Использование интерактивной доски в процессе обучения русскому языку и литературе
жүктеу/скачать 0,7 Mb.
|
| Вниманию директоров школ!
20.01.09. 26/І-2009г. на базе ШГ №9 состоится городской семинар-практикум на тему: «Использование интерактивной доски в процессе обучения русскому языку и литературе». Начало семинара в 9-00. Приглашаются учителя школ с русским языком обучением. Методист: Темирханова Р.К. 21.01.2009 г. ВСЕМ ДИРЕКТОРАМ И ГЛАВНЫМ БУХГАЛТЕРАМ ШКОЛ! СДАЧА ТАРИФИКАЦИИ В КАБ. № 40, СОСТОИТСЯ СОГЛАСНО ГРАФИКА (тарификация сдается в 4-х экземплярах.):
Согласно Постановления Правительства РК № 1257 от 24 декабря 2008 года размер базового должностного оклада с 1 января 2009 года составляет – 10890,0 тенге. Начальник отдела образования г. Актобе И.Г. Нургалеев Гл. специалист Е.К. Сапарова 20.01.2009 ж. Мектеп басшыларына ! 2009 жылғы 21 қаңтарда №36 ОМ-те сағат 10.00-де «Жас психологтар мектебінің» отырысы өтеді. Еңбек өтілі 1 жылға дейінгі психологтардың келуі міндетті.
Бүкіләлемдік пошта бірлестігі мен ЮНЕСКО-ның ұйымдастыруымен хат түріндегі жанр бойынша халықаралық жастардың шығарма конкурсының облыстық кезеңі өтетінін хабарлайды. Конкурс тақырыбы: «Жақсы Өмір сүру үшін жұмыстың лайықты шартын түсіндіріп, біреуге хат жаз. Қойылатын талап: Конкурсқа 15 жасқа дейінгі 7-10 класс аралығындағы оқушылар қатыса алады. Екі үздік конкурс жұмысын (1 – қазақ тілінде, 1 – орыс тілінде) 2009 жылдың 5 ақпанына дейін Қалалық білім бөлімінің ғылыми-әдістемелік орталығына (34 каб.) тапсыруларыңыз сұралады. Конкурстың шарты КҒӘО-да таратылады (№ 34 каб.)
Құрметті ақтөбеліктер, қала тұрғындары ! Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2007 жылы 28 қарашадағы қаулысына сәйкес елімізде 2009 жылдың 25 ақпаны мен 6 наурызы аралығында екінші Бүкілхалықтық санақ өтеді. Халық санағы 10 жылда 1 рет өткізіліп тұрады. Шара 10 күнге созылады деп жоспарлануда. 2009 жылдағы халық санағын өткізуге Республика бюджетінен 6 миллиард тенге немесе 50 миллион доллар бөлінуде. Бұл қаражат санаққа қатысатын 50 000 астам адамды оқытып, оларға жалақы төлеуге, баспа материалдарын дайындауға және т.б, жұмсалады. Халық санағының маңызы зор. Халық санағы арқылы демографиялық, экономикалық және әлеуметтік мәліметтер жиналып, талданады. Мәселен, облыстың қай аймағында халықтың өсімі бар немесе керісінше азайып барады, міне, осыған байланысты «қай жерде өндірісті өрістету керек?», «қандай мамандық иелері қажет болады? » деген сияқты сұрақтарға жауап табылады. Ең қарапайымы, қай жерде балабақша, мектеп, аурухана, тұрғын үй салу керек-осының бәрі халық санағының қорытындысына орай жоспарланып шешіледі. Санақ қарсы алдында елдердің барлық тұрғындарына сауал беру арқылы жүргізіледі, сонымен қатар оның демографиялық және әлеуметтік ахуалдары да ескеріледі. Қазіргі кезде облыстық, қалалық және 12 аудандық халық санағы комиссиялары құрылды. Жұмыс өте маңызды және жауапкершілікпен өткізуді талап етеді. Ақтөбе облысы бойынша ұлттық санаққа 3311 адам тартылды, оның 2600-і есептеушілер, 623 инструктор- контралерлар, 75 санақ бөлімдерінің меңгерушілері, 13 өкілеттілер болып табылады. Барлық тұрғындар бүкілхалықтық санақтың маңыздылығын түсініп, бұл науқанға ат салысу керек. Өйткені халақ санағының дұрыс өтуінің облыстың әлеуметтік-экономикалық дамуына, яғни бәріміздің болашағымыздың жоспарлануна тигізер пайдасы зор. Азаматтар халық санағына қатысты өздерін толғандырып жүрген сұрақтарын мына телефон арқылы хабарлай алады: Ақтөбе қаласы бойынша 21-54-62, 54-38-92, Республика бойынша ақысыз сенім телефоны: 8 800 080 78 28.
