Зертханалық жұмыс №1 Гидравликалық науаға ламинарлық сұйықтық ағынының визуализация

жүктеу/скачать 1,43 Mb.

Дата	23.02.2022
өлшемі	1,43 Mb.
	#132960

Байланысты:
Зертханалық жұмыс

Зертханалық жұмыс №1
Гидравликалық науаға ламинарлық сұйықтық ағынының визуализация.

Науаға төмен ағынмен су жіберіп және оған бояу қосу арқылы, егер бояу сумен араласпаса, онда судың ламинарлы ағыны орнайды. Су тереңдігін инелі өлшегіш құралмен өлшейміз, бірінші науаның табанның белгісін анықтап, содан кейін науада су бетінің белгісін анықтау арқылы, су бетінің белгісінен табанының белгісін алу арқылы тереңдікті табамыз. Гидравликалық науадан 3-4 көлденең қима алу арқылы өлшемдер жүргіземіз. Науаның енін өлшеу арқылы көлденең қималардың ауданын төмендегі формуламен анықтаймыз:

Келесі, орташа арифметикалық өлшемінің шамасы секілді, су ағынының орташа ауданын анықтаймыз:

Келесі, микрозырылдауықтың көмегімен көлденең қималардағы жылдамдықты анықтаймыз, сондай-ақ, өлшенген шама орта арифметикалық ретінде осы теңестіру жылдамдығы орташа құнын анықтау:

Келесі, гидравликалық науаға су шығынын анықтау:

Мұндай көп шығынын өлшеу өлшенетін шама зертханалық журналы жұмыстар жазылады бірнеше рет қайталануы мүмкін.
Келесі Фруда саны мен Реинолдс сандары анықталады:

Өзгерістерді енгізу кестесі

№№ опыта	Отметки дна лотка в створах					Отметка воды в створах					Глубина воды в измеренных створах						ширина лотка		Площадь водного сечения		Измеренные
№№ опыта	1	2	3	4	Сред	1	2	3	4	Сред		1	2	3	4	Сред		В,		F,		V₁	V₂
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11		12	13	14	15	16		17		18		19	20

скорости			Расход воды Q л/с
V₃	V₄	V_ср	Расход воды Q л/с
21	22	23	24

Зертханалық жұмыс 2.
Су қысымын және арнаның ұзындығы бойынша жылдамдықты өлшеу

2.1. Мақсаты

Осы практикалық жаттығудың мақсаты-арнаның әр түрлі ағындары мен еңістері үшін арнаның ұзындығы бойынша орташа жылдамдық пен еркін бет профилінің эволюциясын зерттеу (инвертациялау).
2.2. Практикалық игеру
Эксперимент басталар алдында:
а) цистерналардың таза сумен толтырылғанын тексеріңіз.
b) арнаны көлденең қалыпқа қойыңыз және арнада ешқандай кедергілер немесе аксессуарлар жоқтығын тексеріңіз.
в) резервуардың су төгетін түтігінің (20) күйінің дұрыстығын тексеріңіз.
г) Пито түтігін толтыру тәртібі туралы қосымшаны қараңыз.
Біріншісі тексерілді, келесіге өтіңіз:
1. Сорғыны іске қосыңыз және орналастырылған клапанның орнын ағынмен реттеңіз
сорғының шығысында.
2. Ағым өлшегішпен белгіленген ағыны жазып алыңыз.
3. Судың тереңдігі мен орташа жылдамдығы бар алты секцияны жасаңыз
ток өлшенеді.
4. Көрсетілген бөлімдердің әрқайсысына сәйкес келетін су тереңдігін өлшеңіз.
5. Көрсетілген бөлімдердің әрқайсысында орташа жылдамдық жылдамдығын анықтау үшін питот түтігін пайдаланыңыз.
6. Сорғыны немесе клапаны төрт түрлі ағындарды жасау үшін реттеңіз және алдыңғы қадамдарды қайталаңыз.
7. Алдыңғы қадамдарды арнаның әр түрлі беткейлері үшін оң және теріс беткейлерде қайталаңыз.
8. Төмендегі кестені толтырыңыз және деректерді жазыңыз.
Кесте 1

