Заманауи білім беру жүйесі: идеялар, тәжірибелер, ізденістер «Өрлеу» біліктілігін арттыру орталығы АҚф оқо пқбаи, Шымкент қаласы

Педагогикалық технологияларды сипаттағанда олардың негізгі ерекшеліктері- қасиеттері, идеялары, оқу жүйесінде қолданылуы, тиімділігі мен нәтижелілігі негізге алынады. Іс жүзінде қолданылып жүрген көптеген педагогикалық технологиялар бар. Мектепте мұғалімдерге білім берудің инновациялық технологияларын жетік меңгерумен бірге мектеп оқушыларына рухани-адамгершілік іс-тәжірибесін дұрыс пайдалана білу біліктілігін де меңгеруі қажет. Осылардың барлығын іс жүзінде жүзеге асыру үшін мен өзімнің алты апталық тәжірибе жұмысымда төмендегідей мәселелерді қамту қажет деп шештім.

1 Үжымын бірінші деңгей бағдарламасынның идеясымен таныстыру;

2) Деңгейлік бағдарлама оқу тәжірбиесіне деген ұжымның оң көзқарасын қалыптастыру;

3) Тәлімгерлік пен коучинг әдісін өткізуде жеті модульді таныстыру

4)Мұғалімдерге арнап коучинг сессиялар ұйымдастыра отырып,жетімодульді сабақ барысында тиімді қолдануға үйрету;

5) Мұғалімдерге тізбектелген сабақтар топтамасын:орта мерзімді жоспар және қысқа мерзімді жоспар жасауды меңгерту; 6.Мектепте мұалімдердің кәсіби қауымдастық және желілік қоғамдасты құру.

«Менің мектебімнің алғашқы жағдайы қандай еді?» рефлексиялы есепті басшылыққа ала отырып мектептегі іс-әрекет кезіндегі мұғалімдерден , оқушылардан, ата-аналардан алынған сауалнаманың қортындысы бойынша мұғалімдер зерттеу мен рефлексия жазуда,жоспарлау кезіндеіг іс-әрекетті жүзеге асыруда, оқушылардың дәстүрлі бағадан балдық бағаланудың тиімділігін арттыруда және сабаққа жоспарына критерий құруды жетілдіру жүмыстарына жүргізуді туралы ұсынымдар айтылған болатын. Осыдан келіп бүгінгі күні мұғалімдерге қойылатын талаптар туындалып отыр. Мен мектепке келгенімде өз мектебіме өзгеріс енгізу үшін маған не істеу керек? деген сұрақтарды қойдым.Осы сұрақтарға жауап арқылы беру үшін нүсқаулықтағы(7 бет) ұсынымды басшылыққа алдым.

Әрбір оқушының оқудағы күтілетін нәтижеге қолжеткізудегі жеткен табыстарын жан – жақты және әділ бағалай білуге және оқу материалдарын меңгерте отырып, мәліметтерді өздігінше жинауға мүмкіндіктерін ояту арқылы мектептегі оқушылардың оқудағы жетістігін бағалаудың дәстүрлі бағалаудан балдық бағалаудың артықшылығын дәлелдеу мақсатында оқушының жеке басы емес, тек қана жұмысы бағаланауы, оқушыға бағалау алгоритмі алдын –ала белгілі болғандықтан, оқушының білімі сапалы нәтижеге жетеді. Ал мұғалім болса сапалы нәтижеге жету үшін алдын ала өз жұмысын жоспарлауда ақпарат жинақтап критерийелер құрастырады және оқушының жеке жас ерекшіліктеріне қарай тапсырма беріп балдық жүйемен бағлалап отырды. Балдық бағалауда әр пән бойынша оқушының жетістігін өлшейтін критерийлері жасап оқушы алдына тастап оқушы өз ізденіп және алған білім жинақтап,өмірде кездесетін проблемалық жағдаяттарды шеше алды (рефлексия жазады) Мәселен география пәнінің А есімді мұғалімі бір сабаққа жазған рефлексия жазғанда мен өз сабағымда өзімнің сабақ беруге емес, керсінше оқушылардың ептілігін дамытуға назар аудардым. Сабақты бастар алдында оқушыларды жағымды ахуалға келтіруден бастадым. Оқушылардың сыныпта болатын жағдайлардың бәріне ынтамен және белсенді қаруын көздедім. Сондай-ақ оқушыларды бағдаршам бойынша топқа бөлдім. Сабақта оқушыларға берілген тапсырманы дұрыс уақтылы орындасаңдар көшбасшы болуына бағдар беріп отырдым.Байқағаным–үлгерімі төмен оқушы, қабілітті оқушылардан білмеген жерлерін сұрап, толықтырып отырды. Сабақтың барысында оқушылар балдық жүйе бойынша өзін-өзі бағалауда әлеументтік өзін-өзіні реттеуі өзінің қасындағы досының сезімін түсінуі және көмектесуі барысында көрінді. Топтық жұмыстарда оқушылар өздері атқарған жұмыстарға байланысты сыныптастарын бағалауды, өзара және өзіндік бағалаудың тәсілдерін меңгерді, сол арқылы олар бірін-бірі топтық жұмыстарға ынталандыра алды, бірлескен жұмысқа тартты. Осындай тәсілмен бағалауда балалар білімге деген қызығушылығы мен сабақ үстінде жақсы іс-әрекеттер жасауға, эмоциялық өзін-өзі реттеуі жүзеге асып, алға деген талпыныстарын көрсетті.