Бүкіләлемдік пошта бірлестігі мен ЮНЕСКО-ның ұйымдастыруымен хат түріндегі жанр бойынша халықаралық жастардың шығарма конкурсының облыстық кезеңі өтетінін хабарлайды. Конкурс тақырыбы: «Жақсы Өмір сүру үшін жұмыстың лайықты шартын түсіндіріп, біреуге хат жаз. Қойылатын талап: Конкурсқа 15 жасқа дейінгі 7-10 класс аралығындағы оқушылар қатыса алады. Екі үздік конкурс жұмысын (1 – қазақ тілінде, 1 – орыс тілінде) 2009 жылдың 5 ақпанына дейін Қалалық білім бөлімінің ғылыми-әдістемелік орталығына (34 каб.) тапсыруларыңыз сұралады. Әдіскер: Темирханова Р.Қ.
«Даналық ағашы» және сұрақтар жазылған жапырақшалар бағалау парағы. Үш күрделілік деңгейдегі тапсырмалары бар парағы Жауап үлгілері. Бағалау ережесі мен ерекшелігі жазылған плакат. «Даналық ағашы» ойынының сұрақтары: Фонетика дегеніміз не? (Фонетика дегеніміз – тіл білімінің дыбыстық жағын зерттейтін саласы). Дауысты дыбыстар жөнінде не білесің? (Дауысты дыбыстар деп – ауа өкпеден кедергісіз шығып, үннен ғана тұратын дыбыстарды айтамыз. Олар а, ә, и, о, ө, е, э, у, ұ, ү, ы, і Тілдің қатысына қарай жуан (а, о, ұ, ы, у) және жіңішке (ә, ө, ү, і, е, э, и, у.), жақтың қатысына қарай ашық (а, ә, о, ө, е, э) және қысаң (ы, і, и, у, ұ, ү), ерін мен езудің қатысына қарай еріндік (о, ө, у, ұ, ү) және езулік (а, ә, е, э, ы, і, и) болып бөлінеді. Дауыссыз дыбыстар жөнінде не білесің? (Өкпелен шыққан ауаның кедергіге ұшырап шығуынан жасалатын дыбыстарды дауыссыз дыбыстар деп атаймыз. Олар б, в, г, ғ, д, ж, з, й, к, қ, л, м, н, ң, п, р, с, т, ф, х, ц, ч, ш, щ, һ (у)). Қатаң дауыссыздар: п, ф, к, қ, т, с, ш, щ, х, ц, ч. Ұяң дауыссыздар: б, в, г, ғ, д, з, ж, һ Үнді дауыссыздар: р, л, й, у (тау), м, н, ң.) Қазақ тілінде буынның неше түрі бар? Қандай? Буын үндестігіне бағынбайтын қосымшаларды ата. Екпін дегеніміз не? Оның түрлерін ата. Тіл дыбыстарын жасайтын сөйлеу мүшелерін ата. Орфография дегеніміз не? Орфоэпия дегеніміз не? Тасымал дегеніміз не? Қандай сөздер тасымалданбайды? Әліпби сөзі қай тілден алынған? Тіл дыбыстары не үшін керек? «Жеке топтық жұмыс формасы» ойыны Ойынның жүру барысы: Бұл сабақта оқушылар өз даярлық деңгейіне қарай тапсырмаларды таңдай алады. Әр оқушының алдында үстелде барлық үш күрделілік деңгейіндегі сұрақтары бар парақтар жатады. (Әр парақта 2 тапсырмадан). Оқушылар деңгейді таңдайды: ІІІ деңгей тақырып бойынша алынған ақпаратты қолданып, жеткізе білуді талап етеді. ІІ деңгей сұрақтары бұл ақпаратты талдай білуін талап етеді. І деңгей (едәуір күрделі деңгей) сұрақтар шығармашылық сипаттағы тапсырмалардан тұрады, мұнда оқушылар ақиқатты бағалап, ол туралы өз пікірлерін білдіріп, оны негіздеп, дәлелдей білуі тиіс. Жауаптар әр деңгейдің ішінде бес баллдық