Сабақтың тақырыбы: Күзгі ауа-райы Мақсаты

Сабақ барысы:

-Күз мезгілі

-Қай ай

-Қыркүйектің нешінші күні

-Қазір бізде қай сабақ

-ЛОГОПЕДИЯЛЫҚ САБАҚ

Логопедия сабағында біз не істейміз

-Анық сөйлейміз. Иа, анық таза сөйлеу үшін балалар,біз ең алдымен тілімізді, ернімізді, дұрыс тыныс алуымызды жаттықтыруымыз керек, ол үшін тіл жаттығуларын жасаймыз, яғни дұрыс,анық сөйлеуді үйренеміз

ІІ Артикуляциялық жаттығулар

«Жымию»-Ерін жымиып ашыңқы тұрады, үстіңгі, астыңғы тістер көрініп тұрады.

«Күрекше»-Ауыз кең ашық, жалпақ тіл астыңғы ерінде.

«Сағаттың тілі»-ауыз ашық, тілді оңға солға қозғалту керек.

«Түтікше»-ауыз ашық, тілдің шеттері көтеріңкі.

ІІІ Жаңа сабақ.
Тақырыппен таныстырамын:
-Балалар , сендер күз мезгілі жайлы білесіңдер.Енді бүгінгі сабағымыздың тақырыбымен танысайық. Сабақ тақырыбы «Күзгі ауа райы». Сабағымыздың мақсаты:күзгі ауа райына қатысты сөздермен танысып,олармен сөз тіркестерін және сөйлемдер құрау.Осы сөздерді күнделікті өмірде қолдана білуге дағдыландыру.
Үнтаспадан тыңдату,қайталату,жазылуына назар аударамыз,жазады
Ашық, бұлтты,жаңбырлы,желді. Балалар осы сөздердегі дыбыстарға назар аударайық. Ашық сөзінде қандай дыбыс ерекше?Қ дауыссыз,қатаң дыбыс.Бұлтты сөзінде? Ұ дауысты ,жуан дыбыс.Жаңбырлы Ң дауыссыз,үнді дыбыс. Желді і дауысты,жіңішке дыбыс

ІҮ.Сөздік қорын молайту бойынша жұмыс жүргізу

Зат:күз, жыл мезгілі, ай, жапырақ, жаңбыр ағаш, орман, жемістер, құстар, ауа райы

Қимыл-әрекет: түсу,сарғаю, келу, ұшу, пісу, жинап алу

Белгілер:ерте, суық, жаңбырлы, сары, қызыл

Ү. Дыбыспен жұмыс:

Сс дыбысының артикуляциясымен жұмыс жүргізу.

Ерін жымиып, күлімсіреп тұрады. Тістердің арасы 1мм ашық. Тілдің ұшы төменгі тістерге тіреліп тұрады. Тілдің ортасы көтеріңкі, ортасында ойықтаау болады. Ауа ағыны еркін өтеді. Тілдің бүйір жақтаулары жоғарғы азу тістерге тиіп тұрады. Жұмсақ таңдай көтеріліп, мұрынға баратын жолын жабады, дыбыс перделері ашылады.

С-С-С-С-С-С (іштен суық ауа шығуын қадағалау қажет).

Буындарды оқу

«Ине»-ауызды ашып, тілді алға қарай шығарыпсозу.

«Жүйрік жылан»-ауызды ашып,тілді алға қарай созу, кейін артқа тарту.

«Ат жаттығуы»-ауызды ашып,ерніміз күлімсірейді,тілдің ұшымен ақырын қағу.

«Сылақшы»-ауызды ашып,күлімсіретіп,тілді жоғары көтеріп, тілді таңдайдың бойымен алға-артқа жүргізу,тілдің ұшы ауыздан шықпасын, еріндер мен тқменгі жақ қозғалмайды

ІІІ Жаңа сабақ.
-Балалар , сендер күз мезгілі жайлы білесіңдер.Енді бүгінгі сабағымыздың тақырыбымен танысайық. Сабақ тақырыбы «Күзгі бақ». Сабағымыздың мақсаты:күзгі бақтағы жеміс-жидектерге, көкөністерге байланысты сөздерді қолдана білуге дағдыландыру.
Қасиетті күз мезгілінің бір сөзбен айтып жеткізу мүмкін емес. Күз дегеніміз- байлық, молшылықтың бейнесі

Ойын; мен жемістердің жекеше түрін,ал сендер көпше түрде айтасыңдар

Алма-алмалар

Алмұрт-алмұрттар

Банан-банандар

Жаңғақ-жаңғақтар

Ойын:Мен жемістің атын айтамын,сендер сипаттама бересіңдар.

