-
- ҚАЗАҚ ТІЛІ
- Ш. Б. Сағатова,
- филология ғылымдарының кандидаты, аға оқытушы
- E-mail: astana14_14@mail.ru
- Тел. 87782223750
- Нұр-Сұлтан – 2020
ҚАЗАҚ ЭКОНОМИКА, ҚАРЖЫ ЖӘНЕ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ САУДА УНИВЕРСИТЕТІ - «Поэзия – моя держава, Я вечный подданный ее»
- Ақын студенттердің шыармашылығына арналған поэзия сағаты
Сабақтың тақырыбы: Атаның емес, адамның баласы бол... - Сабақ мазмұны:
- 1. Қазақ дүниетанымындағы адами келбет. Елге қажетті игілікті іс. Ел кәдесіне жарау, елдің өркендеуіне үлес қосу, отанға қызмет ету туралы ғибратты ойлар.
АТАНЫҢ ЕМЕС, АДАМНЫҢ БАЛАСЫ БОЛ... - 2. Қоғамдық, әлеуметтік-мәдени, әлеуметтік-тұрмыстық сала бойынша орындалатын/орындалған іс-әрекет туралы сипаттама ақпарат беру, тұжырым жасау, негіздеу, дәлелдер келтіру; Сөз тудырушы және сөз түрлендіруші модельдерді білу, меңгеру
САБАҚТЫҢ ЖОСПАРЫ - Мәтінмен жұмыс
- - мәтінді тыңдау (оқытушы оқиды);
- - мәтінді мәнерлеп оқу;
- - мәтін бойынша 5-6 сұрақ құрастыру;
- - Досбол шешеннің сөзін жаттау
САБАҚТЫҢ ЖОСПАРЫ - 2. Төмендегі тақырыатар төңірегінде пікірталас құрыңыз:
- Қазақ дүниетанымындағы адами келбет. Елге қажетті игілікті іс. Ел кәдесіне жарау, елдің өркендеуіне үлес қосу, отанға қызмет ету туралы ғибратты ойлар.
САБАҚТЫҢ ЖОСПАРЫ - 3. 100 жаңа есімге енген адамдар туралы ақпарат жинаңыз.
- 4. Сөздік диктант. Отбасы, әулет, туыс ұғымдарына қатысты сөздерді жазыңыз.
- 5. Абайдың 37-қара сөзін оқып, жаттаңыз.
Есімізге түсірейік! -
- Морфология сөз және оның формаларын тексереді. Сөз формасына сөздің негізгі және туынды түбірі, біріккен, қосарланған, қысқарған сөздер, әртүрлі қосымшалар: сөз тудыратын, сөзге қосымша мағына беретін, сөз бен сөзді байланыстыратын түрлері енеді.
- Морфология сөзді топтарға бөліп, олардың әрқайсысына тән грамматикалық формаларын анықтайды.
- Әр сөз табына тән категориялардың ерекшелігін қарастырады.
- Сөз түбір мен қосымша сияқты түрлі бөлшектерден тұрады. Сөздің бастапқы мағына беретін ең түпкі бөлшегі түбір деп аталады.
Есімізге түсірейік! - Қосымша жалғанған сөз қосымшалы сөз деп аталады.
- Қосымшаның екі түрі бар: 1) жұрнақ; 2) жалғау.
- Жұрнақ өзі жалғанған сөздің мағынасын өзгертіп, жаңа сөз тудырады және өзі жалғанған сөздің рең мәнінтүрлендіреді.
- Жұрнақ екіге бөлінеді:
- 1) сөз тудырушы жұрнақтар;
- 2) сөз түрлендіруші жұрнақтар.
- Сөз тудырушы жұрнақ өзі жалғанған сөздің мағынасын өзгертіп, жаңа сөз тудырады. Мысалы, ақыл + ды + лық, көр + еген + ді + лік, әдіс + кер + лік, талғам + паз + дық, сүз + еген, шаш + ыра + ңқы, би + ші, қобыз + шы, құм + айт, шөл + ейт, т.б.
- Сөз түрлендіруші жұрнақ өзі жалғанған сөздің рең мәнін ғана түрлендіреді, негізгі мағынасын өзгертпейді, жаңа сөз тудырмайды.
- Мысалы, жапырақ + ша, көл + шік, қора + шық, апа + тай, ата + й, сар + ғыш, қыз + ғылтым, ағ(а) + еке,т.б.
ЖАТТЫҒУЛАР ОРЫНДАУ - 7. 9-17-тапсырмаларды жазбаша орындаңыз.
- Сонымен, бүгінгі сабақта сіздермен қазақ дүниетанымындағы адами келбет туралы біршама ой қозғадық, жұрнақтарды қайталадық.
*АБАЙ ҚҰНАНБАЙҰЛЫНЫҢ ТУҒАНЫНА 175 ЖЫЛ ТОЛАДЫ* - Жастықта бір күлгенің мың қаралық.
*АБАЙ ҚҰНАНБАЙҰЛЫНЫҢ ТУҒАНЫНА 175 ЖЫЛ ТОЛАДЫ* - Жастықта көкірек зор, уайым жоқ.
*АБАЙ ҚҰНАНБАЙҰЛЫНЫҢ ТУҒАНЫНА 175 ЖЫЛ ТОЛАДЫ* - Жігіттер, ойын арзан, күлкі қымбат.
*АБАЙ ҚҰНАНБАЙҰЛЫНЫҢ ТУҒАНЫНА 175 ЖЫЛ ТОЛАДЫ* - Егер ісім өнсін десең - ретін тап.
*АБАЙ ҚҰНАНБАЙҰЛЫНЫҢ ТУҒАНЫНА 175 ЖЫЛ ТОЛАДЫ* - Еңбек - қуаныш,
- Жалқаулық – арылмас азап.
*АБАЙ ҚҰНАНБАЙҰЛЫНЫҢ ТУҒАНЫНА 175 ЖЫЛ ТОЛАДЫ* - Еңбексіз мал дәметкен - қайыршылық.
*АБАЙ ҚҰНАНБАЙҰЛЫНЫҢ ТУҒАНЫНА 175 ЖЫЛ ТОЛАДЫ* - Жұмысы жоқтық,
- Тамағы тоқтық,
- Аздырар адам баласын.
*АБАЙ ҚҰНАНБАЙҰЛЫНЫҢ ТУҒАНЫНА 175 ЖЫЛ ТОЛАДЫ* - Дүниеде жалғыз қалған адам - адамның өлгені.
*АБАЙ ҚҰНАНБАЙҰЛЫНЫҢ ТУҒАНЫНА 175 ЖЫЛ ТОЛАДЫ* - Орынды іске жүріп ой таппаған,
- Не болмаса жұмыс қып, мал таппаған. Қасиетті болмайды, ондай жігіт, Әншейін құр бекерге бұлғақтаған.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАҚМЕТ!
Достарыңызбен бөлісу: |
