Мәтін- байланысу, бірігу деген мағынаны білдіреді Мәтіннің 3 түрі бар 1) Әнгімелеу мәтіні 2) Сипаттау мәтіні 3)Пайымдау мәтіні
1) Әңгімелеу мәтіні - болған оқиғаны толығымен баяндап береді де не істеді? деген сұраққа жауап береді. Әңгімелеу мәтінінің құрылымындағы сөйлемдер оқиғаның дамуына байланысты бірінен кейін бірі жалғасып келіп, бір-бірімен тығыз байланыста құрылады. Оқиғаның басталуы, оның әрә қарай дамуы, оқиғаның аяқталуы әңгімелеу мәтінінің құрылымы болып табылады.
2) Сипаттау мәтіні - болған оқиғаның түр-түсін, сапасын, сынын, қасиетін сипаттап көрсетеді де қандай? деген сұраққа жауап береді. Сипаттау мәтінімен жұмыс оқушыларды салыстыра білуге, аңғарымпаздыққа және бақылампаздыққа үйретеді. Сипаттау мәтінінде сөйлемдердің басталуы, аяқталуы бірдей тұлғада, сөздердің орналасу тәртібі де біртектес болып келеді.
3) Пайымдау мәтіні - болған оқиғаның себеп-салдарын, түйінін білдіреді де неліктен? деген сұраққа жауап береді. Пайымдау мәтіні грамматикалық жағынан бір-бірімен сабақтастық байланыстары арқылы жасалады. Сонымен бірге мұнда қыстырма сөздер "біріншіден", "екіншіден", "ендеше", "олай болса", "сондықтан" т.б. қолданылады.
Мәтін — бұл жалпы (бір) тақырып төңірігіндегі ақпаратты жеткізетін мазмұнды (мәнді) сөйлемдердің тізбегі. ресми публицист. әңгімелеу пайымдау сипаттау көркем ғылыми ауызекі Мәтінмен жұмыс дегеніміз –сабақта өтілетін әр түрлі жұмыстардың жиынтығынан құралады.
1.Әңгіменің тақырыбын анықтау 2.Мұғалімнің кіріспе сөзі. Сұрақ-жауап: 2.Бүгін сабақта не туралы сөз қозғалады? Сабақ тақырыбын ассоциаграмма арқылы ашу. Мәтінді оқығанға дейінгі жұмыс
Мәтіндермен жұмыс барысында оқушылардың жекелік қасиеттері мен қабілеттері пәнге деген қызығушылығы артқаны байқалaды. Мәтін арқылы оқушының шығармашылық үрдісті меңгеруіне, ойын, тілін дамытуына жағдай жасалaды. Тұлғаның өз ойын еркін айта және жаза білу дағдысы қалыптастырылaды.
