Халықаралық PISA-2021 жобасының ақпараттық- түсіндірме жұмыстары
1
Халықаралық PISA-2021 жобасы бойынша мәлімет
Мектеп әкімшілігі,
жаратылыстану пән бірлестігі
үнемі
Пән мұғалімдері
2
«Ізденіс» газетінде халықаралық PISA-2021 жобасы мақала жариялау
Пән мұғалімдері
үнемі
Мектеп әкімшілігі,
жаратылыстану пән бірлестігі
3
Стенд дайындау «PISA-2021 халықаралық жобасына дайынбыз»
желтоқсан 2020-қаңтар 2021
«ХIХ ғасыр идеялар мен инновациялық технологиялардың бәсекелестік ғасырына айналып барады.Егер қоғамда білімді адамдар жеткілікті болса, онда кез келген ноу-хау барлығымыз үшін қолдан келерлік іске айналады.Жаңа идеялар тудыра білу қабілеті – міне, осы ғана қандай да бір елдің ғаламдану жағдайында алатын орнын анықтайтын болады.Сондықтан қазақстандық өскелең ұрпақ бәсекеге қабілетті білімге ие болуы керек»
Н.Ә.Назарбаев
«Үздік халықаралық тәжірибе елдің бәсекеге қабілеттілігінің жоғары деңгейінің ең маңыздысы – білім беру және денсаулық сақтау саласының жоғары сапасы жататынын растайды», — деп көрсетті Елбасы.«Әлеуметтік-экономикалық жаңғырту – Қазақстан дамуының басты бағыты» атты Жолдауында: «Білім жүйесі тек білім ғана емес, сонымен қатар, оны әлеуметтік бейімделуде қолдану білігін беруі тиіс», − деп атап көрсетілген.Осыған орай, Мемлекет басшысы мектеп оқушыларының функционалдық сауаттылығын одан ары дамыту қажеттілігін атап өткен болатын.
Функционалдық сауаттылықты дамытудың жалпы бағдары Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2011-2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасында анық көрсетілген. Қазақстан оқушылары TIMSS, PISA, PIRLS халықаралық салыстырмалы зерттеулеріне қатысуда.
TIMSS халықаралық зерттеуінің негізгі мақсаты – әртүрлі елдердегі білім жүйесі мен орта мектеп оқушыларының жаратылыстану-математикалық дайындық деңгейін салыстырмалы бағалау және осы дайындық деңгейіне әсер ететін факторларды анықтау. TIMSS халықаралық зерттеуі 4 және 8 – сынып оқушыларының математика мен жаратылыстанудан білім сапасын бағалайтын төртжылдық мерзіммен (1995, 1999, 2003, 2007, 2011, 2015) өткізілетін зерттеу. Зерттеуге 63 елден аса әлем елдері қатысады.
PISA үш жылдық мерзіммен өткізілетін білім беру ұйымдарында 15 жастағы білім алушылардың математикадан сауаттылығын бағалауға арналған Халықаралық зерттеу. Оқушылардың білім жетістіктерін зерттеу негізгі үш бағыт бойынша жүзеге асырылады: математикалық сауаттылық, жаратылыстану сауаттылығы, оқу сауаттылығы.
PIRLS зерттеуі – бастауыш сынып оқушыларының мәтінді оқу және түсіну сапасын зерттеуге арналған. Халықаралық жоба бесжылдық мерзіммен өткізіледі (2001, 2006, 2011, 2016) 2015 жылы Апробациялық зерттеуі, ал 2016 жылы негізгі зерттеуі өткізіледі.
Зерттеу кезінде білім алушылардың білім жетістіктігімен қатар, бағдарламаға қатысатын елдердің ерекшеліктерін анықтауға мүмкіндік беретін факторлар қарастырылады. Бұл жиынтық сұрақтар оқу-тәрбие үрдісін ұйымдастырудан бастап, отбасында баланың дамуына қажетті жағдай жасауға кешенді баға беріледі.
Зерттеу нәтижелері отандық білім берудің төмендегі негізгі проблемаларын көрсетіп берген:
1.Оқушылардың түрлі мәтіндер мазмұнын түсінуі мен өзіндік ойлау қабілеттерінің жеткіліксіздігі;
2.Оқушылардың математикалық құзыреттілігін сипаттайтын тәжірибелік дағдылардың жеткіліксіздігі;
3.Күнделікті өмірдегі жағдайларды түсіндіруге арналған жаратылыстану-ғылыми түсініктерді қолдану дағдыларының, алған ақпараттарды сын тұрғысынан бағалаудың, болжамдар жасау мен өз көзқарасын негіздеу деңгейінің жеткіліксіздігі.
