Қалыптастырушы бағалауға арналған Тапсырма жинағы Химия
жүктеу/скачать 2,39 Mb. Pdf көрінісі
|
ФО Химия 7кл каз
|
Қалыптастырушы бағалауға арналған Тапсырма жинағы Химия 7- сынып
Құрметті мұғалім!
Аталған тапсырмалар жинағы білім беру мазмұнын жаңарту аясында мұғалімдерге көмек құралы ретінде құрастырылды. Бұл мұғалімдердің ұжымдық жұмысының нәтижесі. Бағалау критерийлері мен дескрипторлары бар тапсырмалар қалыптастырушы бағалауды өткізуге, сабақты жоспарлауға, ұқсас тапсырмаларды құрастыруға және іріктеп алуға, оқу мақсатына жетуге қатысты сындарлы кері байланыс беруге көмектесетін үлгі болып табылады.
Жинақтың ұсынылған сипаты сізге білім алушының қажеттілігі мен мүмкіндігін есепке ала отырып, тапсырмаларға толықтырулар мен өзгерістер енгізуіңізге, бейімдеуіңізге мүмкіндік береді. Қосымша материалдарды (нұсқаулықтар, таныстырылымдар, жоспарлар және т.б.), форумдағы талқылауларды және бейне нұсқауларды сіз «Назарбаев Зияткерлік мектептері» ДББҰ smk.edu.kz ресми сайтынан таба аласыз.
Жинақ негізгі мектеп мұғалімдеріне, әдіскерлерге, критериалды бағалау бойынша өңірлік және мектеп үйлестірушілеріне, басқа да мүдделі тұлғаларға арналған. Жинақты дайындау барысында ресурстар (суреттер, мәтіндер, бейне және аудио материалдар, т.б.) қолжетімді ресми интернет-сайттардан алынды. Жинақ коммерциялық емес мақсатта құрастырылған.
Мазмұны 1-тоқсан ............................................................................................................................................... 4 Бөлім/Тақырып 7.1А Химия пәніне кіріспе. Таза заттар және қоспалар .................................. 4 Бөлім/Тақырып 7.1В Зат күйінің өзгеруі .................................................................................. 14 2-тоқсан ............................................................................................................................................. 20 Бөлім/Тақырып 7.2A Атомдар. Молекулалар. Заттар .............................................................. 21 Бөлім/Тақырып 7.2В Ауа. Жану реакциясы .............................................................................. 33 3-тоқсан ............................................................................................................................................. 41 Бөлім/Тақырып 7.3А Химиялық реакциялар ............................................................................ 41 Бөлім/Тақырып 7.3В Химиялық элементтердің периодтық кестесі ....................................... 50 Бөлім/Тақырып 7 .3С Салыстырмалы атомдық масса. Қарапайым формулалар ................. 52 4-тоқсан ............................................................................................................................................. 57 Бөлім/Тақырып 7.4A Адам ағзасындағы химиялық элементтер және қосылыстар ............ 57 Бөлім/Тақырып 7.4B Геологиялық химиялық қосылыстар ................................................... 65 3
1- тоқсан Бөлім/Тақырып 7.1А Химия пәніне кіріспе. Таза заттар және қоспалар Оқу мақсаты 7.1.1.1 Химия ғылымының нені оқытатынын білу Бағалау критерийі Білім алушы • Химияның ғылым ретіндегі анықтамасын құрастырады Ойлау дағдыларының деңгейі Білу және түсіну Тапсырма 1. Берілген сөздер жинағын қолдана отырып, «Химия» ұғымына анықтама құрастырыңыз.
− берілген сөздер жинағын дұрыс ретімен орналастыра отырып химияға ғылым ретінде сипаттама береді. Химия
заттарды
пәні олардың
қасиеттерін
басқа
заттарға
айналып
түрленуін
қарастырады , , 4 Бөлім/Тақырып 7.1А Химия пәніне кіріспе. Таза заттар және қоспалар. Оқу мақсаты 7.1.1.2 Химиялық лабораторияда және кабинетте жұмыс жүргізу кезіндегі қауіпсіздік техникасының ережелерін білу және түсіну Бағалау критерийі Білім алушы • Химия лабораториясында және кабинетте жұмыс жүргізу кезіндегі қауіпсіздік техникасының ережелерін айтады • Лабораториялық жұмыстарды орындағанда қауіпсіздік техникасының ережелерін түсіндіреді Ойлау дағдыларының деңгейі Білу және түсіну Тапсырма 1. Төменде берілген суреттен химия зертханасында жұмыс жасау барысында сақталатын қауіпсіздік техникасының ережелерін түсіндіріңіз.
B._______________________________________________________________ C.______________________________________________________________ А. В. С.