Алма-пішінідөңгелек, түсі қызыл, дімі тәтті.

Банан-пішіні сопақ,түсі сары, дәмді. Т.б.
Күзде күн суытып, барлық жан – жануарлар, жәндіктер қысқы ұйқыға кетеді. Егін жиналады. Құстар жылы жаққа ұшады. Жапырақтар сарғайып, жерге түседі емес пе!?: Иә, мен бұл мезгілді күз деп айтар едім. Өйткені жер беті сарғайған жапырақтарды жамылып, алтын түске боялды

ІҮ.Сөздік қорын молайту бойынша жұмыс жүргізу

Зат:күз, жыл мезгілі, ай, жапырақ, жаңбыр ағаш, орман, жемістер, құстар, ауа райы

Қимыл-әрекет: түсу,сарғаю, келу, ұшу, пісу, жинап алу

Белгілер:ерте, суық, жаңбырлы, сары, қызыл
Ү. Дыбыспен жұмыс:

Сс дыбысын автоматтандыру.

С дыбысын сөздереде оқу

са-са-са-са- сағат си-си-си-си-сиыр

со-со-со-со- соқа сұ-сұ-сұ-сұ- сұңқар

су-су-су-су-суық се-се-се-се- серік

С дыбысы мақал мәтелдерде.

Ас атасы нан.

Күшіңе сенбе, адал ісіңе сен.

С дыбысы өлең жолдарында.

Дала сары киәнді,

Самал соқты салөындау.

Қырмандарға үйілді,

Алтын астық алтын тау.

ҮІ.Сергіту сәті

Ұзын құлақ сұр қоян,

Естіп қалып сыбдырды.

Ойлы қырлы жерлермен,

Ытқып ытұып жүгірді.

ҮІІ. Қорытындылау: сұрақ жауап арқылы.

ҮІІІ. ІХ. Үйге тапсырма

С дыбысын автоматтандыру

• 
  Оқушылармен сәлемдесу;
  
• 
  Оқушының зейінін сабаққа аудару.
  

• 
  Артикуляциялық жаттығулар: «Тілді жазалау», «Тісті тазалау», «Күрекше», «Допты аулаға кіргізу», «Кім допты алысқа соғады?»
  
• 
  Тыныс алу жаттығулары
  
• 
  Саусақ жаттығулары
  
• 
  Буын жаттығулары
  

Оқушымен сұрақ-жауап әдісімен өтілген тақырыпты қайталау

Тақырыппен таныстырамын:

С дыбысын сөйлемдерде оқу.

Серік пен Самал.

Серіктің қарындасы бар. Қарындасының есімі Самал. Самал жақсы қыз. Серік ағасын сыйлайды, айтқанын тыңдайды. Жексенбі күні Серік пен Самал саябаққа серуендеді. Саябақтың ауасы тап таза. Саябақ балаларға өте ұнады.

Қос мүйізді, төрт сирақты,

Силайды балдай ақ бұлақты. Сиыр

С дыбысы жаңылтпаштарда.

Асхат қасқа ат мінді,

Мақсат басқа ат мінді.

ҮІ.Сергіту сәті

Айналдырған добыңды,

Қытықтасын қолыңды

Енді көтер партадан,

Жаса солай қайтадан

ҮІІ. Ойын: Бөлінген сурет: бөлінген кеспе суреттерден бейне құрастыру.

Не өзгерді:оқушыға бірнеше суретті көрсетіп атын айтқызамыз. Көзін жұмғызып суреттердің орнын ауыстырамыз және қай суреттің орны ауысқанын сұраймыз

.ҮІІІ.Қорытындылау

С дыбысын жаңылтпаштарда жаттау

Күзде жапырақтардың түсі қандай түске боялады.

Оқушыларға күздің бейнесін салдыру.
ІҮ.Сөздік қорын молайту бойынша жұмыс жүргізу

Белгілер: сарғаю, қурау,

Қимыл-әрекет: сарғаю, қурау, пісу, жинау

Зат: ағаш, жапырақ.

Ү. Дыбыспен жұмыс:

Ш ш дыбысының артикуляциясымен жұмыс жүргізу.

Тілдің ұшы таңдайдың алдыңға бөлігіне көтеріледі, бірақ жатпайды. Тілдің екі шеті үстіңгі азу тістермен жанасып тұрады. Тілдің бұлшық еттері еркін жағдайда. Еріндер дөңгеленіп алға созылады.Тістер қабысады не жақын тұрады.

