Әож к 54. 265. 7 Химия пәнін жаңа технологияны пайдаланып оқытудың Әдіс-тәсілдерін қолдану

В современной школе разработана возможность поиска новых творческих образовательных технологий, знаний, профессиональных навыков в подготовке учителей и использования новых образовательных технологий для эффективного преподавания химии.

The modern school developed the ability to find creative new educational technologies, knowledge and skills in the training of teachers and the use of new educational technologies for effective teaching chemistry.

Жаңа технология – педагогтың мүмкіндігін күшейтетін құрал, бірақ ол мұғалімді алмастыра алмайды. Білім беру жүйесіндегі қайта құрулардың негізгі субъектісі – мұғалім. Қазіргі мектепке шығармашылық ізденіс қабілеті дамыған, жаңа педагогикалық технологияларды жете меңгерген, мамандық шеберлігі қалыптасқан мұғалімдер қажет [1].

Жаңа технологияны қолдану мына кезеңдер арқылы іске асады:

І кезең: оқып-үйрену;

ІІ кезең: меңгеру;

ІІІ кезең: өмірге ендіру;

IV кезең: дамыту.

Жаңа педагогикалық технология мақсаты – оқытуды ізгілендіруі, яғни оқу құралдары оқушылардың өздігінен танымдық іс-әрекетін жүргізе алатындай болуы керек. Жаңа педагогикалық технология түрлері өте көп. Оларды химияныны оқытуда тиімді етіп пайдалану ұстаз білімділігіне байланысты [2].

Ойын арқылы оқыту технологиясының тиімділігі.

Ойын еңбек пен оқумен бірге адамның ең негізгі іс-әрекетінің бірі, біздің тіршілігіміздің ерекше фономені. Ойын дегеніміз - өзін-өзі басқаруы қалыптасатын және жүзеге асатын, қоғамдық тәжірибені меңгеруге және жаңғыртуға бағытталған шартты жағдайдағы іс-әрекеттің түрі.

Ойынның сабақ барысында басты мақсаты- білім беруді ойынмен ұштастыру. Баланың ойынға белсенді түрде қатысуы оның ұжымдағы баcқа да әрекеттерін айқындайды. Ойын бір қарағанда қарапайым құбылыс немесе әркет сиақты болғанымен, ол ұжымдық әрекет. Ойын арқылы оқушы мынаны үйренеді:

• 
  Қисынды ой-қабілетін дамытады;
  
• 
  Өздігінен жұмыс істеуге үйренеді:
  
• 
  Сөздік қоры баийды,тілі дамиды;
  
• 
  Зейіні қалыптасады;
  
• 
  Байқампаздығы артады;
  
• 
  Өзара сыйластыққа үйренеді:
  
• 
  Ойынның ережесін бұзбауға, тәртіптілікке баулиды;
  
• 
  Бір-біріне деген оқушы сенімі артады;
  
• 
  Достыққа, ынтымақтастыққа баулиды;
  
• 
  Сабаққа қызығушылығы артады [3].
  

Бұл ойын – 11 - сыныптардың химиядан білімді деген топтары арасында жарыс түрінде өткізіледі. Ойынның мақсаты оқушылардың химияға деген ынтасын, қызығушылығын қалыптастыру.Теория жүзінде алған білімдерін практика жүзінде тиімді пайдалана білу. Ал міндеті: оқушылардың өз еркімен, өз бетімен жұмыс жасай білуі, өз ойларын еркін жеткізе алуы, сонымен қатар дүниетанымын кеңейту. Топтың ұраны «Ойымыз терең,ісіміз нақты болсын!» Ойын түрлері:

1. « Тас қақпа» Ұяшық таңдау

2. « Күміс қақпа» Кім зерек (капитандар сайысы)

3. 
   « Алтын қақпа» Қызықты тәжірибелер.
   

1.« Тас қақпа»ойының шарты:

«Ұлы есімдер»

-Кез-келген жазық орналасқан тұйық система ароматты болады, егер оның құрамындағы гибридтелмеген р-электрондарының саны 4n+2 ге тең болса (n=0,1,2,3…)? (5ұпай).