	S₁	S₂	S₃	S₄	S₅
Y₁V₁
y₂v₂
Y₃V₃
Y₄V₄
Y₅V₅
Y₆V₆

2.3. Сұрақтар

Б. 1. Алдыңғы деректермен басталатын әрбір ағын үшін әр түрлі беткейлерде судың еркін бетін бейіні әр бағытта сәйкес профильдерді ажырату үшін тік ауқымды ұлғайтатын келесі суреттегі диаграмма бойынша сызыңыз.

3.1.1 сурет
В. 2. Өлшеу тереңдігінен алынған, яғни V= Q/(bY) кезінде Пито түтігімен өлшенген жылдамдық мәнін салыстыру.

Зертханалық жұмыс 3.
Жұқа қабырғасы бар су ағызу шығынын өлшеу
3.1. Мақсаты
Осы практикалық жаттығудың мақсаты жұқа қабырғасы бар бөгеттің көмегімен ағындарды өлшеу және ^m, шығын коэффициентін анықтау болып табылады.
3.2. Теория
Аралас бөлікке тік парақтың жазықтықта орналасуын қамтамасыз ететін жіңішке табақшалар немесе өткір тарақ тәрізді жолақтар арқылы ағындарды өлшеудің бір тәсілі, бұл оның ағынын артта қалдырып, оны төгіп тастайды.
Бұл түрдегі ағынның басы айырмашылығы бар, H сазды судың беткі қабатының және бөгеттің қабатының арасындағы.
Жоғары ағындар үшін парақ қысудың кез-келген түрінсіз пайдаланылады, ал кішігірім ағындарда тікбұрышты немесе V-пішінді болуы мүмкін парақтағы тесік бар.
Суретте. 3.2.1 осы практикалық жаттығуда қолданылатын төгілетін жерлердің түрлерін көрсетеді.

Сурет 3.2.1
Тікбұрышты суағар (бөгет) арқылы ағын келесі теңдеумен көрінеді
[3.2.1]
Онда:
- шығыс коэффициенті.
b - ашу ені немесе плотинаның ені (төгілуі).
H - жүктің биіктігі немесе бөгеттің үстіндегі судың биіктігі.
V-тәрізді аралық арқылы дамитын келесі теңдеу арқылы анықталады.
[3.2.2]
Онда:
- шығыс коэффициенті.
- бөгеттің жоғарғы бөлігінің жартылай бұрышы.
H - жүктің биіктігі.
7.4.2.3. Практикалық даму
Тәжірибелерді бастау алдында келесі аспектілерді тексеріңіз:
а) сауыттың таза сумен толтырылғанына көз жеткізіңіз.
b) арнаны көлденең қалыпқа қойыңыз және арнадағы кедергілер жоқтығын тексеріңіз.
в) резервуардағы (20) ағызу түтігінің дұрыс тұрғандығын тексеріңіз.
г) бұрыштық шоқты өлшейді және вирустың V формасының өлшемдерін өлшейді.
д) тіктөртбұрышты аралық өлшемін анықтаңыз.
е) арнаның соңында таңдалған араларды жинау.
Біріншісі тексерілді, төменде түсіндіріңіз:
1. Арна түбіне қатысты бөгеттің биіктігін өлшеңіз.
2. Сорғыны іске қосыңыз және вентильді толығымен ашыңыз (8).
3. Диафрагамен ағымды анықтау.
4. Орнатылған су (шамамен 1 м) болу үшін жеткілікті алыс қашықтықта бөгетті жоғарыдан ағып жатқан су тереңдігін өлшеңіз.
5. Клапанды жабыңыз (8), алты түрлі ағынды орнатыңыз жəне алдыңғы қадамдарды қайталаңыз.
6. Деректерді жазу үшін келесі кесте ұсынылады.

