• Процеске қысқаша сипаттама мен оның жобалануы
жүктеу/скачать 0,51 Mb.
|
крат (копия)
- Бұл бет үшін навигация:
- 1.4. Жобаланатын процестің теориялық негіздері
| 1.3. Дайын өнімді қолдану
Өнімдердің құрамы мен қасиеті. Баяу кокстеу қондырғысының өнімдері кокстен басқа газ, бензин, жеңіл және ауыр газойль болып табылады. Кокстеу газының құрамы термиялық крекинг газының құрамына ұқсас, бірақ құрамында олефинді көмірсутектер аз. Егер процесс жоғары температурада жүргізілсе (520-540 оС), қанықпаған көмірсутектердің мөлшері 45-тен 52% - ға дейін артады. Бензинде олефиндердің көп мөлшері бар, сондықтан ол химиялық тұрғыдан тұрақты емес. Баяу коксталатын бензиндердің октандық саны 68-72 пункт құрайды. Кокстеу бензинінің құрамында қанықпаған көмірсутектері мен күкірт көп болғандықтан, оны алдын ала тазалаудан өткізбесе, тауар бензинін дайындауда пайдалану қиындайды. Бензиндердің сапасын жақсартудың келешектегі ең тиімді əдістері: таза немесе алғашқы айдау бензинімен қоспа күйінде терең гидрлеу жəне риформингтеу; тура айдаумен алынған дизель фракцияларымен қосып гидротазалау. Керосин-газойл фракциялары (180—350 оС, 350-450 оС) газ турбиналы отын компоненттері және каталитикалық крекинг шикізаты ретінде қолданылады. 180 -350оС фракциясы дизель отынына жіберілуі мүмкін. Ауыр газойль (450°C-тан жоғары фракция) қазандық отынының құрамдас бөлігі ретінде қолданылады. Ол техникалық көміртегі өндіруге шикізат дайындайтын термиялық крекинг қондырғысына немесе қазандық отынын алуға жіберіледі. Жеңіл газойль пеш жəне газтурбина отындарын алуда пайдаланылады, сонымен қатар оны гидротазалаудан кейін дизель отынын дайындау үшін қолданады. Мұнай коксын халық шаруашылығының әртүрлі салаларында қолдануға болады: электродтар, абразивті материалдар, карбидтер, көмір графит материалдары, ферроқорытпалар өндірісі. Мұнай коксына сұраныс үнемі өсіп келе жатқандықтан, жыл сайын жаңа тар жолдар салынуда. Бүгінгі таңда әлемде жылына 15 млн. тоннадан астам мұнай коксы өндіріледі. Біздің елде кокс өндірісі соңғы 10 жылда 5,5 есе өсті. 1.4. Жобаланатын процестің теориялық негіздері Мұнай қалдықтарын кокстеуді қазіргі кезде өндірістік көлемде үш əдіспен іске асырады: тегіс қыздырушы кубтарда (мезгілді процесс); қыздырылмайтын кокс камераларында (жартылай мезгілді процесс); кокс жылу бергішінің қайнаушы қабатында (үздіксіз процесс). Кубтарда кокстеу процестерінің ең ескі қондырғылары елдегі МӨЗ құрамында 1920 жылы салынған. Қондырғының негізгі жабдығы болып кокс кубы саналады, ол ашық отпен қыздырылатын тегіс цилиндр тəрізді. Қондырғы ескі, бірақ олар əлі күнге дейін пайдаланылады. Мезгілді кокстеуде ыдырау өнімдері реакция аумағынан үздіксіз шығарылады да, қалдық біртіндеп ауырланып, кокске айналады. Кокс құрамында ұшқыш заттар аз болады, оны қосымша пісіру қажет емес. Куб қондырғыларында крекинг қалдықтар мен пиролиз шайырынан басқа əдістермен алуға болмайтын кокстың арнайы түрлерін алады. Қыздырылмайтын камераларда кокстеу немесе жай кокстеу қазіргі кезде дүниежүзінде өте көп тараған процесс. Мұнай коксінің негізгі мөлшері (90%-дан астамы) жай кокстеу қондырғыларында өндіреді. Соңғы жылдары шетелде fluidcoking (флюид кокинг) процесі қарқынды дамып келеді. Бұл процесте оған көмірсутек қалдықтарының термолизі процестерінің ортасында маңызды орын алуға мүмкіндік беретін бірқатар іргелі технологиялық шешімдер бар: - пеште кокстың ішінара жануы кезінде реакция үшін жылу бөлінеді; - 550°C дейін қыздырылған қалдық шикізат кокстың сұйылтылған қабатына шашыратылады. Бұл жағдайда кокстеу реакциясы Кокс бөлшектерінің бетіндегі жұқа пленкада жүреді; - реактордан бу тәрізді өнімдер оның жоғарғы бөлігіндегі циклон сүзгілері арқылы өтеді және скрубберге беріледі. Циклон сүзгілері өнімнен Кокс пен басқа қатты заттардың бөлшектерін алып тастайды. Скруббердің жоғарғы бөлігінен тазартылған өнім фракциялау колоннасына жіберіледі. жүктеу/скачать 0,51 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|