Аскабактар тұкымдасы - Cucurbitaceae Дүние жүзінде 90 туыс 1000-ға жуы к түрі тіркелген.
Біржылдык.
екіжылдык жэне көпжылдык шөптесін өсімдіктер. Аскабактар тұкымдасы
ылғалды жэне коңыржай тропикада (Азия. Африка, Америкада) өседі.
Сабақтары жатаған, көтеріңкі өрмелегіш, шырмалгыш. Ж апырактары саусак
салалы, кезектесіп орналаскан.
Гүлдері актиноморфты, 5-бөлікті: тостаған
жапыракшалары - 5, күлтежапыракшалары - 5, аталығы
5
(тозанкаптары
бірігіп өскен), аналығы біреу, түйіні төмен орналаскан. Жемісі - шырынды
жидек тэрізді (ас к а б а к , кияр, карбыз).
Қияр - Cucuniis. Біржылдык шөптесін өсімдік, сабағы жатаған.
жапырактары бес бөлікті. Гүлдері даражынысты, сары түсті.
Ж емісі -
ш ырынды жидек тэрізді. Жемісін жасыл куйінде тағамга пайдаланады. Отаны -
Үндістан.
Қауын - Меіо. Біржылдык шөптесін өсімдік, сабағы жатаған. Жемісінің
кұрамында 14 % -ға дейін сахароза болады. Отаны - Азия.
Қарбыз - Citrulus. Біржылдык шөптесін өсімдік. Отаны -
Калахари
шөлі. Етті-шырынды жемісінде 84-94 % су. 6 -1 1% кант болады.
Аскабак -
Cucurbita. Отаны - Орталык Америка. Жемісі ірі (салмағы 160
кг-ға дейін барады), жеуге жарамды. Бауыр және бүйрек ауруларын емдеуде
колданылады.
Каперстар (кеуелдер) қатары - Capparales Каперстар - Саррагасеае
катарына 4 тұкымдас жатады, ал Батыс
казакстанда борлы тауларда Capparis herbacea өте сирек кездеседі.
Шаршыгүлділер түкымдасы - Brassicaceae, Cruciferae Ірі түқымдас 380 туысы, шамамен 3200 түрі белгілі. Батыс Қазакстанда 49
туыс, 104 түр кездеседі. Ш өптесін өсімдіктер мен жартылай бұталар. Ж ер
щарының барлық бөліктерінде, әсіресе коныржай және салкын климатты
аймақтарда таралған. Ж ерорта тенізінде, Азияда кездесетін бұл тукымдастын
өкілдерінің көпшілігі эфемерлер - ерте гүлдейтіндер.
Ж апырактары қарапайым, түтас немесе терең тілімделген. кезектесіп
орналаскан, жапырақ серіктері болмайды, көбіне сабак түбінде шоктанып
орналасады.
Гүлсерігіндегі
жапыракш алардың
орналасуына
байланысты
Ш аршыгүлділер деп аталған. Гүлдері актиноморфты (ак. алкызыл, сары түсті).
кос жынысты, 4-мүш елі шашакгүл немесе сыпырткыгүл гүлшоғыры на
жинақталған. Тостаған жапыракшалары - 4, күлтежапыракшалары - 4. бір-