Кесте 3.2.1

Q	Y	H=Y-h

3.4. Сұрақтар
B. 1. Ағынның функциясы ретінде pm (ағым коэффициенті) мәндерін білдіретін алдыңғы деректерден.
В.2. pm сағаттың жеткілікті тұрақты екенін тексеріңіз және ағынның өрнегі үшін сенімді өрісті орнатыңыз.
Сурет 3.2.2
Зертханалық сабақтар 4.
Арналардың қимасын өзгертумен шығындарды өлшеу

4.1. Мақсаты
Осы практикалық жаттығудың мақсаты-кең тарақты суағарлар, сыни тереңдіктің суағарлары және каналдарға арналған Вентури шығын өлшегіштері арқылы арна қимасының күрт өзгеруі арқылы ағындарды өлшеу.
4.2. Теория
Арналардағы шығындарды өлшеу тәсілдерінің бірі-арна қимасының өзгеруін енгізу. Бұл қалың қабырғасы бар суағар арқылы жасалуы мүмкін, қауіпті тереңдікте бөгет және каналдарға арналған Вентури Шығын өлшегіштер.
- Сур. 3.3.1 дренаждардың осы типтері көрсетілген, және керісінше – олардың әрқайсысының өрнектері, h биіктік функциясы арқылы ағынның өрнектері, мұнда K-константа эксперименталдық түрде анықталған, бұл сабақтың мақсаты болып табылады

Сурет 4.1
4.3. Практикалық игеру
Практикалық жаттығуларды орындау алдында өтінеміз:
а) бак таза сумен толтырылғанына көз жеткізіңіз.
б) арнаны көлденең жағдайға қою және арнада ешқандай кедергілер жоқ екенін тексеріңіз.
в) резервуардағы төгу құбыры (20) дұрыс жағдайда тұрғанын тексеріңіз.
г) арнаның соңында таңдалған суағарларды жинау.
Бірінші рет, одан әрі өту:
1. Канал түбіне қатысты дренаж түтігінің жотасының биіктігін өлшеу.
2. Сорғыны іске қосыңыз және (8) Су ағызу үшін қабылданған ең жоғары шығынды анықтау үшін толық қақпақты ашыңыз.
3. Шығыс өлшегішпен берілген ағынды жазыңыз.
4. Су тереңдігін бөгеттен ағыс бойымен жоғары қарай өлшеңіз, Біріккен ағын болуы үшін (шамамен 1 м) алыс қашықтықта.
5. Клапанды жабу (8), алты түрлі ағындарды орнату және алдыңғы қадамдарды қайталаңыз.
6. Деректерді жазу үшін келесі кесте ұсынылады.
Кесте 4.1

Сурет 3.3.2
4.4. Сұрақтар
В. 1. Шығыс функциясына K мәнін ұсынатын алдыңғы деректерден.
В. 2. K жеткілікті тұрақты болса, тексеріңіз және ағын өрнегі үшін шынайылық өрістерін орнату.
В. 3. Әр бөліктердің бойында су бетінен бос профиль эволюциясын зерттеу, байқалуы мүмкін.

Сурет 3.3.3

Зертханалық жұмыс №5

Оқшаулағыш кедергі.

8.4.1 сурет.
5.1 Мақсат
Бұл жаттығудың мақсаты оның ағынды сызықтарын қарап шығу үшін топырақтың өткізгіштігін зерттеу және оқшаулағыш табақпен тестте эвипотенциалды сызықтарды есептеу.

