Қ. Жарықбаев о. СаңҒылбаев



Pdf көрінісі
бет606/644
Дата01.03.2023
өлшемі11,21 Mb.
#170587
1   ...   602   603   604   605   606   607   608   609   ...   644
Байланысты:
b51b9b89e1b6b84ef8ef8f36547c93bb

ФЕНОТИП 
(грек. phaino – байқай-
мын және typos – таңба, нысан, үл-
гі) – организмнің бақылауға келетін
кез келген морфологиялық, физика-
лық, мінез-құлықтық нышаны. Тер-
минді 1909 жылы даниялық биолог 
В. Иогансен ұсынған. Ф. генотип 
пен ортаның өзара әрекеттестігінің 
өнімі болып табылады; алайда 
ұйымдасуының әр түрлі деңгейінде 
(клеткалық, органдық, организмдік) 
Ф. пен генотиптің арақатынасы әр 
түрлі. Адамның әлеуметтік сипатта-
маларында жиынтығы Ф. терминімен 
белгіленбейді.
ФИзИОГНОМИКА
– өткен ғасыр-
дың 20-жылдарында ғылыми білім-
дерде өріс алған адамтану ғылымы-
ның практикалық мәні бар саласы.
Ф. Адамның сыртқы табиғи қимыл-
қозғалыстарына тұлғаның жеке ере-
кшелігін, мінезін адамның сыртқы 
келбетімен байланыстыра зерттей-
тін сала. Ол сол кездері хироман-
тия, френология, графология ілім-
дерімен сабақтастыра баяндалатын. 
Қазақ топырағында бұл мәселені 
Ж.Аймауытов өзінің «Психология» 
кітабында тұңғыш көтерген еді. 
Адамның өмірінде әртүрлі ырықсыз, 
ырықты қозғалыстардың алатын 
орны зор. Мұндай қозғалыстар жүріс-
тұрыстан, бет құбылыстарынан (ми-
мика, пантомимика, әртүрлі дене 
қозғалысы) ерекше көрініс табады. 
Мәселен, тек қана бет пен көздің 
өзінде оның сан алуан көріністерін 
жиі байқауға болады.
Ә.Болғанбаевтың «Синонимдер сөз-
дігінде» (Алматы, 1965) бет пен көз-
дің әрқайсысының 40-тан астам си-
нонимдері тіркелген. Орыстың ұлы 
жазушысы Л.Н.Толстой өзінің «Со-
ғыс және бейбітшілік» атты романын-
да өз кейіпкерінің көз, ауыз, беттің 
әртүрлі жықпылдары, қас, кірпік, 
шықшыт т.б. 98 түрін өз кейіпкері-
нің (Наташа Ростова, Пьер Безруков 
т.б.) психологиясын көрсетуге шебер 
қолданғанын ұлы жазушыны зерт-
теушілер ерекше атап өтеді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   602   603   604   605   606   607   608   609   ...   644




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет