Сабақтың тақырыбы Қазақ жыраулары. Қорқыт. Асан Қайғы Сабақтың мақсаты Білу керек

Тарих пәні мұғалімі

Ай, хан, мен айтпасам білмейсің

Айтқаныма көнбейсің

Шабылып жатқан халқың бар,

Аймағын көздеп көрмейсің.

Қымыз ішіп қызарып,

Мастанып қызыл терлейсің

Өзіңнең басқа хан жоқтай

Елеуреп неге сөйлейсің?!

1. 
   Асан қайғы қай кезде өмір сүрген?
   
2. 
   Жәнібек хан деген кім?
   
3. 
   Халықты кім шауып жатты?
   

Тіл алсаң іздеп қоныс көр,

Желмая мініп жер шалсам,

Тапқан жерге ел көшір

Мұны неге білмейсің?

Ай,Жәнібек, ойлансаң,

Қилы, қилы заман болмай ма?

Суда жүрген ақ шортан

Қарағай басын шалмай ма?

Мұны неге білмейсің?

Қош аман бол, Жәнібек,

Енді мені көрмейсің.

1. 
   Асан қайғы не үшін жер шарламақ болды?
   
2. 
   Жәнібек хан қай жерде Қазақ хандығының іргесін қалады?
   
3. 
   Шу маңын асан қайғы не үшін ұнатпады?
   
4. 
   Суда жүрген ақ шортан деп қай елді меңзеп тұр?
   

Атадан жалғыз тудым деп

Басына қиын іс келсе,

Ісін көпке салар ма?

Атаның ұлы ерлерге

Малыңды бер де, басың қос,

Басыңды қос та, бек сыйлас.

Күндердің күні болғанда

Басың жауда қалар ма?

1. 
   Атаның баласы деп кімдерді атайды?
   
2. 
   Қандай салтты насихаттап отыр?
   
3. 
   Бұл жыр адамдарды неге шақырады?
   
4. 
   Неліктен осы кезде бірлік тақырыбы басты болған?
   

Жас күніңде Абылай

Үргеніштен мында кеп,

Сарыарқаны жерім деп,

Қалың қазақ елім деп

Келмеп пе едің жаяулай.

Төле биді тапқанда

Күндіз түйе баққанда

Жалғызбын деп шошымай

.....жатушы едің сол жақта

Ұмыттың ба соны, Абылай!

Қалмақпен соғыс болғанда

Шарыштың басын шапқанда

Қанжығаңа бас байлап

Жау қашты деп айғайлап,

Абылайлап шапқанда....

Ұмыттың ба соны, Абылай!

1. 
   Абылай деген кім?
   
2. 
   Ол неліктен Төле бидің түсйесін баққан?
   
3. 
   Шарыш деген кім?
   
4. 
   Неліктен «Абылайлап» шапты?
   

Еңсегей бойлы ер Есім,

Есім, сені есірткен

Есіл де менің кеңесім

Ес білгеннен, Есім хан,

Қолыңа болдым сүйесін.

Қолтығыңа болдым демесін.

Ертеңгі күн болғанда,

Елің кеңес құрғанда

Айналып ақыл табарға

Мен жоқ болсам ер Есім

Ит түрткіні көресің

Жиембет қайда дегенде

Не деп жауап бересің?

1. 
   Есім ханды неліктен еңсегей бойлы ер Есім деп атайды?
   
2. 
   Жиембет жырау Есім хан тұсында кім болған?
   
3. 
   Есіл өзені неліктен аталады?
   

Борлы деген көлінен,

Қалмақты шапқан шулатып

Батырың өтті Бөгенбай!

Қаракерей Қабанбай

Қанжығалы Бөгенбай

Қаз дауысты Қазыбек

Шақшақұлы Жәнібек,

Ормандай көп Орта жүз

Содан шыққан төрт тірек.

Тұғыры болған сол еді

Сіздей төре сұңқарға,

... Қайғырмаңыз, ханзадам,

Келмей тұр аузым айтарға,

1. 
   Неліктен Орта жүзді ерекшелеп айтқан?
   
2. 
   Қазақтың қандай дәстүрін аңғарамыз?
   
3. 
   Жырдағы тарихи тұлғалар кім болған?