жүйемен бағаланады. Оқушылардың өздеріне тиісті деңгейді таңдап алуға уақыт беріледі (2-3 минут). Әрбір сұраққа немесе тапсырмаға дайындалу үшін оқушыларға 7-5 минут уақыт беріледі. Оқушылар жұп-жұбымен отырады. ІІІ деңгей мен ІІ деңгей тапсырмаларын таңдап алғандар жауап береді. Сосын мұғалімнен жауап үлгілерін алып, сыныптастарының жауабын салыстырады да, бағалау парағына бір-біріне баға қояды. Мұғалім дайындық барысында оқушыларға көмек бере алады. І күрделілік деңгейінің тапсырмасын алған оқушылардың жауабын мұғалім өзі тексеріп, бағалайды. Бұдан әрі 2-3 сұрақтардың жауаптары да осы үлгімен дайындалады. Жұмыс аяқталған соң, ІІ және ІІІ деңгей тапсырмаларымен жұмыс істеген оқушылар әр сұраққа қойылған бағалары негізінде өз сыныптасына бір ортақ баға шығарып, оны да бағалау парағына енгізіп, мұғалімге тапсырады. І деңгей тапсырмаларымен жұмыс істеген оқушылардың бағалау парағын мұғалім өзі толтырады.
1. Берілген дауысты және дауыссыз дыбыстардан сөз тізбек жаса. Мысалы, т – тары, тон, табиғат, тал, табақ т.б. А, Б, Ә, К, Ұ, Д, Ө, Ж. 2. Төмендегі берілген мысалдан дауысты дыбыстың астын бір, дауыссыз дыбыстың астын екі сызықпен белгіле. Құран – ислам дінінің ең негізгі, басты кітабы. Ол діннің ғана емес, араб әдебиетінің классикалық үлгісі. Араб әдебиеті тарихында кітап болып басылып, жарық көрген тұңғыш көркем шығарма. Онда тарих, әдебиет, шариғат, салт-сана, әдет-ғұрып, тазалық, шипагерлік секілді жан-жақты бай мазмұн қамтылған. ІІ деңгей тапсырмалары: 1. Батаны көшіріп жазыңдар. Ұяң дауыссыз дыбыстардың астын бір, қатаңның астын – екі, үндінің астын үш сызыңдар. Буынға бөліңдер. Бата туралы не білесіңдер? Ол қандай жағдайда, не үшін беріледі? Әдетте батаны кім береді? Айтқаның әділ болсын, Тілегің қабыл болсын. Жортқанда жолың болсын, Қыдыр шылауыңда болсын. Дұшпаныңа киелі бол. Халқыңа иелі бол. Өзіңе өмір берсін, Айтқан сөзің әрдайым Осылай жүйелі болсын. 2. Берілген сөздерді буын түрлеріне қарай (ашық буын, тұйық буын, бітеу буын) бөліп жаз. Ата, ал, ақ, бас, қарт, ұлт, ыдыра, бұлт, өрт, ас, желі, қант, ай, бет, жаға, тас, әже, ат, баласы, көз, ант, бет, далада, төрт, қол. І деңгей тапсырмалары: (шығармашылық тапсырмалар) 1. Дауысты дыбыстардан басталатын ұлттық спорт ойындарын атап, дәптеріңе жаз және келтірген мысалыңның 2-3 түріне сөйлем құра. 2. Фонетика – шағын ғаламшар немесе отбасы секілді. Сондықтан да «Фонетика еліне саяхат» деген тақырыпта ертегі не әңгіме жаз. ЖАУАП ПАРАҒЫ. ІІІ деңгей, 2 сұрақ Құран – ислам дінінің ең негізгі, басты кітабы. Ол діннің ғана емес, араб әдебиетінің классикалық үлгісі. Араб әдебиеті тарихында кітап болып басылып, жарық көрген тұңғыш көркем шығарма. Онда тарих, әдебиет, шариғат, салт-сана, әдет-ғұрып, тазалық, шипагерлік секілді жан-жақты бай мазмұн қамтылған. ЖАУАП ПАРАҒЫ. ІІ деңгей, 1 сұрақ Айтқаның әділ болсын, Тілегің қабыл болсын. Жортқанда жолың болсын, Қыдыр шылауыңда болсын. Дұшпаныңа киелі бол. Халқыңа иелі бол. Өзіңе өмір берсін, Айтқан сөзің әрдайым Осылай жүйелі болсын. ЖАУАП ПАРАҒЫ. ІІ деңгей, 2 сұрақ