5.2 Істің жүргізілу реті
♦ Бакты датчиктің ұшын жапқанға дейін және су ағызғыштан төменірек таза, еленген құммен толтырыңыз.
♦ Оқшаулағыш табақты ол өз биіктігінің деңгейінде судың ағып өтуіне мүмкіндік бермейтіндей етіп қойыңыз. Табақтың екі жағынан құм дәл сол биіктікте болуға тиіс.
♦ Судың суреттегідей, су биіктігі тұрақты болып ұсталуына мүмкіндік жасайтын ағынын ұстап отырыңыз.
♦ Судың екі деңгейі арасындағы биіктіктердің айырмасын анықтаңыз.
♦ Қысымды анықтаңыз. Суретте көрсетілген биіктік және ұзындық бойынша шығарған кездегі қысымның позициясын біле отырып, келесі кестені толтырыңыз.

8.4.2 сурет.

♦ Соңында, әртүрлі биіктіктерде бояушы затты енгізуге (ағынды сызықтарды көру үшін) арналған шприцтерді енгізіңіз. Оларды мәліметтер базасынан алынған мәліметтермен салыстырыңыз.

8.4.1 кесте

	P/Pa	∆P/Pa	∆x/cm	∆z/cm	∆P/Ax	∆P/∆z	∆q_x	∆q_z	k
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12

5.3 Қорытындылар және түсініктемелер
Алынған мәліметтердің көмегімен х және z, осьтеріне қатысты өткізгіштік константасы мен эквипотенциалды және ағынды сызықтардың графигін тұрғызыңыз және нәтижелерді салыстырыңыз. Оқшаулағыш табақтың қалыңдығы азғантай ретінде қарастырылады.
Зертханалық жұмыс №6

Фильтрлеу науасында сүзу процестерін зерттеу

6.1 Мақсаты.
Фильтрациялық науа фильтрациялық үрдістерді жер бланкінің бөгеті арқылы зерттеуге арналған. Қазіргі уақытта сүзгіш табаға қоқыс құмы құйылады және жер бедерінің көлденең қимасы қалыптасады.

6.2 Әдістеме.
♦ Сұйықтықты тазалау үшін, тазартқышты тазартылған құммен толтырыңыз да, судың төгілуін төмендетіңіз.
♦ Оқшаулағыш парақты оның биіктігіне судың ағуына жол бермейтіндей етіп салыңыз. Құм парақтың екі жағында бірдей биіктікте болуы керек.
♦ Судың биіктігіндегі айырмашылықты суреттегідей әр түрлі етіп ұстап тұруға мүмкіндік беретіндей су ағынын сақтаңыз.
♦ Су деңгейлері арасындағы биіктіктен айырмашылықты анықтаңыз.
♦ Қысымды анықтаңыз.

Антифильтрациялау құрылғылары - экран, ядро, диафрагма, пластмассадан жасалған су өткізбейтін диафрагма орнатылады. Бұрғылау бөгетінің үстіңгі баурайында түрлі биіктікте орнатылатын (1-сурет) жоғары инелер бойынша сүзгілеу үрдісін бейнелеу үшін, иненің инелерге қосылатын резервуардағы инелерге бояуы беріледі. Бұл ретте бояу жер бөгетінің денесінен сүзіліп, жер бөгетінің денесінен су сүзу жолын көрсетеді.

Әртүрлі фильтрацияға қарсы құрылғыларда сүзу ағынының жолын зерттеу үшін: біркелкі бөгет арқылы экран мен ядросы бар бөгет корпусы арқылы диафрагма тиісті материалдармен ауыстырылуға тиіс. Бұл жағдайда бояудың жоғарғы шекарасы депрессиялық қисықтың жоғарғы позициясы көрсетіледі.
Бұдан басқа, судың деңгейін жоғары деңгейде өзгерту арқылы сіз бірдей өткізбейтін құрылғыны, депрессия қисық сызығын зерттей аласыз.

Зертханалық жұмыс №7

Су үстелінің өткізгіштігі.

7.1 Мақсат
Бұл жаттығудың мақсаты оның ағынды сызықтарын қарап шығу үшін топырақтың өткізгіштігін зерттеу және су үстелімен тестте эвипотенциалды сызықтарды есептеу.

