«Созақ» жалпы орта мектеп-гимназиясы «Механика элементтері биофизикада» Жаратылыстану-математика бағытындағы қолданбалы курс бағдарламасы

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Созақ ауданы әкімдігінің білім бөлімі
«Созақ» жалпы орта мектеп-гимназиясы

«Механика элементтері биофизикада»


Жаратылыстану-математика бағытындағы қолданбалы курс бағдарламасы


2018-2019 оқу жылы

Бекітемін: Келісемін:

«Созақ жалпы орта Созақ аудандық білім бөлімінің
мектеп-гимназиясының әдістемелік кабинет
директоры А.Ұлымбаева меңгерушісі Б.Сүйгенбаев
«Механика элементтері биофизикада»
тақырыбындағы қолданбалы курс бағдарламасы

10-сынып жаратылыстану-математикалық бағыт

«Созақ» жалпы орта мектеп-гимназиясының биология пәнінің мұғалімі Ж.Орынтаева
Пайдаланылған әдебиеттер:

1. Н. Кәрменова «Физика негіздері» журналы, физика-биология негіздері

2. «Биология салауаттық негіздері журналдары»
3. Л. Әбшенова, Б.Зайрова «физика, биологиядан оқушылардың білім, білік, дағдыларын тексеруге және олимпиадаларға дайындауға арналған тапсырмалар»

15	Тірі табиғаттағы диффузия құбылыстары.	1		Дәріс
16	Биологиядағы термодинамиканың бірінші заңы.	1		Дәріс
17	Термодинамиканың екінші заңының тірі ағзаларға қолданылуы.	1		Дәріс
18	Жылудың биологиялық объектілер үшін маңызы.	1		Дәріс
19	Есептер шығару	1		Жұптық жұмыс
20	Есептер шығару	1		Жұптық жұмыс
21	Қан – тірі ағзалардың тіршілік етуінің негізгі факторы. Қан алмасу жүйесіндегі қанның ағуы.	1		Дәріс
22	Қанның физикалық қасиеттері.	1		Дәріс
23	Жүрек -механикалық жүйе. Жүрек қан-тамырлар жүйесіндегі қан қозғалысының физикалық заңдылықтары.	1		Жұптық жұмыс
24	Практикалық жұмыс. Қан қысымын өлшеу әдістерінің физикалық заңдылықтары.	1		Топтық жұмыс
25	Биологиялық объектілердегі тербелмелі қозғалыстар.	1		Дәріс
26	Биоакустика. Дыбыс-физикалық құбылыс.	1		Дәріс
27	Жануарлар әлеміндегі дыбысты қабылдау және дыбыс шығару. Жануарлар мен адамдардың есту аппараттары.	1		Дәріс
28	Ультрадыбыс биофизикасы, оның қолданылуы.	1		Дәріс
29	Инфрадыбыс биофизикасы, оның ағзаларға әсері.	1		Дәріс
30	Тірі ағзаларға шудың әсері.	1		Дәріс
31	Есептер шығару	1		Топтық
32	Есептер шығару	1		Жұптық
33	Есептер шығару	1		Топтық
34	Қорытынды сабақ	1

Түсінік хат
Курстың мақсаты: Оқушыларды әлеуметтендіру, ЖОО – на дайындау үшін терең білім беру, өмірде өзі игеретін мамандыққа баулу

• 
  Оқушылырдың ойлау қабілетін арттыру, жылдамдыққа, ептілікке үйрету;
  
• 
  Биофизика туралы ұғымды үйрету;
  
• 
  Оқушылардың механикалық, биофизикалық білімдерін кеңейту, жүйелеу, дамыту;
  
• 
  Адамгершілікке тәрбиелеу.
  

Механика элементтері биофизика негіздері бойынша білім берудің міндеттері:

• 
  Оқушының ойын дамыту;
  
• 
  Кеңес бере отырып, бағыттап оқыту;
  
• 
  Ізденушілік, зеттеушілік жұмыстарын ұйымдастыру;
  
• 
  Оқушылардың ғылыми, техникалық, кәсіпшілік қызығушылықтарын қалыптастыруға жағдай жасау;
  
• 
  Оқушылардың стандартты логикалық операцияларды жылдам және дұрыс орындау іскерлігін дамыту.
  

Оқушылардың дайындығына қойылатын талаптар: жұмыс дәптерлерінің болуы, танымдық іс-әрекетімен ой-өрісін, басқа ғылыммен байланысын, компьютер техникасын, интернет желісін пайдалану.
Кәсіпке бағдарлау: биология, физика, медицина, химия, биотехнология бағытында даярлау.
Оқыту формалары: дәріс (лекция), ойын, есептер шығару,топтық және жұптық оқыту әдістері, интерактивті оқыту әдістері, семинар.
Курсты оқытуды аяқтау формасы:

• 
  Рефераттар жазып қорғау, оны әрі қарай шығармашылықпен жетілдіру.
  
