Сабақ Сабақ тақырыбы «Ұлттық ою-өрнектерді өңдеу технологиясы»

№ 1 жалпы орта білім беретін мектеп

1. 
   Білімділік: оқушыларға тақтай бетіне ою-өрнекті компазиция заңдылығын сақтай отырып, тақтай бетіне түсіру әдісін үйрету және оны өңдеу шеберлік технологиясын қалыптастыру.
   
2. 
   Тәрбиелік: оқушыларға ұлттық құндылығымызды насихаттай отырып, оларды бағалып, сақтай білуге, өнерді бағалауға, ұсталыққа, шеберлікке, іскерлікке, отын сүйгіштікке, патриоттыққа тәрбилеу.
   
3. 
   Дамытушылық: оқушыларды ою-өрнек компазиция үлгілерін түсіру икемділігін, іскерлігін, шеберлігін, ұқыптылығын дамыту.
   

1. 
   Ұйымдастыру кезеңі:
   

1. 
   Оқушылармен сәлемдесу және түгендеу
   
2. 
   Оқушылар назарын сабаққа аудару (бағдаршам әдісі)
   

Әр оқушы сабаққа немесе сұраққа өз дайындығы туралы түрлі-түсті стикерлер арқылы белгі береді. «Жасыл – дайынмын», «Сары – күмәндімін», «Қызыл – дайын емеспін».

2. 
   Үй тапсырмасын тексеру
   

Қазақтың ұлттық ою-өрнектерін ағаш бетіне түсіру. «Кім біледі?» – ойыны. Слайд арқылы «Қаншаға жуық ұлттық ою-өрнек бар» тақырыбында сұрақтар қойылады. Бір оқушы сұраққа жауап беріп, жауабы дұрыс болса, келесі сұрақты жасырады. Оған келесі оқушы жауап беруі тиіс. Осылайша ою-өрнек түрлеріне, атауларына, топтарына байланысты сұрақтарды жасыру жалғасын таба береді.

3. 
   Үй тапсырмасын бекіту
   

4. 
   Жаңа тақырып барысы
   

Ұлттық ою-өрнектерді насихаттай отырып, ағаш бетіне түсіріп, көркемдеп өңдеу технологиясы.

Аталарымыздан қалған мынау кең байтақ елімізде ою-өрнектің 2000-ға жуық түрі бар және олар 4 топқа бөлінетіні бәрімізге мәлім. Әр ою-өрнекте өзіндік мән-мағынасы, айтар ойы бар. Қазақ халқының Туынан бастап, киіз үйдің іші толы ою-өрнектер, өзінің үйлесімі мен ерекшелігі жарасып, ойымызға ой салып тұрады.

Ағаш – табиғаттың тамаша тауындысы. Ерте заманнан-ақ адамдар ағашты тіршілігіне қажетті материал ретінде пайдаланған. Олар ағаштан аң аулауға қажетті аша таяқ, найза, қада, жебе және т.б. заттар жасаған. Адам ағаш өңдеуді тез үйренген. Өйткені ағаш өңдеуге оңай көнетін материал. Пышақ, балта сияқты қарапайым құралдардың көмегімен адамдар үйлерді, көпірлерді, жел диірмендерін, қамалдар мен ыдыс-аяқтарын жасаған.

Қол өнердің ең көп тараған түрлерінің бірі – бұл ағашты көркемдеп, ою-өрнек салу арқылы өңдеу. Ағаштан түйін түйген шеберлер атқа салатын ерді, тамақ сақтайтын кебеже, киім салатын сандық әбдіре, киім ілетін адалбақан, тостаған, саптаяқ, шара, отау, табақ пен тегештерді аса шеберлікпен жасаған. Ағаштан жасалған бұйымдардың ішіндегі ең көп тараған түрлері жұпаяқ, күбі ағаштан бүтіндей ойылған астау, кел-кепсап, асадал. Бұл бұйымдарды шеберлер күмістен, сүйектен жасағн, ою-өрнектермен әрлеген.

Ағаш үйдің бөлшектерін ою-өрнектермен әшекейлеп, безеңдірген. Халық шеберлері жасаған осындай заттар қазіргі уақытта еліміздің музейлерінде сақтаулы.

Оқушылардан қандай қауіпсіздік ережесін білетіндігін сұрау және де арнаулы пышақпен жұмыс істеген кездегі қауіпсіздік ережесімен таныстыру

1. 
   Арнаулы пышақты ағашқа терең қадама.
   
2. 
   Жұмысты сабы мықты бекітілген, шытынап-жарылмаған, өткір арнаулы пышақпен істе.
   
3. 
   Құрал-сайманың бүлінсе міндетті түрде ауыстырып ал және мұғалімге хабарла
   
4. 
   Ойықтағы артық жаңқаны уақытылы алып тастап отыр
   
5. 
   Ұшы өткір пышақты қалтаңа салма
   
6. 
   Арнаулы пышақты ұстағанда, екінші қолың пышақ жүзінің кері бағытында болсын
   
7. 
   Пышақтың жүзін саусағынмен сипама
   
8. 
   Екінші кісіге пышақты сабы жағымен ұстат
   
9. 
   Екінші кісіге қарай пышақты сілтеме
   
10. 
    Пышақтың жүзін жоғары қаратып қойма
    
11. 
    Жұмыс кезінде пышақтың үстіне тым еңкейме. Денеңді тік ұстап жұмыс істе.
    

• 
  Жұмыс киімін кию
  
• 
  Арнаулы пышақты тарату
  
• 
  Ағаш дайындамаларын әр оқушыға үлестіру
  

• 
  бұйымның негізін талаптарға сай тазалау
  
• 
  өрнектерді кесу
  
• 
  бұйымдарды бояу, оған әр беру
  
• 
  боялған бұйымды тазалау
  
• 
  бұйымды лактау
  

5. 
   Жаңа сабақты бекіту
   

Оқушылар топтарға бөлініп, өтілген материалдың мұғалім көрсеткен тақырыппен байланысатын тұстарын табады, мысалдар келтіріп, тапсырмалар құрастырады, сұрақтар дайындап, жорамалдар жасайды.

6. 
   Бағалау
   

7. 
   Үйге тапсырма беру