8.4.3 сурет.

7.2 Істің жүргізілу реті
♦ Зімпаралы қағазды суретте көрсетілгендей етіп орналастырыңыз.
♦ Бакқа табақтардың биіктік деңгейін жапқанға дейін, ортаңғы жеріне таза және еленген құм толтырыңыз.
♦ Судың екі су ағызғыштың арасындағы биіктіктердің айырмасын өзгертпейтіндей ағынын сақтай отырып, су ағызғыштың деңгейіне жеткен сәтке дейін су толтырыңыз.
♦ Судың екі деңгейі арасындағы биіктіктегі айырманы анықтаңыз.
♦ Қысымды анықтаңыз. Суретте көрсетілген биіктік және ұзындық бойынша шығарған кездегі қысымның позициясын біле отырып, келесі кестені толтырыңыз.

8.4.4 сурет.

Екеуінің: х және z-тің артуының позициялардың айырмашылығын көрсететіндігін есепке алыңыз. Әр нүктедегі толтырудың айырмасы қысымның алынған мәліметтерінен алынатын болады. Эквипотенциалды қисықтар осы мәліметтерден анықталуы мүмкін және ағын қисықтары алдындағы мәліметтерден алынуы мүмкін.

7.3 Қорытындылар және түсініктемелер
Алынған мәліметтердің көмегімен х және z, осьтеріне қатысты өткізгіштік константасы мен эквипотенциалды және ағынды сызықтардың графигін тұрғызыңыз және нәтижелерді салыстырыңыз.

Зертханалық жұмыс №8

Манометрлік түтіктер қатары.
8.1 Мақсат
Бұл жаттығудың мақсаты оның ағынды сызықтарын қарап шығу үшін топырақтың өткізгіштігін зерттеу және қатты бөгетпен және манометрлік түтіктердің қатарымен тестте эквипотенциалды сызықтарды есептеу.

8.4.5 сурет.

8.2 Істің жүргізілу реті
♦ Зімпаралы қағазды суретте көрсетілгендей етіп орналастырыңыз.
♦ Мұның биіктігі ешқашан су ағызғыштардың биіктігінен төмен болмайтын бөгет тәріздіні жасау үшін, бакқа ортаңғы жерінде таза және еленген құм толтырыңыз.
♦ Судың екі су ағызғыштың арасындағы биіктіктердің айырмасын өзгертпейтіндей ағынын сақтай отырып, биіктіктер деңгейі екі су ағызғыштың биіктіктер деңгейіне жеткен сәтке дейін су толтырыңыз.
♦ Судың екі деңгейі арасындағы биіктіктегі айырманы анықтаңыз
♦ Қысымды анықтаңыз. Суретте көрсетілген биіктік және ұзындық бойынша шығарған кездегі қысымның позициясын біле отырып, келесі кестені толтырыңыз.

8.4.6 сурет.

	P/Pa	∆P/Pa	∆x/cm	∆z/cm	∆P/Ax	∆P/∆z	∆q_x	∆q_z	k
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12

Зертханалық жұмыс №9

Түйіршіктің (бөліктің) өлшеміне сәйкес өткізгіштікті салыстыру.

Аталған жаттығу үшін су үстелінің модельдік конфигурациясын қолданамыз. Зімпаралы қағазды орналастырыңыз және олардың арасына құм салыңыз. Пайдаланып отырған құмның түрін ескеріңіз. Оны елеп шығыңыз және оның түйіршіктерінің өлшемдерінің аралығын жазып қойыңыз. Осылайша біз өзімізде бар болып отырған топырақтың түрін анықтаймыз.

8.1 Мақсат
Аталған практикалық сабақтың мақсаты - өзімізде бар түйіршіктердің өлшеміне сәйкес, топырақтың өткізгіштігін зерттеу.

8.4.7 сурет.