• 
  Түрлі генетикалық есептер шығару;
  
• 
  Тест сұрақтарына жауап беру.
  

Курсты оқу барысында күтілетін нәтижелер:
Биологиялық және биофизикалық ұғымдармен тереңірек таныс болу. Биофизикалық заңдылықтарды түсіну.
Биология, физика пәнінен меңгерген білім, білік, іскерлік дағдыларын басқа ғылым салаларымен ұштастыра отырып, өмірде пайдалана білуі тиіс.
Оқу жетістіктерін бағалау:

• 
  Деңгейлік сұрақтар арқылы, тесттік тапсырмалар, бақылау жұмыстары, өзіндік сынақ жұмыстары арқылы.
  

Тақырып жоспарының мазмұны.
Кіріспе (1сағат)
Механика элементтері биофизикада (11сағат)
Механика элементтері биофизикада, бұлшықет пен сүйекке әсер ететін күштер. Секіру кезінде сүйекті сындыратын күштер. Тірі табиғаттағы жай механизмдер. Тірі табиғатта Ньютон заңдарын қолдану. Тірі ағзалардың жүгіру жылдамдығы мен жүгіру энергетикасы.Архимед күшінің тірі ағза тіршілігіндегі маңызы. Биологиялық материалдың серпінділік қасиеттері. Тірі ағзалардағы реактивті қозғалыс. Механикалық жұмыс және ағза мүшелері. Салмақсыздық, асқын салмақ, олардың тірі ағзаларға әсері.
Есептер шығару (2 сағат).
Биологиялық жүйе термодинамикасы (10 сағат)
Тірі табиғаттағы жылу балансы. Тірі ағзалардағы жылу берілу түрлері. Тірі ағзадағы булану процесінің рөлі. Биологиялық объектілердегі энергияның айналу және сақталу заңы. Тірі табиғаттағы диффузия құбылыстары. Биологиядағы термодинамиканың бірінші заңы. Термодинамиканың екінші заңының тірі ағзаларға қолданылуы. Жылудың биологиялық объектілер үшін маңызы.
Есептер шығару (2 сағат)
Гидродинамика және гемодинамика (4 сағат)
Қан – тірі ағзалардың тіршілік етуінің негізгі факторы. Қан алмасу жүйесіндегі қанның ағуы. Қанның физикалық қасиеттері. Жүрек -механикалық жүйе. Жүрек қан-тамырлар жүйесіндегі қан қозғалысының физикалық заңдылықтары.
Практикалық жұмыс. Қан қысымын өлшеу әдістерінің физикалық заңдылықтары.
Тербелістер мен толқындар биофизикада (8 сағат)
Биологиялық объектілердегі тербелмелі қозғалыстар. Биоакустика. Дыбыс-физикалық құбылыс. Жануарлар әлеміндегі дыбысты қабылдау және дыбыс шығару. Жануарлар мен адамдардың есту аппараттары. Ультрадыбыс биофизикасы, оның қолданылуы. Инфрадыбыс биофизикасы, оның ағзаларға әсері. Тірі ағзаларға шудың әсері.
Есептер шығару (1 сағат)
Қорытынды сабақ (1 сағат)

Қолданбалы курсқа арналған күнтізбелік жоспар
10-сынып

№	Сабақтың тақырыбы	Сағат саны	Күні	Іс-әрекет
1	Кіріспе	1
2	Механика элементтері биофизикада, бұлшықет пен сүйекке әсер ететін күштер. Секіру кезінде сүйекті сындыратын күштер	1		Жұптық жұмыс
3	Тірі табиғаттағы жай механизмдер.	1		Дәріс
4	Тірі табиғатта Ньютон заңдарын қолдану	1		Дәріс
5	Тірі ағзалардың жүгіру жылдамдығы мен жүгіру энергетикасы.	1		Дәріс
6	Архимед күшінің тірі ағза тіршілігіндегі маңызы.	1		Дәріс
7	Биологиялық материалдың серпінділік қасиеттері.	1		Дәріс
8	Тірі ағзалардағы реактивті қозғалыс.	1		Дәріс
9	Механикалық жұмыс және ағза мүшелері.	1		Дәріс
10	Ғарыштық биологияСалмақсыздық, асқын салмақ, олардың тірі ағзаларға әсері.	1		Дәріс
11	Тірі табиғаттағы жылу балансы.	1		Жұптық
12	Тірі ағзалардағы жылу берілу түрлері.	1		Дәріс
13	Тірі ағзадағы булану процесінің рөлі	1		Дәріс
14	. Биологиялық объектілердегі энергияның айналу және сақталу заңы.	1		Дәріс