Сабақтың соңында талдау кезінде жұптық жұмыста да пікірлесу арқылы ойларын толыстырып , нақты нәтижеге қол жеткізді, менің тарапымнан да жетелеу сұрақтары арқылы қолдау тапты. Ал бағалауда Д деген оқушы бағалау критерийіне сай нақты жүйелі түрде алдына мақсат қойып, бір-біріне кеңес беруді ұсынды және тапсырманы нақты орындауында және картадан жіберген қателерін оқудың ажырамас бөлігі екендігіне түсінді.

Әр пән бойынша өз әріптестерінің ой –идеясын өзгерту үшін жоспарлау кезінде талқылау болып, тиімді жақтары, кері әсерлері сабақ жоспарына критерий құрудың қиындықтардың болуы талқыланады. Мұнда жоспар жасауда нақтыланған бағыт бойынша жазылуында және үдеріс кезінде бір-бірімен сыйластық қарым –қатнас жасау арқылы бір-біріне тіжірбие алмасуында. Мен мұғалімдерге жеті модуль бойынша оқытудың тиімділігіне және әр сабаққа рефлексия жазып, кері байланыс жасаудың пайдасы көп екенін түсіндірдірдім.

Зерттеу барысында мұғалімдер оқушылардың пікірін тыңдап бірнеше оқушымен сұхбатасып онда оқушылардың іс –әрекеттеріне талқылау жүргізіліп рефлексия жаздырылып отырылды мұндағы мақсатым іс-әрекет кезінде болатын өзгерістерді бақылау арқылы жаңа әдіс –тәсілді қалай қолданды, сыныптағы оқушылардың атмосфералық аухалы мән берілдіме осы іс-әрекетті коучинг сессияда талданып жүргізіліп отырған жұмысқа бағыт беріліп отырылды.

Қорыта келе, қазіргі кездегі барлық білім беру технологияларының алдына қоятын мақсаты-білім алушының жеке басының дара және дербес  ерекшіліктерін ескеріп, олардың өз бетінше ізденуін арттырып, шығармашылығын қалыптастыру болып табылады. Педагогикалық технологиялардың оқыту үрдісінегі жүйесі – мақсат, мазмұн, әдіс-тәсіл, амал - жол  екендігін ұмытпаған жөн. Себебі, жаңа педагогикалық технология ұстаз  шеберлігін жетілдіруге ықпал жасап, шәкірттің  ойлау қабілетін ұштала түсуіне әері мол, оқытуды ізгілендіру жағдайында, өздігімен даму бағдарын анықтап, дамитын және өздігінен дұрыс шешім қабылдай алатын, өзін-өзі жетілдіріп өсіруші, өзін - өзі тәрбиелеуші тұлға қалыптастыруға ,сонымен бірге әлеуметтік рухани жан дүниесінің маңыздылығын іріктеуге, ізгілікті жағын дамытуға бағыттайды және өзінің психологиялық даралық сипатын анықтауға ниеттендіреді.

Бүгінгі мұғалім нені біледі және ол тағы да нені білуі қажет

Ал тағы да нені білу қажет?

1. Ол оқушының ішкі дүниесін жақсы білуі қажет, өйткені баланы сабаққа қызығушылығын ояту үшін оның қандай қабілеттері мен мүмкіндіктері, ерекше ойлары мен құнды идеялары бар, оны зерттеуі қажет;

2.сондай –ақ, өзін- өзі жақсы таныған болуы қажет , мен мұғалім ретінде әлі де де нені үйренуім керек, бүгінгінің талабына сай оқытып жүрмін бе, әртүрлі оқушыларымды, олардың алуан түрлі ойлары мен белсенді әрекеттерін қалай бағалап жүрмін деп ой толғанысытары арқылы өзінің әлісз және мықты жақтарына сараптамалар жасап отыруы қажет.

3.оқушылар ортасын жақсы білуі қажет, олар өз ортасында нені көп талқылайды, нені ұнатады, нені көп оқиды, нені білгісі келеді, мұғалім өз сабақтарын оқушылардың қызығатын тақырыптарына жақындата отырып үйретуі тиіс.

4.социумдағы мәселелермен жақсы таныс болуы қажет, өйткені өмірде не болып жатса, мұғалім өзінің тақырыбын сол өмірмен байланыстыра оқытуы қажет;
Пайдаланған әдебиттер

1.Нұсқаулық (25 бет,33бет,37 бет,67 бет)