Білім беру ұйымдарының оқу процесіндегі жоғарыдағы кемшіліктердің себептері:
1.оқу-тәрбие процесінде оқушылардың жеке қызығушылықтарының жеткілікті ескерілмеуі, жеке тұлғаға бағытталған жұмыстардың кемшіліктері;
2.мұғалімдердің әлеуметтік практиканы қалыптастыратын зерттеу іс-әрекетін, жеке білім беру бағдарламаларын жүзеге асыратын технологияларды жақсы меңгере алмауы.
Осындай халықаралық салыстырмалы зерттеулер негізінде білім беру сапасын бағалау жүйесін іске асыру бізде де кезек күттірмейтін мәселенің бірі.Сондықтан әлеуметтік даму деңгейді анықтайтын түрлі зерттеулерге қатысу өзіңді бағалаудың негізгі көзі болып табылады.
«Некрасов гимназиясы» мемлекеттік мекемесінде 2015 жылдың 23 сәуірінде «TIMSS-2015» халықаралық зерттеуі өткізілді.
«TIMSS-2015» халықаралық зерттеуін ұйымдастыру және өткізу туралы бұйрық алған күннен бастап, іс-шаралар жоспары бекітіліп, нұсқаулық бойынша жұмыстар жүргізілді. Халықаралық зерттеуге 4-сыныптан 24 оқушы,8-сыныптан 22 оқушы қатысты.
Мектебіміздің аталмыш жобаға қатысуы стратегиялық жоспарымызды дамытуға негіз болды деп айта аламын. Себебі оқулықтан алынған білім мен қоршаған орта заңдылықтарымен негізделген тапсырмаларды талдаған кезде айырмашылықтарға көз жеткіздік Зерттеу нәтижесінде алған мәліметтер еліміздің білім сапасы мен әлемдік білім беру жүйесіндегі орны жөнінде мәліметтер алдық. Сонымен қоса, мектебіміздің зерттеуге қатысуы әлем елдеріндегі оқушылардың оқу жетістіктеріне қойылатын талаптар жайлы және оқулықтар, бағдарламалар бойынша күрделі аналитикалық мәліметтер алуда, ойлануға мүмкіндік берді.
УƏЖДІ ӨСІРЕТІН ФАКТОРЛАР
УƏЖДІ ӨШІРЕТІН ФАКТОРЛАР
түрлі оқыту мен оқу əдістерін
пайдаланатын белсенді мұғалім
негізінен өзі сөйлейтін немесе лекция
оқитын мұғалім
көп оқушыны қамтитын белсенді
тапсырмалар
аз ғана оқушы қатысатын немесе мүлде
қатыспайтын тапсырмалар
Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаев «бізге ойшыл, жауапты, елін сүйетін азаматтар қажет. Мұның барлығы тек тәрбиемен беріледі… Тәрбие беру ісінде мектеп ата-ана жауапкершілігі жөнінде айтады, ата-ана мектепке сілтейді. Дұрысында, тәрбие үшін барлық жауапкершілік жүгі отбасына да, мектепке те жүктелуге тиіс. Мұғалімнің рөлін білімді тек қана PISA үш жылдық мерзіммен өткізілетін білім беру ұйымдарында 15 жастағы білім алушылардың математикадан сауаттылығын бағалауға арналған Халықаралық зерттеу. Оқушылардың білім жетістіктерін зерттеу негізгі үш бағыт бойынша жүзеге асырылады: математикалық сауаттылық, жаратылыстану сауаттылығы, оқу сауаттылығы.
PIRLS зерттеуі – бастауыш сынып оқушыларының мәтінді оқу және түсіну сапасын зерттеуге арналған. Халықаралық жоба бесжылдық мерзіммен өткізіледі (2001, 2006, 2011, 2016) 2015 жылы Апробациялық зерттеуі, ал 2016 жылы негізгі зерттеуі өткізіледі.
Зерттеу кезінде білім алушылардың білім жетістіктігімен қатар, бағдарламаға қатысатын елдердің ерекшеліктерін анықтауға мүмкіндік беретін факторлар қарастырылады. Бұл жиынтық сұрақтар оқу-тәрбие үрдісін ұйымдастырудан бастап, отбасында баланың дамуына қажетті жағдай жасауға кешенді баға беріледі.
Зерттеу нәтижелері отандық білім берудің төмендегі негізгі проблемаларын көрсетіп берген:
1.Оқушылардың түрлі мәтіндер мазмұнын түсінуі мен өзіндік ойлау қабілеттерінің жеткіліксіздігі;
2.Оқушылардың математикалық құзыреттілігін сипаттайтын тәжірибелік дағдылардың жеткіліксіздігі;
3.Күнделікті өмірдегі жағдайларды түсіндіруге арналған жаратылыстану-ғылыми түсініктерді қолдану дағдыларының, алған ақпараттарды сын тұрғысынан бағалаудың, болжамдар жасау мен өз көзқарасын негіздеу деңгейінің жеткіліксіздігі.
