Сабақ мақсаты: Функция туындысы және Функцияның графигіне жүргізілген жанамаға түсінік беру және есептер шығару дағдысын қалыптастыру



Дата26.12.2021
өлшемі16,15 Kb.
#105910
түріСабақ
Байланысты:
1 тема.матеморт-11-20


Күні:27.01.2021 ж

Пәні:Математика

Тобы:Өрт-11-20
Тақырыбы: Функцияның графигіне жүргізілген жанаманың теңдеуі

Сабақ мақсаты: Функция туындысы және Функцияның графигіне жүргізілген жанамаға түсінік беру және есептер шығару дағдысын қалыптастыру
ТУЫНДЫНЫҢ МАҒЫНАСЫ:

1)Физикалық:



y=f(x) функциясының х нүктесіндегі f ʹ(x) туындысы х нүктесіндегі өзгеру жылдамдығын анықтайды

sʹ(t)=v(t) — қозғалысағы дененің t уақыт мезетіндегі лездік жылдамдығы;

vʹ(t)=g — жылдамдықтан алынған туынды удеуге тең.

 

2) Геометриялық:



y=f(х) функциясының xₒ нүктесіндегі туындысы f ʹ(хₒ) осы функция графигінің (xₒ;f(xₒ)) нүктесі арқылы өтетін жанамасының бұрыштық коэфициентіне тең: f ʹ(хₒ)=tgα=k.

1-мысал. y=x² параболасына (1;1) нүктесінде

жүргізілген жанаманың бұрыштық коэффициентін табыңыз.

Шешуі:


f(x)=x² функциясынан:

 f ʹ(x)=2х

f ʹ(xₒ)=f ʹ(1)=2·1=2

f ʹ(1)=tgα=2

α=arctg2

ЖАНАМАНЫҢ ТЕҢДЕУІ

 

             y=f(x) функциясы Nₒ(xₒ;yₒ) нүктесіндегі f ʹ(xₒ) берілсін.

Жанаманың теңдеуі түзу болғандықтан y=kx+b сызықтық функция ретінде іздеймізМұндағы k=tgα= f ʹ(xₒ), бұдан  y= f ʹ(xₒ) x+b.



Nₒ(xₒ;f (xₒ) ) нүктесінің координаталарын қоямыз бұдан f (xₒ)= f ʹ(xₒ) xₒ+b

f (xₒ)= f ʹ(xₒ) xₒ+b теңдеуінен b-ны табамыз: b = f (xₒ)- f ʹ(xₒ) xₒ

b = f (xₒ)- f ʹ(xₒ) xₒ теңдеуін y= f ʹ(xₒ) x+b теңдеуіне қоямыз:

 y= f ʹ(xₒ) x+ f (xₒ)- f ʹ(xₒ) xₒ.  Соңғы теңдеуді ықшамдау арқылы:   y= f (xₒ)+ f ʹ(xₒ) — (x — xₒ)  аламыз. Бұл жанаманың теңдеуі.

 

 



 

ЖАНАМАНЫҢ ТЕҢДЕУІН ЖАЗУ АЛГОРИТМІ

xₒ -ге сәйкес  f (xₒ)—ді есептеу.

f (x) функциясының туындысын табу.

xₒ—дегі туындының мәні f ʹ(xₒ)—ді есептеу.

y= f (xₒ)+ f ʹ(xₒ) ·(x  xₒ) формуласына қойып жанаманың теңдеуін алу.

1-мысал: f (x)=x²-5x+6 функциясының xₒ=1 нүктесіндегі жанаманың теңдеуін жазыңыз.

f (xₒ) =f(1)=1²-5·1+6=2.

f ʹ(x)=2x-5.

f ʹ(xₒ)= f ʹ(1)=2·1-5=-3

y= f (xₒ)+ f ʹ(xₒ) ·(x  xₒ) =2-3(x-1)=2-3x+3=5-3x.

Бұдан жанаманың теңдеуі: y=5-3x


 Мысал. f (x) = x3 – 2x2 + 1 функциясының графигіне абсциссасы 2 болатын нүктеде жүргізілген жанаманың теңдеуін табайық.

Бұл мысалда x0 = 2, f (x0) = f (2) = 23 – 2 · 22 + 1 = 1,

f (x) – 3x2 – 4x,

f' (x0) = f' (2) = 3 · 22 – 4 · 2 = 4.

Жауабы: y = 1 + 4 (x – 2), яғни y = 4x – 7.

Мысал. y = x2 параболасына абсциссасы х0 болатын нүктеде жүргізілген жанаманың теңдеуін қорытып шығарайық.

y (x0) + 2 x0 (x – x0), яғни y = 2 x0x – x20



Мысалы, x0 = 1 болғанда теңжеуі y = 2 x – 1 болатын жанама шығады

 

Карточкалық тапсырма

 

f (x)=x²-5x+6 функциясының туындысын жазыңыз.

f (x)=12-3x+2x² функциясының туындысын жазыңыз.

f(x)=x²-3x+5 туындысын жазыңыз.

 

Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет