Материалдары
- ды қосымша жалғанған) -
жүктеу/скачать 3,83 Mb. Pdf көрінісі
|
ЖИНАҚ БАҺАДҮР 22,10
| -
ды қосымша жалғанған) - ады форманты арқылы жасалған тіркестер эпос тілінде жиі кездеседі. Арандай аузын ашады, Аяғын топ-топ басады. Бір тҿбенің тозаңын, Бір тҿбеге қосады. Келесі кҿңіл бҿлетін мҽселе - «Қобыланды» жырындағы ономастика жайы, яғни жырдағы адам жҽне жер - су аттарының кҿп кездесуі. Жырда Қыпшақ, Қият, Қызылбас, Қалмақ, Ноғайлы жҧрты, елі туралы, Қобыланды, Қҧртқа, Тоқтарбай, Қараман, Қазан, Кҿбікті, Қарлыға, Алшағыр, т.б. адам аттары, Кҿздікҿл, Қараспан тауы, шалқаркҿл, Барлытау, Қаратау, Алатау, Темір, Жем, Арыс, Қҧбакҿл, Қалбағайлы, Нҧра, Жекенді, т.б. жер-су атаулары, Тайбурыл, Тарлан ат т.б. жылқы аттары туралы деректер мол кездеседі. Демек, жырдағы адам жҽне жер-су атаулары бір жағынан тілдік деректер болса, екінші жағынан тарихи, географиялық жағынан да маңызды екендігіне кҿркем мҽтінді талдау барысында кҿз жетікіземіз. Қорыта айтқанда, Қобыланды - Алтын Орданың ыдырау кезеңінде ҿмір сҥріп, Қобда жерінде мҽңгілік тыныс тапқан тарихи тҧлға [2.7]. Бҧл дастанды ҽдеби шығарма ретінде ғана танып қоймай, еліміздің тарихи бабаларымыз басынан кешкен байтақ тарих деп, солардың арасында елін қорғаған ерлігімен есімі ел жадында сақталып бізге жеткен Қобыланды батырдың да бар екендігін, оның тарихи тҧлға екендігін кейінгі ҧрпаққа таныта білуіміз қажет. Қобыланды батыр - халқымыздың мақтанышы, ел қорғаудың, отаншылдық пен батырлықтың ҥлгісі. «Қобыланды батыр» жыры қазақ эпосындағы батырлық пен ел қорғаудың асқан ҥлгісін кҿрсететін, мазмҧны терең, оқиғалар желісі тартымды, кҿркемдік сапасы жоғары, шебер тілдік қолданысы бар кҥрделі де кесек туынды болып табылады. Оның тілдік қолданысы мен оқиғалар желісінің жымдаса байланысына қарағанда бҧл дастанның бірнеше ғасыр бойы таңдаулы сҿз шеберлерінің талқысынан ҿтіп, ҽбден шыңдалып барып бізге ҿзінің қҧндылығымен жетіп отырғандығын байқатады. Бҧған жырда айшықты сҿз қолданыстары кҿп кездесетіндігі де дҽлел болады. Жырдың тілін зерттеу ісі алдағы уақытта да жалғасын табады деп білеміз. жүктеу/скачать 3,83 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|