Студенттердің алдын-ала меңгеріп келуге тиісті теориялық материалдары
Алынған заттар немесе реагенттер. Реакция өнімдері. Гомогенді реакциялар. Гетерогенді реакциялар.Химиялық реакция жылдамдығы:
C2 - C1 С
V= + = +
- t 2 –t1 - t
Массалар әсері заңы (Гульдберг және Вваге) 1867 ж.Химиялық процесс жылдамдығы реакцияға кірісуші заттар концентрацияларының көбейтіндісіне тура пропорционал.
Егерде стехиометриялық коэффециенттері болса олар концентрация шамаларының дәрежесіне көтеріледі.
АА+вВ m М + nN
Осы реакцияның жылдамдығы
V=K C Aa х С Вв
К-химиялық реакция жылдамдығының константасы.Физикалық мағынасы: СА= CВ =1 моль /л болғандағы реакция жылдамдығы.
Реакцияның жүру барысындағы бір қатар қарапайым стадиялар басқыштар осы реакцияның механизмі деп аталады. Ең жай жүретін басқышы (стадиясы) лимиттеуші басқыш деп аталып жиынтық реакцияның жылдамдығын негізінен осы басқыш белгілейді.
Н Вч + О2 = НОО Вч ( баяу)
НВч +НОО Вч = 2 HOВч (тез)
3 . 2НВ ч +2НОВ ч = 2H 2O +2 Вч2 (тез)
Жиынтық 4НВч +О2= 2Н2 О+2 Вч2
Т ізбекті реакциялар. Хлор сутегі синтезі:
hv
Н 2 +Сl2= 2HCl Сl2 2 Cl. Тізбек пайда болуы
Сl. + Н2 НCl +Н. Тізбек
H. + Cl2 HCl +Cl. Тармақталуы
Сl. + Сl. Сl2 Тізбек
Cl. + H. НCl үзілуі.
Р еакцияның молекулярлығы. Бір уақыттың өзінде өзара әсерлесіп,өнім молекуласын пайда ететін – реагенттер молекулалары саны реакцияның молекулярлығы деп аталады.
В ант –Гофф ережесі: Температура әр 100 С-қа көтерілгенде реакция жылдамдығы 2-4 ретке көбейеді.
T2-t1
Vt 2 = Vt I х 10 реакцияның температуралық коэффециенті
Z= 2-4 Орташа 3-ке тең.
Достарыңызбен бөлісу: |