І деңгейдің оқушыларына жауап парағы дайындалмайды. Себебі оларға берілетін тапсырмалар шығармашылықпен жұмыс үлгісінде болады. Үй тапсырмасы: «Адамның тілі – дыбыстық тіл» деген тақырыпқа шағын шығарма жазу. ІІІ деңгей тапсырмалары: 1. Берілген дауысты және дауыссыз дыбыстардан сөз тізбек жаса. Мысалы, т – тары, тон, табиғат, тал, табақ т.б. А, Б, Ә, К, Ұ, Д, Ө, Ж. 2. Төмендегі берілген мысалдан дауысты дыбыстың астын бір, дауыссыз дыбыстың астын екі сызықпен белгіле. Құран – ислам дінінің ең негізгі, басты кітабы. Ол діннің ғана емес, араб әдебиетінің классикалық үлгісі. Араб әдебиеті тарихында кітап болып басылып, жарық көрген тұңғыш көркем шығарма. Онда тарих, әдебиет, шариғат, салт-сана, әдет-ғұрып, тазалық, шипагерлік секілді жан-жақты бай мазмұн қамтылған. ІІ деңгей тапсырмалары: 1. Батаны көшіріп жазыңдар. Ұяң дауыссыз дыбыстардың астын бір, қатаңның астын – екі, үндінің астын үш сызыңдар. Буынға бөліңдер. Бата туралы не білесіңдер? Ол қандай жағдайда, не үшін беріледі? Әдетте батаны кім береді? Айтқаның әділ болсын, Тілегің қабыл болсын. Жортқанда жолың болсын, Қыдыр шылауыңда болсын. Дұшпаныңа киелі бол. Халқыңа иелі бол. Өзіңе өмір берсін, Айтқан сөзің әрдайым Осылай жүйелі болсын. 2. Берілген сөздерді буын түрлеріне қарай (ашық буын, тұйық буын, бітеу буын) бөліп жаз. Ата, ал, ақ, бас, қарт, ұлт, ыдыра, бұлт, өрт, ас, желі, қант, ай, бет, жаға, тас, әже, ат, баласы, көз, ант, бет, далада, төрт, қол. І деңгей тапсырмалары (шығармашылық тапсырмалар): 1. Дауысты дыбыстардан басталатын ұлттық спорт ойындарын атап, дәптеріңе жаз және келтірген мысалыңның 2-3 түріне сөйлем құра. 2. Фонетика – шағын ғаламшар немесе отбасы секілді. Сондықтан да «Фонетика еліне саяхат» деген тақырыпта ертегі не әңгіме жаз. ЖАУАП ПАРАҒЫ. ІІІ деңгей, 2 сұрақ Құран – ислам дінінің ең негізгі, басты кітабы. Ол діннің ғана емес, араб әдебиетінің классикалық үлгісі. Араб әдебиеті тарихында уітап болып басылып, жарық көрген тұңғыш көркем шығарма. Онда тарих, әдебиет, шариғат, салт-сана, әдет-ғұрып, тазалық, шипагерлік секілді жан-жақты бай мазмұн қамтылған. ЖАУАП ПАРАҒЫ. ІІ деңгей, 1 сұрақ Айтқаның әділ болсын, Тілегің қабыл болсын. Жортқанда жолың болсын, Қыдыр шылауыңда болсын. Дұшпаныңа киелі бол. Халқыңа иелі бол. Өзіңе өмір берсін, Айтқан сөзің әрдайым Осылай жүйелі болсын.
ІІІ-деңгей 1-тапсырма Берілген сөйлемді дәптеріңе көшіріп, ішінен тұрақты сөз тіркесінің астын сыз. Тапсырған жұмысқа ат үсті қарауға болмайды. Жабай бұл түнді кірпік ілместен өткізді. Әлия мен Дана тонның ішкі бауындай болатын. ІІ-деңгей 1-тапсырма Тұрақты сөз тіркестерін көшір де, тұсына мағынасын жаз. Үлгі: Тілі шығу – сөйлеу. Арасынан қыл өтпейтін – Бармағын шайнау – Ит арқасы қиянда – Екі езуі екі құланда – Жұлдызы қарсы – Қас пен көздің арасында жоқ болу – Бетінен оты шықты – Ағаштан түйін түю – Қырғи қабақ болу – Жүрегі зу ету –
Көзі жеткізу. Қолды болу. Мысы құру. Қыр көрсету. Сабасына түсу. Көңіліне келу. Мына сөздердің қайсылары тұрақты тіркеске жатады? Ақ халатты абзал жандар, дала кемесінің капитаны, былғары қолғап шебері, адам жанының инженері, мектептің жүрегі, қас-қабағын аңду, қолы ұзын, жүрегінің түгі бар, көзі ашық, ит арқасы қиянда, түйе үстінен сирақ үйту. Тақырыбы: Біз қалай туысқанбыз? Мақсаты: Оқушыларды үлкенді сыйлау, кішіге қамқоршы болу, әдептілікке, бакырмалдылыққа, имандылыққа және бір сөзбен айтқанда адамгершілікке тәрбиелеу. Көрнекілігі: плакат, кесте, т.б. Тәрбие сағатының барысы. Ұйымдастыру бөлімі. Ата-бабаларымыз «адаммен бай, «кісі болар баланың кісіменен ісі бар, кісі болмас баланың кісіменен несі бар» деп арасындағы қарым-қатынасқа зор мән берген. Үлкенді сыйлау, кішге қамқоршы болу, тіпті бейтаныс жолаушыға қой сойып, дастархан жаю, ел арасындағы түрлі дау-жанжалдың әділетті шешімін табу – бұның бәрі қазақтың қоғамдық қарым-қатынасын имандылыққа, жалпы адамгершілікке сүйенетін негізін, бір тәртіпке бағынған жүйелілігін дәлелдейді. Қоғамдық қарым-қатынастың бір бөлшегі – туыстық қарым-қатынас. Қазақ халқында туыстық қарым-қатынас жеті атаға, яғни жеті ұрпаққа созылады. Жетінші ұрпақтар «немене», я «туажат» деп атайды. Мұның өзіндік мәні бар. «Немене» деген атаудың өзі беймәлім, түсініксіз деп сұрақ қойып тұрған сияқты. Ал «шөпшек» деп қазақтар ағаштың қурап сынып түскен жіңішке бұтақтарын айтады. Осыған қарағанда, жеті атаға толғанда сегізінше ұрпақтың туыстық мәні жойылып, туажат (бөтен) елге саналады да, қыз алысуға жол ашылады. Қазақтың әсіресе туысқан арасындағы қарым-қатынастың берік болуы кезінде екі себепке байланысты. Біріншіден, рулас, жақын адамдардың бір-біріне әр түрлі жағдайларда қыз ұзату, келін түсіру, т.б. той-думандарда, өлген кісіні жерлеу немесе кездейсоқ апатқа ұшырау кезінде көмек көрсету. Мұндай көмек қазақта «үме», «жылу», «емеурін» деп атаған. Екіншіден, туыстық қатынас өлген соң, ағайынның артында қалған мұраға иелік етуге жол берген. Қазақтың салты бойынша әке мұрасына иелік ететіндер марқұмның балалары, әйелі, аға-әнәлері, жақын туыстары, қала берді аталас ағайындары болады. Егер әке орта жастан асып не қартайып қайтыс болған болса, артында қалатын мұрагерлеріне тиісті үлесін беріп, «ұлын ұяға, қызын қияға қондырып» үлгерген жағдайда қара шаңыраққа, мал-мүлкіне ешкімнің дауы болмай, оған енші баласы түгелдей ие болған. Әке жастай өліп, артында жас балалары мен жас әйелі қалса, әмеңгерлік салты бойынша, жесірге қайнысы не қайнағасы, не жақын туыстары үйленіп, балаларын өз қамқорлықтарына алатын да, мал-мүлкіне заңды түрде иелік ететін. Жесір әйел әмеңгерлік әдетке көнбей, өз еркімен басқа біреуге үйленсе, не төркініне кетпек болса, онда балалар әкесінің туыстарында қалатын да, әкеден қалған мал-мүлікке олардың қамқоршысы ие болатын. Сонымен, туысқандық қатынас мұрагерлік жағдайлармен тығыз байланысты. «Қырық рулы елміз, қарға тамырлы қазақпыз» деген сөз де баяғыдан келе жатыр. Бұл қазақтың аралас-құралас, алыс-берістік, құда-жегжат, жамағайын, жұрағатын аңғартататын сонау іргеміз сөгіліп, қаймағымыз бұзылмаған заманнан жеткен ұғым. Алысты жақын тұтқан, жақынды бауыр тұтқан. Туыстық желіні үзбеген. Береке-бірлікті бұзбаған. Үлкені сөз бастаған, кішісі ағаның сөзін қостаған. Қазақта туысқандық қатынастарды өзара сабақтас үш жұртқа, топқа бөліп айтады. Яғни жігіттің үш жұрты болады Жігіттің үш жұрты өз жұрты әкесі жағынан туысады. нағашы жұрты шешесі жағынан туысады қайын жұрты әйелінің туыстары баба, ана, ата, әке, шеше, аға-іні, апа, қарындас, немере, шөбере, т.б Нағашы ата, нағашы әже, нағашы апа, қарындас, жиен, туажат, жиеншар. қайын ата, қайын апа, қайын аға 2. Жалпы қазақ пен қазақ кездескенде ата-текті сұрамай отыра алмайды. Ата-текті білу – біздің болашағымыз үшін, арымыз бен қанымыздың таза болуы үшін де қажет. Ата-тегін білмей, жеті атаға жетпей, жеті ата түгілі әртүрлі себептерімен көшіп, алыстап кеткен ағайындардың балаларының бір-бірімен үйленіп қалып жатқандары да аз емес. Өз тарихымызды, ата-тегімізді білу, түгендеу, тарату – әрқайсымыздың адамдық парызымыз болмақ. «Жеті атасын білмеген жетесіз» деген сөз тегіннен тегін айтылмаған. Балалар, біз «жеті атаны» қалай атаймыз? Ата, әке Немере
Шөбере Шөпшік
Немене Туажат
Қане, кім өзінің жеті атасын таратып айтады? (Оқушылар айтады) Қазыбек биге бір адам «Кім жақын, не қымбат, не қиын дегенге жауап бер» деп қинапты. Сонда Қазыбек би былай депті: Тату болса – ағайын жақын, Ақылды болса – апайың жақын, бауырмал болса – інің жақын, Инабатты болса – келінің жақын, Сыйлас болса – нағашың жақын, Алтын ұяң – әйелің жақын, Құт-береке – атаң қымбат, Аймалайтын анаң қымбат, Еркелейтін немерең жақын, Өз ұрпағың шөберең жақын. жүктеу/скачать 0,7 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|