Фармацияжатады, зерттейтінсаласынафармацевтикалық химия, фармакогнозия, әртүрлітүрдегіпрепараттардыдайындаутехнологиясыжәне рецепт жазукіреді



Дата12.09.2020
өлшемі15,19 Kb.
#78235
Байланысты:
Фарм 2 лекция (1)
Фарм 2 лекция (1), Балалардың ИНФ Ауру 2020 3-4, ИнфекцияБАЛА 2020, ИнфекцияБАЛА 2020, ИнфекцияБАЛА 2020, Анатомия, Анатомия, КӨКЖӨТЕЛ ПАРОТИТ 5-6 лекц

Фармакологияныңбірбастысаласына фармацияжатады, зерттейтінсаласынафармацевтикалық химия, фармакогнозия, әртүрлітүрдегіпрепараттардыдайындаутехнологиясыжәне рецепт жазукіреді.

Фармацевтік химия – бұлдәрілікзаттардыңхимиялыққұрлысы мен қасиетін, соныменқатарпрепараттардыңемдікықпалыналуүшінбиологиялықмаңыздызататрдызерттейтінғылым.

Фармакогнозия – табиғиөсімдік, жануарлар мен минералдыөнімдердіңбиологиялықбелсенділігін, яғниалғашқыөндеулерденалынғандәрілердізерттейтінғылымныңсаласы.

Рецептура– бұлдәріліктүрдіңрецепттежазылуережесітуралы фармация бөлімі. Рецептура дәрігерлікжәнефармацевтікболады. Дәрігерлік рецептура, препараттыалуүшіндәрігердіңдәріханағажүгінумақсатынатағайындалған. Фармацевтік рецептура, технолог-фармацевт үшінфармакопиянегізіндезауыттардапрепараттардыдайындау.

Фармакопея – дәрілікпрепараттардыдайындаудыңжәнеолардыңміндеттітүрдебелсенділігіанықталуменболатынбірыңғайландырылғанережелері бар арнайыкітап. Ондапрепараттыңсапасынанықтайтынстандарттаржиынтығы мен нормаларкелтірілген. Соныменқатар физико-химиялыққасиеттері мен улыжәнекүштіәсерететінзаттар мен басқа да көрсеткіштердіңбалаларүшінбірреттікжәнетәуліктікмөлшерікестетүріндеберілген. Мемлекеттікфармакопияретінде РФ Х және ХІ (1 және 2 том) фармакопиясықолданылады.

Дәрі-дәрмектердірецепттежазудыңбірнешетүрлері бар:

1. Официнальдынемесересми (латынтіліндеofficina – дәріхана) өндірістешығарылатын, тұрақтықұрамы бар, фармакопея мақалаларындакелтірілгендәрілікзаттар.

2. Магистральды (латынтіліндеmagister – оқытушы) дәрігердіңнұсқауыбойыншажасалатындәрілер.

Соныменқатар, рецепттіңжазылумынандайболады:

1. Қарапайым, емдікәсері бар бір препарат жазылады.

2. Күрделі – емдікәсер бар бірнешепрепараттар

3. Қысқартылғантүр.

4. Кеңтүрдегі.

5. Мөлшерленгенжәнемөлшерленбеген.