Дескриптор Білім алушы − берілген суреттер бойынша химия зертханасында жұмыс жасау барысында сақталатын қауіпсіздік техникасының ережелерін түсіндіреді. 2. Химия кабинетіндегі жұмыс жасау кезіндегі қауіпсіздік техникасының ережелерін толықтырыңыз. А. Химиялық экспериментті жүргізу алдында _________________________________ B. Егер реактивтің әсерінен күйіп қалсаңыз _____________________________________ C. Артық алынған реактивтің қалғанын қайтадан _______________________________ 5
D. Егер газ күйіндегі заттың иісін сезгіңіз келсе _______________________________ Дескриптор Білім алушы − химия кабинетінде және химия лабораториясында жұмыс жасау кезіндегі қауіпсіздік техникасының ережелері бойынша сөйлемді ары қарай толықтырып жазады; − химиялық экспериментті жүргізуге қажетті ережелерді сипаттайды. 3. Лабораторияда тыйым салынатын белгілерді қарастырыңыз. Бұл белгілер қауіптіліктің қай түрін білдіретінін сипаттаңыз. ____________________________________________________ Дескриптор Білім алушы − реактивтермен жұмыс жасау кезіндегі қауіпсіздік техникасының ережесін жазады; − артық алынған реактивтер бойынша жұмысты жүргізу ережесін көрсетеді; − газ тәрізді заттармен жұмыс жүргізу ережесін сипаттайды; қауіптілік тудыратын белгілерді анықтайды. 6
Бөлім/Тақырып 7.1А Химия пәніне кіріспе. Таза заттар және қоспалар Оқу мақсаты 7.4.1.1 Элементті (жай зат) бірдей атомдардың жиынтығы ретінде түсіну
• Элементті атомның белгілі бір түрінен тұратын зат ретінде сипаттайды Ойлау дағдыларының деңгейі Білу және түсіну Тапсырма 1. Төменде берілген суретте А, В, С, D әртүрлі заттар берілген: (а) Қандай суретте тек элемент берілгенін анықтаңыз ______________________________________ (b) Өз таңдауыңызды түсіндіріңіз _____________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________
− суреттен химиялық элементті көрсетеді; − өзінің таңдауын бөлшектер теориясы тұрғысынан түсіндіреді. 7
Бөлім/Тақырып 7.1А Химия пәніне кіріспе. Таза заттар және қоспалар Оқу мақсаты 7.4.1.2 Таза заттар атомдардың немесе молекулалардың бір түрінен түзілетінін білу
• Таза заттар бірдей атомдардан немесе молекулалардан тұратынын анықтайды Ойлау дағдыларының деңгейі Білу және түсіну Тапсырма 1. Суретте орман ауасы құрамына кіретін заттардың атаулары және молекула моделдері берілген: 1 – азот, 2 – оттегі, 3 – аргон, 4 – көмірқышқыл газы, 5 – су, 6 – озон, 7 – терпинеол. Суретке қарап қандай заттардың таза зат екенін атаңыз және ойыңызды негіздеңіз.
− суретке қарап қандай заттардың таза зат екенін атайды; − суретке қарап қандай заттардың таза зат екендігі жайлы ойларын негіздеп айтады.
Берілген заттардың ішінен таза заттарды атаңыз: ауа, сутегі, мыс, сүт, алтын, металл балқымалары, хлор, ерітінділер, азот, тұман, түтін. Таза заттарды алу жолдарын көрсетіңіз. Дескриптор Білім алушы − таза заттарды ажыратады; − таза заттарды алу жолдарын атайды. 8
Бөлім/Тақырып 7.1А Химия пәніне кіріспе. Таза заттар және қоспалар Оқу мақсаты 7.4.1.3 Элемент (жай зат), қоспа және қосылыс түсініктерін ажырата алу
• Элемент, қоспа және қосылыс түсініктерін жіктейді Ойлау дағдыларының деңгейі Қолдану
Тапсырма 1. Төменде көрсетілген суреттерді «элемент», «қосылыс» немесе «қоспаға» жіктеңіз. Дескриптор Білім алушы − суреттен элементті көрсетеді; − суреттен қосылысты көрсетеді; − суреттен қоспаны көрсетеді. 9 2. Төмендегі заттарды элемент, қоспа, қосылыстарға жіктеңіз: кетчуп, күміс, теңіз суы, ауа, оттегі, топырақ, алтын, ас тұзы, көміртек (алмаз), көмірқышқыл газы, кока-кола, қант, цемент, әктас, хлор. Элемент
Қоспа Қосылыс
Дескриптор Білім алушы − элементтерді кестеге толтырады; − қоспаларды кестеге толтырады; − қосылыстарды кестеге толтырады; − элемент, қоспа, қосылыстарды ажыратады. 10
Бөлім/Тақырып 7.1А Химия пәніне кіріспе. Таза заттар және қоспалар Оқу мақсаты 7.4.1.4 Қосылыстардың және элементтердің физикалық қасиеттері туралы алған білімдерін қоспа құрамындағы таныс емес заттарды ажыратуға қолдана алу Бағалау критерийі Білім алушы • Заттың қасиеттері жайлы білімін қолдана отырып белгісіз затты анықтайды Ойлау дағдыларының деңгейі Қолдану
Тапсырма Белгісіз зат пен оның қасиеті арасында сәйкестікті жүзеге асырыңыз . 1. Жеке құраушы бөлшектерге бөлу оңай. 2. Атомдардың жеке бір түрінен құралған. 3. Химиялық реакцияның нәтижесінде атомдардың бірнеше түрінің қосылуы арқылы түзілген. 4. Жеке құраушы бөлшектерге бөлу қиынға соғады. 5. Массасы мен мөлшері өлшенеді. Химиялық элемент Қосылыс Қоспа
Дескриптор Білім алушы − элементтің қасиеттерін сәйкестендіреді; − қосылыстың қасиеттерін сәйкестендіреді; − қоспаның қасиеттерін сәйкестендіреді.