Ш-Ш-Ш-Ш-Ш-Ш (алақанды ауызға жақындатқанда жылы лепті сезеді).

Буындарды оқу

Ша-ша-ша аш-аш-аш

шо-шо-шо ош ош ош

шу-шу-шу уш уш уш

ши-ши-ши иш иш иш

шұ-шұ-шұ ұш ұш ұш

ше-ше-ше еш еш еш
Ш дыбысы сөздерде:

Шал, шам, шабақ, шашу, шағым, шаңғы,ұшақ, қошақан,алаша, ағаш, шәйнек, Күләш, шоқ, шошыды,шошқа, шөл, шөп, шөлмек, шыдам, шымшық, Шілік, күшік, үйшік,сүзгіш, шие шеге.

Саны болар оншақты,

Шашып алып моншақты.

Шымшып теріп аламын,

Қорабына саламын..
ҮІІ. Ойын:Артығын тап.

Оқушыға суреттер беріледі.Сол суреттердің ішінен артығын тауып сөйлем құрау.

Ш дыбысының артикуляциясын, буындарды,сөздерді қайталау

• 
  Оқушылармен сәлемдесу;
  
• 
  Оқушының зейінін сабаққа аудару.
  

• 
  Артикуляциялық жаттығулар: «Түтікше», «Саңырауқұлақ», «Күрекше», «Кім допты алысқа соғады?»
  
• 
  Тыныс алу жаттығулары
  
• 
  Саусақ жаттығулары
  
• 
  Буын жаттығулары
  

Ш дыбысына байланысты сөздерді сұрау

Табиғат дегеніміз бізді қоршаған орта. Оған аспан, су, жер, өсімдіктер жатады. Табиғат тірі және өлі табиғат болып екіге бөлінеді. Тірі табиғатқа: ағаш, шөп, гүл жатады.Олар өздігінен өседі, дем алады, көбейеді,денесінде жаны бар. Өлі табиғатқа: су, жер, тас, құм жатады. Олар өспейді, дем алмайды, денесінде жаны жоқ, көбеимейді. Гүл қандай табиғат түріне жатады. Топырақ қандай табиғат түріне жатады.

Міне балалар тірі табиғат пне өлі табиғат бірін бірітолықтырып өмір сүреді.

ІҮ.Сөздік қорын молайту бойынша жұмыс жүргізу

Белгілер: жасыл ,сары.

Қимыл-әрекет:өсу, көбею, ашылу, гүлдеу, пісу

Зат: гүл, тас,су шөп.

Ү. Дыбыспен жұмыс:

Ш ш дыбысын автоматтандырумен жұмыс жүргізу.

Ш дыбысы сөйлемдерде.

Шара шапан тікті.Шекер су әкелді. Шебер ағаш жонды. Шымшық дән шоқыды. Көшен көшнт отырғызды. Шұға қуыршақты шомылдырды. Шешем шәй ішті. Шолпан шұлық тоқыды. Шәріп ішігін ілгішке ілді. Айша шаң сүртті.

Ш дыбысы өлеңдерде.

Күзетшідей қырағы

Тік шаншылып тұрады.

Естігіш ақ құлағы

Сені көрсе бұғады.

ҮІ.Сергіту сәті

Иiлiп оңға бiр, иiлiп, солға бiр.

Жаттығу жасаймын.

Оң аяқ, сол аяқ, оң аяқ , сол аяқ

Жаттығу оңай-ақ.

ҮІІ. Ойын: «Есте сақта және ата»

Балаға карточкалы суреттер ұсынылады. Бала соларды атап және есіне сақтап атауы керек. Тапсырма орындалғаннан кейін оны күрделірек етіп қатарымен жаттау керек екендігі айтылады

Өлеңді жаттап келу.

• 
  Оқушылармен сәлемдесу;
  
• 
  Оқушының зейінін сабаққа аудару.
  

• 
  Артикуляциялық жаттығулар: «Түтікше», «Саңырауқұлақ», «Күрекше», «Кім допты алысқа соғады?»
  
• 
  Тыныс алу жаттығулары
  
• 
  Саусақ жаттығулары
  
• 
  Буын жаттығулары
  

Өлең шумағын сұрау.

.ІІІ Жаңа сабақ.

Балалар бүгін біз сендермен өсімдіктердің көбеюі атты тақырыппен танысамыз.

Көбею барлық тірі табиғатқа тән қасиет.өсімдік тұқымнан,пиязшықтан,түйіннен, сабақтан, т. б. көбейеді.

Тұқым арқылы дәнді дақылдармен гүлдерді көбейтіп, өсіруге болады.

