Салқынбай А., Абақан Е. с
жүктеу/скачать 13,56 Mb. Pdf көрінісі
|
Салқынбай линг. Түсіндірме сөздік
| МЕТАФОРА
(грек, metaphora - ауыстыру) -тр о п немесе сөйлеу механизмі. М. сөздің басқа мағы- нада қо/щанылуы. Риторика мен лексикологияда М. номинация- лык қүрал ретінде қарастыры- лады. Кеп қырлы құб ы л ы с болғандықтан, М.-нытіл білімінің бірнеш е саласы зе р тте й д і; (поэтика, стилистика, риторика, эстетика), лексикология, психо лингвистика мен психология, логика мен филрсофия да М.-ны зертгейді. М. құбылысы лекси кологияда толық зерттелген. Тыңдаушыға тигізетін әсеріне байланысты М. эпифора мен диафораға белінеді. Эпифораға экспрессивті (қиялға бағыш - талған) қызмет тән болады, ал диафораға суггестивті (интуицияға б а ғы ш та л ға н ) қы зм е т тэн болады. Н ом инативті (атауыш ) М. кейде омонимияны тудырады, сөздердің полисемиясы жаса лады. Бейнелілік М. нәтижесінде синонимдер пайда болады (мыс., «қорқақ» жэне «қоян»). Сонымен, тілдегі М .-ныңтүр- лері: 1) номинативті; 2) когни- тивті; 3) бейнелілік. Поэзия мен керкем тілде М. тіл д ің эсте- ти ка л ы қ қы зм етін атқарады . Образға сүйенгендіюген М. тіл мен аңызды, тіл мен өнерді жал- ғастырып тұрады, яғни ойлаудың мифологиялық, керкемдік түр- лерін қамтиды. М.-ның бірнеше түжырымдамасы бар. Ең көп тараған түжырымдаманы Арис то те л ь ж а с а ға н . Онда М. салыстырудың қысқаша түрі деп алынған, дамудың барысында бүл теория өзгеріске үшырайды: о б р а зд ы л ы қ салы сты рудан пайда болады, оның терминдері объектілер тобын және олардың қасиеттерін белгілейді. жүктеу/скачать 13,56 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|