8.2 Істің жүргізілу реті
♦ Бакқа датчиктің биіктігін жапқанша және суағарлардың деңгейінен төменірек етіп, таза және еленген құм толтырыңыз.
♦ Оқшаулағыш табақты ол өз биіктігінің деңгейінде судың ағып өтуіне мүмкіндік бермейтіндей етіп қойыңыз. Табақтың екі жағынан құм дәл сол биіктікте болуға тиіс.
♦ Суреттегідей, судың биіктіктерінің айырмасының тұрақты сақталып отыруына мүмкіндік беретін су ағынын ұстап отырыңыз.
♦ Судың екі деңгейі арасындағы биіктіктердің айырмасын анықтаңыз.
♦ Қысымды анықтаңыз. Суретте көрсетілген биіктік және ұзындық бойынша шығарған кездегі қысымның позициясын біле отырып, келесі кестені толтырыңыз.

8.4.8 сурет.

♦ Процесті топырақтардың өзімізде бар әр алуан түрлерімен қайталаңыз (тым болмағанда үш түрімен)
Екеуінің: х және z-тің артуының позициялардың айырмашылығын көрсететіндігін есепке алыңыз. Әр нүктедегі толтырудың айырмасы қысымның алынған мәліметтерінен алынатын болады. Эквипотенциалды қисықтар осы мәліметтерден анықталуы мүмкін және ағын қисықтары алдындағы мәліметтерден алынуы мүмкін.
Өзіміз қарастырып отырған түйіршіктердің өлшемдік қатарларын және топырақтың түрін анықтау үшін, аталған жаттығу үшін електердің әр алуан түрлері қолда болуы керек. Бізге түйіршіктердің түрлері мен олардың өткізгіштік константасы арасындағы қатынастардың сызықтық регрессиясын құрастыру керек.

8.3 Қорытындылар және түсініктемелер
Алынған мәліметтердің көмегімен х және z, осьтеріне қатысты өткізгіштік константасы мен эквипотенциалды және ағынды сызықтардың графигін тұрғызыңыз және нәтижелерді салыстырыңыз.
8.4.3 кесте

	P/Pa	∆P/Pa	∆x/cm	∆z/cm	∆P/Ax	∆P/∆z	∆q_x	∆q_z	k
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12

8.4.3.4 Қорытынды және түсініктемелер
Алынған мәліметтерді пайдалана отырып, топырақ, оның түйіршіктерінің мөлшері және есептелген өткізгіштік арасындағы қатынасты көрсететін график тұрғызыңыз.

Зертханалық жұмыс №10

Шлюздермен ағынды бақылау
10.1. Мақсаты
Осы практикалық жаттығудың мақсаты әртүрлі шлюздерді қолданумен ағынды реттеуді зерттеу болып табылады.

10.2. Теория

Арна арқылы айналатын ағынды басқарудың бір жолы - басқару шлюздерін пайдалану. Ауа толығымен жабылған кезде, су айналымы кедергі жасайды және ашылған кезде арнада айналмалы ағым орнатылған.
Суретте. 3.5.1 тік өрнектің шлюзін және радиалды шлюзді көрсетеді, онда өрнектер енгізілген ағынды береді.
Вертикалды шлюз проекциясы Радиалды шлюз

3.5.1-сурет

Тәжірибе ағызу коэффициентін объективті анықтауға ие.