Бір пиязшықтан күзге қарай бірнеше пиязшық пайда болады. Пиязшықпен көбейетін өсімдіктер: пияз, сарымсақ, қызғалдақ.

Түйнек өсімдіктердің топырақ арасындағы сабағының жуандаған жері. Түйнек арқылы көбейетін өсімдіктер:картоп, жералмұрты,теңбілгүл.

Тамырсабақтың бір тұқымынан күзде жаңа өсімдік өсіп шығады.

ІҮ.Сөздік қорын молайту бойынша жұмыс жүргізу

Белгілер: үлкен, кіші, орта, піскен,дәмді,ащы

Қимыл-әрекет:пісу, өсу, жинап алу.
Зат: өсімдік, ағаш, гүл.,

Ү. Дыбыспен жұмыс:

Ш ш дыбысын дифференсациясы .

Ш дыбысы жұмбақтарда.

Беті дуылдап тұр,

Танауы шуылдап тұр. Шайнек.

Қыста үйге кірмейді,

Көктем шықса жүрмейді. Шана.

Ш дыбысы мақал мәтелдерде.

Кекшіл болма, көпшіл бол.

Балам өсті дегенше, батыр өсті десеңші.

Болат қайнауда шынығады,

Батыр майданда шынығады.

ҮІ.Сергіту сәті

Саны болар оншақты,

Шашып алып моншақты.

Шымшып теріп аламын,

Қорабына саламын

ҮІІ. Ойын: «Жалғыз-көп»

Балаларға жекеше түрде сөздер беріледі:лала, өсімдік, ағаш, жеміс, жапырақ, гүл, жасыл, рашангүл. Осы сөздерді көпше түрінде айту керек. Мысалы: өсімдік-өсімдіктер...

• 
  Оқушылармен сәлемдесу;
  
• 
  Оқушының зейінін сабаққа аудару.
  

• 
  Артикуляциялық жаттығулар: «Түтікше», «Саңырауқұлақ», «Күрекше», «Кім допты алысқа соғады?»
  
• 
  Тыныс алу жаттығулары
  
• 
  Саусақ жаттығулары
  
• 
  Буын жаттығулары
  

Мақалдарды сұрау.

Шана қашау қысқыш

Шаңғы қойшы қылыш

Шалғы пышақ ағаш

Шапан тышқан қарындаш
Ш дыбысы мәтіндерде.

Үйшік.

Шоқан балшықтан үйшік соқты. Ол үйшікткң ішіне, шөп салып, алаша төседі. Шоқан үйшікке ойыншық күшігін отырғызып қойды.

Иiлiп оңға бiр, иiлiп, солға бiр.

Оң аяқ, сол аяқ, оң аяқ , сол аяқ

Жаттығу оңай-ақ.

Балаға сөздер ұсынылады. Бала соларды есту арқылы есте сақтап кейін қайтадан айтып беруі тиіс.

Ш дыбысына байланысты жаңылтпаш жаттау.

-Қазір бізде қай сабақ

-ЛОГОПЕДИЯЛЫҚ САБАҚ

Логопедия сабағында біз не істейміз

-Анық сөйлейміз. Иа, анық таза сөйлеу үшін балалар,біз ең алдымен тілімізді, ернімізді, дұрыс тыныс алуымызды жаттықтыруымыз керек, ол үшін тіл жаттығуларын жасаймыз, яғни дұрыс,анық сөйлеуді үйренеміз

ІІ Артикуляциялық жаттығулар

«Жымию»-Ерін жымиып ашыңқы тұрады, үстіңгі, астыңғы тістер көрініп тұрады.

«Күрекше»-Ауыз кең ашық, жалпақ тіл астыңғы ерінде.

«Сағаттың тілі»-ауыз ашық, тілді оңға солға қозғалту керек.

«Түтікше»-ауыз ашық, тілдің шеттері көтеріңкі.

ІІІЖаңа сабақ.
Тақырыппен таныстырамын:
-Балалар , сендер Қазақстан турады білесіңдерме?Біздің Отанымыз – Қазақстан. Қазақстанның өз туы, елтаңбасы, әнұраны бар. Қазақстан Республикасының Президенті - Нұрсұлтан Назарбаев. Қазақстанның жаңа астанасы – Астана қаласы. Астана – жас қала. Қазақстан үлкен мемлекет.

Ел-таң-ба

Ас-та-на

Жа-ңа

Мем-ле-кет

Қа-ла

Ал-ма-ты

ІҮ.Сөздік қорын молайту бойынша жұмыс жүргізу