11 Бөлім/Тақырып 7.1А Химия пәніне кіріспе. Таза заттар және қоспалар Оқу мақсаты 7.4.1.5 Қоспалардың түрлерін және оларды бөлу әдістерін білу 7.4.1.6 Қоспаны бөлуге негізделген тәжірибені жоспарлау және өткізу Бағалау критерийі Білім алушы • Қоспа түрлерін атайды • Қоспаларды бөлуге қатысты қарапайым экспериментті жоспарлайды
Білу және түсіну Қолдану
Қоспалардың түрлерін атап, жіктеп, кестені толтырыңыз. Дескриптор Білім алушы − қоспалардың түрлерін атайды; − қоспаларды жіктеп, ажыратады; − кестеге қоспа түрлерін толық жазып, кестені толтырады. 2. Лабораториялық жұмыс «Ластанған ас тұзын тазарту» Мақсаты: ластанған ас тұзын тазарту жолын ұсына білу, тазарту алгоритмін жасау, жұмыстың есебін дұрыс жаза білу. Құрал-жабдықтар: тұрғы, шыны стақан, шыны таяқша, кәрлен ыдыс, сүзгі қағаз, спиртшам. Сіздерге өзен құмы араласқан ластанған ас тұзы берілген. Қоспаларды бөлуге қатысты эксперименттің жоспарын жасап, кестеге бөлу әдістері туралы қорытынды жазыңыз.
12
Қоспаның құрамы Қоспаның түрі Қоспаны бөлу әдісі Бөлу әдісі неге негізделген? Дескриптор Білім алушы − берілген қоспаны бөлудің жолын анықтайды; − қоспаны бөлудің алгоритмін жасайды; − қоспаны бөлу жолдары туралы қорытындыны кестеге толық жазады; − бөлу әдісінің не үшін қажет екенін көрсетеді. 3. Суретте қоспаларды бөлу әдістері бейнеленген, осы әдістерді қоспалардың қандай түрлеріне қолдануға болатынын көрсетіңіз.
− қоспаны бөлу әдістерінің атауын атайды; − бөліп, тазарту әдістерін қоспаның түрлеріне қолданады. 13
Бөлім/Тақырып 7.1В Зат күйінің өзгеруі Оқу мақсаты 7.1.1.3 Физикалық және химиялық құбылыстарды ажырату Бағалау критерийі Білім алушы • Физикалық және химиялық құбылыстарды сипаттайды • Физикалық және химиялық құбылыстардың белгілерін ажыратады
Қолдану Тапсырма 1. Лабораториялық тәжірибе «Химиялық реакциялардың белгілері». Мақсаты: тәжірибе арқылы химиялық реакциялардың белгілерін көрсету. Мына реакцияларды жүзеге асырып, есептеріңізді үлгі бойынша жазыңыз. Не байқадыңыз? Бұл реакциялардың белгілері қандай?
2 CO 3 ) мен кальций хлоридінің (CaCl 2 ) әрекеттесуі. Натрий карбонатына кальций хлоридін қосқанда _________________ және __________________ түзіледі. Сонымен қатар реакцияның белгісі _________________________ болады. Демек бұл ______________________ құбылыс.
Кальций карбонаты (СаCO 3 ) және 2 тұз қышықылы (HCl) арасындағы реакция. Ақ кристалл затқа (борға) қышқылды қосқанда ______________________________________ байқалды. Қорытынды: Реакция белгісі ____________ бөлінгеннен білінді. Демек бұл ______________________ құбылыс.