10.3. Практикалық даму

Сабақты аяқтамас бұрын келесі аспектілерді тексеріңіз:
а) сауыттың таза сумен толтырылғанына көз жеткізіңіз.
б) арна негізін көлденең қалыпқа қойып, арнадағы кедергілер жоқтығын тексеріңіз.
в) резервуардағы (20) ағызу түтігінің дұрыс тұрғандығын тексеріңіз.
г) судың профилі біркелкі болу үшін қолданылған суды каналдың осындай күйінде жинайды.
Егер бірінші тексерілсе, келесі әрекеттерді орындаңыз:
1. 20 мм бос орын қалдыру үшін шлюзді көтеріңіз.
2. Сорғыны іске қосыңыз және ағынды көбейту үшін клапанды (8) баяу ашыңыз, арна қабырғалары арқылы су ағып кетпеуін қадағалаңыз.
3. Ағызудан бұрын судың биіктігіне ағынды реттеңіз; h0 = шамамен 200 мм.
4. Су ағынының нақты биіктігін, Q ағыны мен hA шлюзінің ашылуын жазыңыз.
HA шлюзінің әр түрлі саңылауларын орнатыңыз және ауыстырыңыз
клапанмен (8) шығып тұрады, осылайша, әр жағдайда шамамен 200 мм болады.
6. Су құбырының нақты биіктігін, Q ағыны мен hA қақпасының ашылуын жазыңыз.
7. Төмендегі кестені жасау, деректерді жазу ұсынылады.
3.5.1-кесте

h₀	Q	h_A

8. Алдыңғы процедураны қайталаңыз, бірақ қазір тұрақты ағын деңгейін сақтайды.

10.4. Сұрақтар

B. 1. Өткен деректерден бастап, функцияны реттейтін CD мәнін анықтаңыз.
B. 2. Суретте көрсетілгендей, h0 / const қатынасы бар hA / h0 қатынасына байланысты коэффициенттің CD дискісінен шығатын қисық сызықты салу.

3.5.2-сурет
B. 3. Суретте көрсетілгендей, Q = const үшін hA / h0 қатынасына байланысты разряд коэффициентін білдіретін қисық сызықты сызыңыз.

3.5.3-сурет
C. CD дискінің мінез-құлқын талдап, ағынды анықтау үшін көрсетілген өрнектердің дұрыстығын тексеріңіз.

Зертханалық жұмыс №12

Бөгет арқылы құю кезіндегі шығын

12.1 Мақсаттары
Осы практикалық жаттығудың мақсаты-су қоймасында суды ағызу жолы ретінде құю бөгетін зерттеу, сонымен қатар гидравликалық секіру буынын көрсету, жылдам және тыныш ағыс сипаттамасын сақтау, сондай-ақ олардың арасындағы өту.
12.2 Теория
Су айдынында суды ағызу тәсілдерінің бірі - бөгет арқылы құю. Су бөгеттің бір бөлігіне құюлуға мүмкіндік беріледі және ол сыртқы қабырғаға жоғары жылдамдықта тасталады. Ағын зиянды зардаптарды болдырмау үшін тасталуы тиіс, бұл жалпы, қорғау тостағандары көрсетілген арнайы әзірленген аймақтарда жүзеге асырылады.
- Сур. 3.7.1 құю бөгеттерінің осы түрінің үш құрылымы көрсетілген. Олардың алғашқы екеуінде лақтыру гидравликалық секіру арқылы жүргізіледі,ал үшіншісінде - өту деңгейі трамплиннің көмегімен жоғары көтеріледі.

Іске қосу платформасы бар бөгет, разрядты ауыстырмалы, өткір еңісі және жұмсақ еңісі бар бөгет
12.1 сурет
Практикалық сабақтардың мақсаты-гидравликалық секіру буынын көрсету және жылдам және тыныш өту, сондай-ақ олардың арасындағы өту сипаттамаларын сақтау.
Бұл практикалық жаттығу 10 практикалық жаттығуында сипатталған гидравликалық секірудің тиісті зерттеулерімен толықтырылуы тиіс.