(Хюккельдің ароматтылық ережесі)
- Қазақтың ұлттық химик мамандарын даярлауға көп үлес қосқан ғалым? (10ұпай).

( Б.Бірімжанов)

- Қай ғалымға сыйлық ретінде 1 грамм металл берілді және ол қандай металл? (15ұпай).

(М.Кюриге 1г радий)

- Қазақстан металлогения ілімінің негізін қалаған ғалым? (20ұпай).

(Қ.Сатпаев)

(күкірт S)

- Өзара тікелей байланысып тұрған атомдар арасындағы әсер (10ұпай).

(Индукциялық эффект)

-Құрамы бірдей бірақ кеңістікте орналасу әртүрлі қосылыстар? (15ұпай)

(Изомерлер)

– Ұлы қолбасшы Наполеон уланған элемент? (20ұпай).

( Мышьяк As)

-Атом құрылысы және химияық байланыстың табиғаты туралы электрондық (квантохимиялық) көзқарастар және химиялық құрылыс теориясының негізінде дамыған органикалық химияның негізі болып органикалық қосылыстардың құрылыс теориясы саналады (5ұпай).

-Д.М. Менделеевтің периодтық заңының тұжырымдамасына анықтама беріңіз..... (10ұпай) .

(....Химиялық элементтердің қасиеттері, сондай-ақ элементтер қосылыстарының қасиеттерімен пішіндері олардың атомдарының ядро зарядтарына периодты түрде тәуелді болады.)

-«Берцелиус И.Я. органикалық химияға қандай ұғымдар енгізді»....? (15ұпай). (Органикалық зат, катализ)

(1842 ж анилин )

- +H₂(Ni) (5ұпай).

СН₂=CH₂ → CH₃-.........
(CH₃)

-C₂H₅I+2Na+_..........→ C₂H₅-C₂H₅ NaI (10ұпай).

-СH₃COONa+NaOH → CH₄+ ...............(15ұпай) .

-Аминдерді екі құрылымдық белгілерімен классификациялайды (10ұпай).

-Біріншілік аминдер? (15ұпай).

(CH₃NH₂Метиламин)

Екіншілік аминдер? (20ұпай).

(CH₃)₂NHДиметиламин)
2 « Күміс қақпа» Есептер шешу

1) 30 г метилэтил эфирін алу үшін қанша көлем (қ.ж) этилен қажет.

2) Теориялық мүмкіндікпен салыстырғандағы шығымы 70℅ болса, 22 г изопропил спиртінен неше грамм этилизопропил эфирін алуға болады.

3) Көлемі 32,6 мл, массалық үлесі 67% (ρ=1,085 г/мл) метил иодидінен 5,2 г диметил эфирі алынды. Диметил эфирінің шығымын есептеңдер.

4) СН₃ – СН₃ х СН₃-СН₂ОН у СН₃СООН

5) Құрамында С-40,0%, Н-6,6%, О-53.4% болатын карбон қышқылының

формуласын тап?

6. 
   1 кг 80%-тік сірке қышқылының молекулалық ерітіндісін алу үшінқанша көлем метан (м³.қ.ж) алу керек екендігін анықтау.
   

8) Егер гидролиз нәтижесінде пайда болған қышқылды гидрлеуге (қ.ж) 13,44 л сутек қажет болса, қанша грамм триолет түзіледі?

89. 
    г майды (тристеарат) сумен қосып қыздырғанда, қандай қосылыстар қанша мөлшерде түзіледі?
    

3 « Алтын қақпа» ойының шарты:

1. 
   Бұзаубақова Қ.Ж. /Жаңа педагогикалық технология/ Алматы, 2004ж.
   
2. 
   Назарбаев Н.Ә. Қазақстан халқына жолдауы. Астана, 2013ж.
   
3. 
   Г. П. Хомченко. Химия /Жоғары оқу орындарына түсушілерге арналған / алматы «Рауан» 1990.
   
4. 
   Қарақойшиева Ж. Жаңа технология әдістері – сабақта. Тәрбие құралы 2005ж. 56-58 б