Білім беру ұйымдарының оқу процесіндегі жоғарыдағы кемшіліктердің себептері:
1.оқу-тәрбие процесінде оқушылардың жеке қызығушылықтарының жеткілікті ескерілмеуі, жеке тұлғаға бағытталған жұмыстардың кемшіліктері;
2.мұғалімдердің әлеуметтік практиканы қалыптастыратын зерттеу іс-әрекетін, жеке білім беру бағдарламаларын жүзеге асыратын технологияларды жақсы меңгере алмауы.
Осындай халықаралық салыстырмалы зерттеулер негізінде білім беру сапасын бағалау жүйесін іске асыру бізде де кезек күттірмейтін мәселенің бірі.Сондықтан әлеуметтік даму деңгейді анықтайтын түрлі зерттеулерге қатысу өзіңді бағалаудың негізгі көзі болып табылады.
«Некрасов гимназиясы» мемлекеттік мекемесінде 2015 жылдың 23 сәуірінде «TIMSS-2015» халықаралық зерттеуі өткізілді.
«TIMSS-2015» халықаралық зерттеуін ұйымдастыру және өткізу туралы бұйрық алған күннен бастап, іс-шаралар жоспары бекітіліп, нұсқаулық бойынша жұмыстар жүргізілді. Халықаралық зерттеуге 4-сыныптан 24 оқушы,8-сыныптан 22 оқушы қатысты.
Мектебіміздің аталмыш жобаға қатысуы стратегиялық жоспарымызды дамытуға негіз болды деп айта аламын. Себебі оқулықтан алынған білім мен қоршаған орта заңдылықтарымен негізделген тапсырмаларды талдаған кезде айырмашылықтарға көз жеткіздік Зерттеу нәтижесінде алған мәліметтер еліміздің білім сапасы мен әлемдік білім беру жүйесіндегі орны жөнінде мәліметтер алдық. Сонымен қоса, мектебіміздің зерттеуге қатысуы әлем елдеріндегі оқушылардың оқу жетістіктеріне қойылатын талаптар жайлы және оқулықтар, бағдарламалар бойынша күрделі аналитикалық мәліметтер алуда, ойлануға мүмкіндік берді.
УƏЖДІ ӨСІРЕТІН ФАКТОРЛАР
УƏЖДІ ӨШІРЕТІН ФАКТОРЛАР
түрлі оқыту мен оқу əдістерін
пайдаланатын белсенді мұғалім
негізінен өзі сөйлейтін немесе лекция
оқитын мұғалім
көп оқушыны қамтитын белсенді
тапсырмалар
аз ғана оқушы қатысатын немесе мүлде
қатыспайтын тапсырмалар
Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаев «бізге ойшыл, жауапты, елін сүйетін азаматтар қажет. Мұның барлығы тек тәрбиемен беріледі… Тәрбие беру ісінде мектеп ата-ана жауапкершілігі жөнінде айтады, ата-ана мектепке сілтейді. Дұрысында, тәрбие үшін барлық жауапкершілік жүгі отбасына да, мектепке те жүктелуге тиіс. Мұғалімнің рөлін білімді тек қана «таратушы» деңгейіне түсіруге болмайды. Бізге мүлде басқа педагогика керек», − деп атап көрсетті.
Біздің ортамыз жаңалыққа жаны құмар, жаңаша ойлайтын, өзгермелі өмірге икемделіп қана қоймай, оны жағымды жаққа өзгертуге белсенді қатысатын ұстаздарға толы болғай.
Сөз соңында айтарым; Жаңа оқыту бағдарламасы білім саласында жүргізілетін жаңа реформаның бастамасы болғандықтан, күтілетін нәтижесі де зор. Сондықтан құрметті әріптестер педагогтар қауымы осы 7 модульді терең игеріп, оқу үдерісіндегі сабақ беру әдістемесіне үлкен өзгерістер енгізе отырып, оқушылардың білім сапасын арттыруға,әр оқушының сабақ үстінде өзін және өзгенің әрекетін бағалап, топпен жұмыс жасап,өмірлік қажеттіліктерін шеше білуге үйретулері керек деп ойлаймын.
Бүгінгі жас ұрпақты елдің экононмикасын өркендететін, білім алуда өз бетінше әрекет ете алатын, қоршаған және өз ортасын құрметтейтін тұлға етіп қалыптасыру болашақтың талабы болып отыр. Сондықтан да білім берудегі бүгінгі бетбұрыстың үлкен мәні бар.