Натрий гидроксидіне индикатор (фенолфталейн) қосу. Натрий гидроксидіне фенолфталейн қосқанда __________________ түс пайда болды. Қорытынды: Реакция белгісі _________ түстен ____________түске өзгеруі арқылы байқалды. Демек бұл ______________________ құбылыс.
− 1-тәжірибе белгісін дұрыс көрсетеді; − 2-тәжірибе белгісін дұрыс көрсетеді; − 3-тәжірибе белгісін дұрыс көрсетеді; − химиялық құбылыстың белгілерін атайды; − байқалған белгілер бойынша құбылыстың атауын дұрыс көрсетеді. 2. Суреттерде біздің айналамыздағы әр түрлі құбылыстар көрсетілген. Осы суреттердегі құбылыстарды қандай құбылыстың түріне жатқызуға болады? Физикалық және химиялық құбылыс белгілерін салыстырыңыз. Физикалық және химиялық құбылыстарға мысал келтіріп, себебін жазыңыз. 14
Сіріңкенің жануы, бұл _______________құбылыс болып табылады, себебі ___________________________________. Ас содасының үстіне ас үйдегі сірке қышқылын қосқан кезде газдың бөлінуі, бұл __________________ құбылыс болып табылады, себебі ___________________________________ Қардың жаууы , бұл__________________ құбылыс болып табылады, себебі ___________________________________. Темірдің таттануы – бұл ________________ құбылыс болып табылады, себебі______________________________________. Мыстан жасалған бұйымдарда жасыл түсті қабаттың пайда болуы, бұл ________________ құбылыс болып табылады, себебі______________________________________. Газдалған судан газдың бөлінуі, бұл ________________ құбылыс болып табылады, себебі______________________________________. _____________________________________________________________ ________________________ – бұл физикалық құбылыс, себебі _________________________________________. _____________________________________________________________ ________________________ – бұл химиялық құбылыс, себебі _________________________________________. Дескриптор Білім алушы − физикалық құбылыстарды анықтайды; − химиялық құбылыстарды анықтайды; − физикалық құбылыстардың себебін жазады; − химиялық құбылыстардың себебін жазады; − құбылыстарға өзі мысал келтіреді. 15 Бөлім/Тақырып 7.1В Зат күйінің өзгеруі Оқу мақсаты 7.1.1.4 Заттардың әр түрлі агрегаттық күйлерін білу және бөлшектердің кинетикалық теориясы тұрғысынан қатты, сұйық, газ тәріздес заттардың құрылымын түсіндіру Бағалау критерийі Білім алушы • Бөлшектер кинетикалық теориясы тұрғысынан қатты, сұйық, газ тәріздес заттардың құрылымын түсіндіреді Ойлау дағдыларының деңгейі Білу және түсіну Тапсырма 1. Бөлшектер теориясы тұрғысынан қатты, сұйық және газ тәрізді денелердің құрылымын, қасиеттерін атап, кестені толтырыңыз. Заттардың агрегаттық күйлері
Заттардың қасиеттері Бөлшектер теориясының негізгі ережелері Формасы Көлемі
Бөлшектер ара
қашықтығы Бөлшектердің әрекеттесуі Қозғалу
мәні Орналасу тәртібі Газ
Сұйық Қатты
Дескриптор Білім алушы − газ тәрізді заттардың құрылымын, қасиеттерін анықтайды; − сұйық заттардың құрылымын, қасиеттерін анықтайды; − қатты заттардың құрылымын, қасиеттерін анықтайды. 2. Берілген заттар: қант, ауа, су буы, сынап, ас тұзы бөлме температурасында қандай агрегаттық күйде болады? Қатты, сұйық, газ тәрізді заттарға анықтама беріңіз.
Білім алушы − заттардың агрегаттық күйін анықтайды; − қатты заттардың анықтамасын жазады; − сұйық заттардың анықтамасын жазады; − газ тәрізді заттардың анықтамасын жазады. 16
Бөлім/Тақырып 7.1В Зат күйінің өзгеруі Оқу мақсаты 7.1.1.5 Салқындау үдерісін зерделеу, салқындау қисығын салу және оны талдау, бөлшектердің кинетикалық теориясына сай, өз бақылауларын түсіндіру Бағалау критерийі Білім алушы • Эксперимент нәтижелері бойынша салқындау қисығын салады • Салқындау қисығының бөліктерін талдайды • Бөлшектер теориясын пайдалана отырып салқындау және кристалдану үдерістерін түсіндіреді
Жоғары деңгей дағдылары Тапсырма 1. Лабораториялық жұмыс «Салқындауды зерттеу» Мақсаты: Салқындау үрдісін зерттеу; салқындау қисығын салып оған тән сипатты белгілеу, өзінің бақылауына қатысты бөлшектер теориясын түсіндіру. жүктеу/скачать 2,39 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|