Рецепт- дәрігердіңфармацевткенемеседәріханағақағазжүзіндегідәрілердібелгілібіртүрденауқасқадайындапберілуі, ондадәрініңмөлшері мен қабылдаутәсілдерікөрсетілген, жазбашанұсқауы мен жолдамасы. Рецепт өтемаңыздыарнайымедициналықжәнезаңдыққұжат. Рецептура бланктерініңтүрлері, олардыңқолданылуыжәнеесепкеалынуы, соныменқатаррецептурағақатыстыбасқадасұрақтарды 2008 жылы 21 мамырайындағы ҚР Денсаулықсақтауминистрлігінің № 289 бұйрығындакөрсетілген. Осы бұйрықбойынша рецептура бланктерініңүштүрі бар: дәрілердітолыққұнынаберетін (кәдімгі бланк), дәрілердіжеңілдікпенберетін (жеңілдік бланк), наркотикалықжәнесоларғатеңелгенпрепараттардыберетін бланк түрі. Дәрілертегінкелесіжағдайлардажазылып, босатылады: ҰлыОтансоғысы мен интернационалист ардагерлері мен мүгедектеріне, 3 жасқадейінгібалаларға, көпбалалыотбасылықбалаларға 14 жасқадейін, экологиялықаймақтатұратынзейнеткерлер мен мүгедектергебереді. Келесіауруларменауыратыннауқастардәрілердітегіналады: қатерліісік пен қанаурулары, қантдиабеті, психикалықаурулар (І-ІІ топтыңмүгедектері), мерез, туберкулез, алапес, ИЖПС, АИВ-инфекциясы. Наркотикалықжәнеулыдәрілердіжазыпберетін (ресми бланк) бланктытолтырған, соңындадәрігердіңқолы, жекемөрі мен мекеменіңмөріболуыкерек. Соданкейін оны тиістіесепжурналғатіркеуіқажет.

Дәріхана – дегеніміз тез бұзылатынқарапайымдәрілерді (ерітінділер, қайнатпа, тұндырма, тұндырмаж.т.б.) дайындайтын, соныменқатарфармацевтикалықөндірістердедайындалғандайындәрілікпрепараттардысақтау мен науқастарғадәрінібосататынмедициналықмекеме. Солсияқты, дәріханахалықтысанитарлықжәнегигиеналықнәрселермен, танатынматериалдарменжәнебасқа да медицина тауарларыменқамтамасызетеді.

Дәрілердімөлшерлеу. Дәрі – дәрмектернегізіненбелгілібірғанаөзінетиістімөлшермендайындалып, жіберіліпотырады. Сондықтан, дәрілерәртүрліқолдануғаыңғайлыбелгікөрсеткіштікмөлшерлерімендайындалады.

1) рецептте 1 грамм дәрініңсалмақтық саны 1,0 (грамм) – 1000 мг (миллиграмм).

2) 0,1 г – 100 мг (миллиграмм).

3) 0,01 г – 10 мг.

4) 0,001 г – 1 мг

5) 0,0001 г - 100 мкг (микрограмм).

6) 0,00001 г - 10 мкг

7) 0,000001 г - 1 мкг

8) 0,0000001 г – 100 нг (нанаграмм).

9) 0,00000001 г – 10 нг

Дәрілердіңшоғырлауы (топтаулытүрдетұратынзаттардыайтады), бұлардыүштәсілменбелгілейді.

1) Пайыздықмөлшер – дәрілікзаттың 100 мл-дегіқұрамы, масылы, 3% тетрациклин майы, бұл 100 мл-де 3 г дәрілікзатболады; 0,05% прозеринерітіндісі - 100 мл-де 0,05 г болады.

2) Қатынастық мөлшер – дәрілікзаттыңсалмағын 1 граммдаалады, кезкелгенкөлемде (1:10, 1:100, 1:1000). Мысалы, 200 мл суда 1:10 еменқабығыныңқайнатпасы, яғни 200 мл-де 20 г бар.

3) Салмақтық-көлемқатынаста (мысалы, 20,0 — 200 ml, яғни 200 мл-де 20г дәрілікзат бар).



4) Биологиялық әсерлімөлшер (дәрініңбиологиялықтиістіәсеретушімөлшерлері, мұны ЕД (Еденица действия - әсерлікбірлігі) және МЕ (Международная единица –халықаралықбірлік) ББ (Биологиялықбірлік). Мысалы, Окситоцин – 5 ЕД гормоналдықдәрі (5 реттіктолғақтықкүші бар), жүктіәйелдергебосанукезіндеқолданылады.

Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет