
екіжылдык жэне көпжылдык шөптесін өсімдіктер. Аскабактар тұкымдасы 
ылғалды жэне коңыржай тропикада (Азия. Африка, Америкада) өседі. 
Сабақтары жатаған, көтеріңкі өрмелегіш, шырмалгыш. Ж апырактары саусак 
салалы, кезектесіп орналаскан. 
Гүлдері актиноморфты, 5-бөлікті: тостаған 
жапыракшалары - 5, күлтежапыракшалары - 5, аталығы 

(тозанкаптары 
бірігіп өскен), аналығы біреу, түйіні төмен орналаскан. Жемісі - шырынды 
жидек тэрізді (ас к а б а к , кияр, карбыз).
Қияр - Cucuniis. 
Біржылдык шөптесін өсімдік, сабағы жатаған. 
жапырактары бес бөлікті. Гүлдері даражынысты, сары түсті. 
Ж емісі -
ш ырынды жидек тэрізді. Жемісін жасыл куйінде тағамга пайдаланады. Отаны -
Үндістан.
Қауын - Меіо. 
Біржылдык шөптесін өсімдік, сабағы жатаған. Жемісінің 
кұрамында 14 % -ға дейін сахароза болады. Отаны - Азия.
Қарбыз - Citrulus. 
Біржылдык шөптесін өсімдік. Отаны - 
Калахари 
шөлі. Етті-шырынды жемісінде 84-94 % су. 6 -1 1% кант болады.
Аскабак 

Cucurbita. 
Отаны - Орталык Америка. Жемісі ірі (салмағы 160 
кг-ға дейін барады), жеуге жарамды. Бауыр және бүйрек ауруларын емдеуде 
колданылады.
Каперстар (кеуелдер) қатары - Capparales
Каперстар - Саррагасеае 
катарына 4 тұкымдас жатады, ал Батыс 
казакстанда борлы тауларда Capparis herbacea өте сирек кездеседі.
Шаршыгүлділер түкымдасы - Brassicaceae, Cruciferae
Ірі түқымдас 380 туысы, шамамен 3200 түрі белгілі. Батыс Қазакстанда 49 
туыс, 104 түр кездеседі. Ш өптесін өсімдіктер мен жартылай бұталар. Ж ер 
щарының барлық бөліктерінде, әсіресе коныржай және салкын климатты 
аймақтарда таралған. Ж ерорта тенізінде, Азияда кездесетін бұл тукымдастын 
өкілдерінің көпшілігі эфемерлер - ерте гүлдейтіндер.
Ж апырактары қарапайым, түтас немесе терең тілімделген. кезектесіп 
орналаскан, жапырақ серіктері болмайды, көбіне сабак түбінде шоктанып 
орналасады. 
Гүлсерігіндегі 
жапыракш алардың 
орналасуына 
байланысты 
Ш аршыгүлділер деп аталған. Гүлдері актиноморфты (ак. алкызыл, сары түсті). 
кос жынысты, 4-мүш елі шашакгүл немесе сыпырткыгүл гүлшоғыры на 
жинақталған. Тостаған жапыракшалары - 4, күлтежапыракшалары - 4. бір-


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   ...   87




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет