Графикалық бейнелеу - салыстырмалы мөлшерлерді есептегеннен кейін жүргізілетін әдіс болып табылады.
Мақсаты: Графикалық бейнелеудің негізгі мақсаты – статистикалық көрсеткіштерді көрнекті етіп көрсету және талдауды жеңілдету болып табылады
Графикалық бейнелеу үшін абсолюттікте, қатыстық та, орта өлшемдер де пайдаланылады.қандай да бір графикалық бейнелеу қолданылса, мынадай тәртіп сақталуы қажет әрбір графикалық бейнелеу арнайы атаумен аталады, онда оның мазмұны, уақыты және орны көрсетіледі; Бейнелеу белгілі бір масштабпен жасалады Әрбір графикалық бейнелеу үшін түсініктеме беріледі. Графикалық бейнелеудің түрін таңдағанда ескеретін жағдай ол бейнеленетін көрсеткіш мәніне сәйкес болады. Графикалық бейнелеудің түрлері Диаграммалар картограммалар Картодиаграммалар
Диаграммалар – белгілі бір құбылыстарды бейнелеуде қолданылатын кескіндер.Диаграммалардың түрлері:
Секторлық диаграмма бір құбылыстың құрамын бейнелеу үшін пайдаланылады. Онда шеңберді 100 пайызға теңейді, ал шеңберлер көлемі 360’ болғандықтан 1% -3,6 ’ –қа тең, яғни көрсеткіштігі 3,6-ға көбейтіп градусты табады. Бұдан соң транспортир арқылы шеңбердің доғасын көрсеткіштерге сәйкес бөліп, белгілер жасайды. Шеңбердің доғасы және оның екі радиусы мен шектелген бөлшектерді табады.
Бағаналы диаграммалар құбылыстың немесе белгінің динамикалық немесе тұрақты жағдайын бейнелеуге қолданылады.
Ішкі бағаналы диаграмма, жалпы ауру көрсеткішін 100% ға теңейді, ал соны құрамындағы аурудың түрлерін бағананың ішінде түрлі бояумен немесе сызықшалармен көрсетеді
Картодиаграмма
- географиялық картаға түрлі диаграмма салынады, көбінесе бағаналы диаграмма пайдаланылады. Мұнда да статистикалық мөлшерге бағананың ұзындығы сәйкес болуы керек.
Картограмма
-географикалық қартаға статистикалық көрсеткіштің мөлшеріне қарай соған сәйкес ауданды,аймақты,облысты,сызықшалврмен бейнелейді.
Қорытынды
Статистикалық көрсеткіштерді талдауда кеңінен графикалық кескіндеулер қолданылады. Графикалық бейнелеу мөлшерлерді салыстырып талдауды жеңілдетеді. Графикалық бейнелеу үшін абсолюттік те , қатыстықта орта өлшемдер пайдаланылады
Пайдаланылған әдебиеттер
Әлеуметтік медицина және денсаулық сақтаудағы басқару”. Беғалиева Р.К – 2011 ж 244-248 бет.
