Xix-хх ғғ. –дағы математиканың жаңа бағыттары
жүктеу/скачать 149,26 Kb.
|
мат тарих сессия
- Бұл бет үшін навигация:
- Грек ғалымы Демокриттің қысқаша өмірбаяны мен математика дамуына қосқан
| Грек ғалымы Платон.
Платон (көне грекше: Πλάτων, б.з.д. 427 — 347) — ежелгі грек философы, математик, Сократтың шәкірті, еуропалық идеализм философиясының негізін салушы. Платон оның лақап аты болып, жауырыны кең болғандықтан "жалпақ", "кең" деген мағынада Платон деп аталған. Платонның шын есімі — Аристокл. Платон философиялық ізденістің алғашқы нұсқасының бірегей өкілі болды. Әсіресе классикалық философия Платонды өз арқау дәстүрі етіп қалыптасқаны белгілі. Платонның Афина қаласында құрған Академиясы адамзат мәдениетіндегі ең алғашқы жоғары оқу орынының таңдаулысы есептеледі. Платон және ұстазы Сократ және шәкірті Аристотель үштігі шығыс (мұсылман әлемі) пен батыс (христиан әлемі) тарихында философия мен ғылымның алғашқы негізін қалаған ойшылдар есептеледі. Платон өз шығармашылығында түрлі жазушылық үлгісін кең пайдаланған, әсіресе ойшыл-ғұламалар ортасындағы философиялық сұхбатты негіз еткен Платон диалогтары үлгісі негізгі орында тұрады. Платон диалогтары философияны, этиканы, риториканы, дін және математиканы қамтыған ғылым-білім үйретудің және тәрбие берудің күрделі жүйесін құрайды. Әдетте, Платонға қатысты "Платонша махаббат", "идея туралы теория", "тума білім", "Платон коммунизмі" қатарлы ұғымдар көбірек айтылады. Оның басты теориясы дерексіз объект - нақты өмір сүретін нәрселердің артында тұратын біртұтас идеяның өзгеше шындығы туралы болып, ол әдетте платонизм деген атаумен сипатталады. Грек ғалымы Демокриттің қысқаша өмірбаяны мен математика дамуына қосқан Қаласында дүниеге келген Абдеры барлық Фракии. Өзінің өмірінің көп саяхат жасадым зерттей отырып, философиялық көзқарастары әр түрлі халықтар (Ежелгі Египет, Вавилон, Персия, Үндістан, Эфиопия). Тыңдап, Афины пифагорейца Филолая және Сократ, таныс Анаксагором. Әңгімелейді, бұл саяхат Демокрит жаратты үлкен ақша, доставшиеся оған мұрагерлік бойынша. Алайда ысырап мұраның Абдерах преследовалась сот тәртібімен. Сотта орнына қорғау, Демокрит оқып берді үзінділер оқыды, өз шығармалары, "Ұлы мирострой", және ақталды: отандастар деп шештік отцовские ақша зая кетпеді. Өмір Демокрита, алайда кім екенін анықтады, ол абдеритам түсініксіз: ол үнемі кетіп қала, қашып жүрген арналған зираттарда, онда талғаммен демал предавался размышлениям; кейде Айтқан жоқ көрінетін себептері разражался күлкі, соншалықты күлкілі казались оған адамдық істі фонында ұлы әлемдік тәртіп (осыдан оның лақап "Смеющийся Философ"). Ағайын деп Демокрита умалишенным, және тіпті шақырды оны куәландыру атақты дәрігер Гиппократ. Сол шын мәнінде кездесті философ, бірақ қаулы етті, бұл-Ол сап-сау физикалық және ақыл, және басқа бекітті, деп Айтқан бір умнейших адамдар оған тура келді қарым-қатынас. Оқушы Демокрита белгілі Бион-дан Абдеры. Сәйкес Лукиану, Демокрит өмір сүрді 104 жыл Демокрит математик те болып есептелді. Б.з.д. IV ғ. Математиканың дамуына философиялық және жаратылыстану ғылыми мектептері үлкен әсер етті. Олардың бірін Платон /б.з.д. 427-347 жж./ басқарды. Ол Академия деп аталды. Пдатон математикаға үлкен мән берді. Платон математиканы ғылым ретінде өте жоғары бағалады, оны философиямен табысты шұғылдану үшін қажет ғылым деп есептеді. Платон Демокриттің гипотезасын өткір сынға алды. Демокриттің атомдары - көлемді денелік бөлшектер. Платонның атомдары-геометриялық, иделды геометриялық фмгуралар: тік бұрыш, үшбұрыштар. Платон үшін идеалды геометриялық фигуралар, объектілер дегеніміз-тек қана аспанда өмір сүретін идеялар. Ал, жер бетіндегі бізді қоршаған дүние олардың дөрекі бейнесі ғана деп есептеді. Математика денелік дүниеден бөліп қарастырылды, тәжірибеге көңіл бөлуге тыйым салынды. Платонның шәкірттері дедуктивті пайымдауларды ғана қолдануға ұмтылды, бұл таңдау математиканы түбірімен өзгеріске ұшыратады. Көптеген грек философтары мәңгілікті және ақиқатты іздестірді. Дедукциялық әдіс қана абсолютті бірден-бір нәтижелерге әкеледі. Дүние туралы білімдердің жинақталуына сәйкес оларды жүйелендіру қажеттілігі пайда болды. жүктеу/скачать 149,26 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|