Психологиялық жаттығулар жинағы І. ӘРіптестік қарым -қатынас тренингі психологиялық тренинг: ТҮсінігі, тарихы, міндеттері, Ұстанымдары
жаттығу Топ мүшелері шеңбер құрап отырады. Жаттықтырушының қолында доп. Нұсқаулық
жүктеу/скачать 1,93 Mb.
|
Жігітбекова Б.Д.
| 49 жаттығу
Топ мүшелері шеңбер құрап отырады. Жаттықтырушының қолында доп. Нұсқаулық «Біреуге доп лақтыра отырып, әдеби қаһарманды, фильм кейіпкерін немесе нақты өмір сүрген немесе өмір сүруші көпшілікке танымал адамды атаймыз. Допты тосып алған адам, осы адамға немесе кейіпкерге айналуға тырысады. Бұл үшін сіздің 5-7 секунд уақытыңыз болады, одан кейін доп лақтыра отырып, «сол бейнеде» кез-келген бір сөзді атап, оған ассоциация беру қажет. Мысалы, мен допты Талшынға лақтырамын да, «Маугли» деп айтамын. Талшын сол бейнеге енуге тырысып, өмірге сол кейіпкердің көзімен қарауға тырысады... Енді мен кез-келген бір сөзді айтамын, мысалы, «гүл». Ал Талшын өзін Мауглидің бейнесінде сезіне отырып, осы сөзге ассоциация айтады». Талшын жауап бергеннен кейін, жаттықтырушы жұмысты жалғастырады. Бұл жаттығу бір құбылыстың, заттың және оқиғаның әртүрлі жақтарын, қырларын көруге М. Прустың сөзімен айтар болсақ, «жаңа көз иеленуге» көмектеседі. Алған әсерлерін талқылау барысында жаттықтырушы: «Ұсынылған кейіпкердің; адамның бейнесіне ену қалай жүзеге астты?», «бұл жағдайда ассоциация сипаттамасында не өзгерді?» - деген сұрақтар қоюына болады. Топ мүшелері әр алуан, кейде тіпті сыртқы кейпінде анық байқалатын бейнеге ену тәсілдерін көрсетіп жатады: «Ғалияға сен Томирис ханшайымсың – деп айтқан кезде: ол бірден бет жүзінің қимылын өзгертті, арқасын тіктеп түзеп, иықтарын көтерді, жан-жағына тәкәпарлана қарай бастады». Жаттығу сондай-ақ қиялдың дамуына септігін тигізеді, өйткені көптеген адамдар қандай да бір бейнеге ену үшін алдымен қаһарман немесе адамға тән жағдайларда өздерін елестетеді, ойында сол уақытқа, кеңістікке ауысады. Бұл жаттығуды құру – жаңа бір нәрсе қалай пайда болатындығына, құрылатындығына көрнекті мысал болмақ. Осы каталогтың авторларының бірі бір кездері И. Шоудың «Екі апта басқа қалада» романынын ерекше ынтамен оқыған екен. Бұл романда бас кейіпкер ойнағанды жақсы көретін ойын туралы баяндалады. « Мен римдікпін – деп, өзінің сүйікті ойынын ойнаған кезде Джек қиялдайтын, кешқұрым, өз төсегінде көздерін жұма жатып ол өзіне: «Мен эскимоспын, менің инелерімде жылы, ал итбалықтар болса, мұздың үстінде үріп жатыр» немесе «Мен Натан Хейлмін, олар таңертең мені дарға асуға алып кету үшін келеді», немесе « Мен Джубал Эрлимін, өз Одағымның шекарасымен жайдақ атқа мініп келе жатырмын» - деп айтатын. «-Мен римдікпін, - деп Джек қиялдады, - және Христос жаңа ғана туды, және жаңа ғана керіп шегеленді, алайда мен тірі кезімде бұл оқиғаларды әлі естімеген едім. Мен кешкі асымды іштім және афиндік суық желдің астында ішімдікті кішкене көбірек ішіп қойдым, және мен бір афиндіктің сыбызғыда ойнағанын естідім, ал ер бала оған лирде ойнап сүйемелдеді. Сондықтанда сенатқа кірер алдындағы мына қараңғылық пен тыныштық екі есе жайлы...». Бір немесе екі жыл өтті, және біз креативтілік тренингінің кезекті тобын жұмыс жүргізудеміз. Кезекті жаттығу орындалу барысында, ұсынылған сөзге ассоциация айту қажет болған кезде жаңа ой туындады. Олай былай болған еді: жаттықтырушыға доп берілді және «айна» сөзі айтылды, жауап – «бөлме», және бір сәтте жаңа ой пайда болды: ал егер де мен жауапты Томирис ханшайымның бейнесіне ене отырып берсем... Және осы жерде сарай –деген жауап туады, өйткені бұл сәтте ішкі жанардың алдында Томирис ханшайымның сарайы, ішінде орналасқан әдемі айналардың бейнесі пайда болады. Әр түрлі жағдайларда алынған білім біріккен кезде, бір-бірімен байланыста болмағандар біріккен сәтте жаңа ой пайда болады.
жүктеу/скачать 1,93 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|