12.3 Практикалық игеру
Практикалық жаттығуларды орындағанға дейін:
а) бак таза сумен толтырылғанына көз жеткізіңіз.
б) арнаны көлденең жағдайға қою және арнада ешқандай кедергілер жоқ екенін тексеріңіз.
в) резервуардағы төгетін құбырдың (20) дұрыс күйде болуын тексеріңіз.
г) каналдағы оның позициясы су профилі біртекті болатын жерде болу үшін суағар бөгетін бірден түсіру арқылы Жинау.
д) проекцияның сыртқы түрін жеңілдету мақсатында каналдың соңында шлюздерді жинау.
Егер жоғарығыдағы жасалса, эксперименттерді келесідей орындау:
1. Сорғыны іске қосыңыз және клапанды баяу ашыңыз (8), салыстырмалы төмен өнімділікті орнату үшін, су деңгейі суағар бөгетінен ағыс бойынша жоғары көтеріледі.
2. Бөгет арқылы судың ағысы басталатын сәтті және бөгеттен бөгетке ағысы бойынша төмен қарай дамиды.
3. Гидравликалық секіру пайда болғанша ағысты реттеңіз және су жіберуін аздап жабыңыз.
4. Гидравликалық секіру алдында және кейін су биіктігін өлшеу.
5. Ағынын аздап арттыру. Гидравликалық секіру формасы қалай дамып жатқанын бақылау. Гидравликалық секіру алдында және кейін су қысымын әрбір жағдайда жазыңыз.
6. Бөгеттің жұмсақ негізі бар практикалық жаттығуларды қайталау.
7. Бастапқы алаңы бар бөгетпен практикалық жаттығуларды қайталау. Бұл жағдайда, диспергирлеу энергиясы ағысты шашып қалай бақылау.

Сурет 12.2
12.4 Сұрақтар

В. 1. Бөгеттің әрбір түрі үшін суретте көрсетілген схемаға сәйкес су профилін көрсететін кесте салу. 3.7.3.

Бұл практикалық жаттығу 10 практикалық жаттығуымен толықтырылуы мүмкін.

Сурет 12.3
Зертханалық жұмыс №13

Көпір бағандарының арасындағы ағын

13.1 Мақсаты.
Берілген зертханалық жұмыстың мақсаты арнадағы мысалы, көпір тірегі сияқты кедергілердің болуы кезіндегі ағындық тәртіпті зерттеу болып табылады .

13.2 Теория
Арна бойында кейбір кедергілер болған кезде, судың түрі оның пішініне және мөлшеріне, сондай-ақ оларға әсер ететін ағынның түріне байланысты өзгеруі мүмкін. 3.8.1 суретте көпір бағандарының модельдеуін көрсетеді.

13.1 – сурет
Бұл тәжірибенің мақсаты - тіректердің айналасындағы профиль кіріс ағынының функциясы ретінде қалай дамитынын көрсету.

13.3 Практикалық даму
Тәжірибелік жаттығуларды орындамас бұрын:
а) Сауыттың таза сумен толтырылғанына көз жеткізіңіз.
b) Арнаны көлденең қалыпқа қойып, арнадағы кедергілерді тексеріңіз.
c) Резервуардағы ағызу түтігін (20) дұрыс күйде тұрғанын тексеріңіз.

13.2 – сурет

Алғашқысы орындалғаннан кейін келесі қадамдарды орындаңыз:
1. Судың профилі біркелкі болатын осы арна позициясында құрылымды тіректерден құрастырыңыз.
2. Сорғыны іске қосыңыз және клапанды (8) баяу ашыңыз, салыстырмалы төмен сыйымдылығын орнатыңыз. Баған арасындағы ағынды қадағалаңыз.
3. Ағындарды бірте-бірте арттырып, бағаналардың айналасындағы ағымды қадағалаңыз.
4. Арна қабырғаларының сыртқы жағынан судың қысымын өлшеңіз.
5. Процесті негізіндегі теріс беткейлермен қайталаңыз.
6. Процесті базада оң беткейлерде қайталаңыз.

13.4 Сұрақтар
Әрбір жағдай үшін судың профилін көрсететін графикті 3.8. 3 суретке қарап отырып салыңыз .

13.3 – сурет

жүктеу/скачать 1,43 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: