Глюкозаның бір молекуласы тотыққанда 38 АТФ молекуласы түзіледі

Глюкоза ыдырауының аэробты кезеңі негізгі екі бөліктен
Кребс циклі мен
тыныс алу тізбегінен
тұрады және бұл митохондрияның ішкі мембранасында жүзеге
асады. Күрделі реакциялардың соңғы нәтижесі болып табылатын органикалық заттарда
жасырынған энергия АТФ макроэргиялық байланыс энергиясына ауысады.
Глюкозаның аэробты ыдырауының қосынды реакциясы:
Осылайша оттекті ыдырау энергияның жинақталуында негізгі рөл атқарады (38 АТФ).

✓
Қарқынды физикалық жұмыс жасағанда организм жасушалары оттекпен
қанығып үлгермейді, глюкозаның ыдырауы анаэробты кезеңмен шектеледі.
✓
Нәтижесінде жүйке және бұлшықет жасушалары үшін уытты зат — сүт
қышқылы тез жинақтала бастайды (ауыр физикалық жұмыс жасағаннан
кейін бұлшықеттің ауырғаны сезіледі).
✓
Сүт қышқылының пайда болуы тыныс алу орталығын қоздырады және бізді
еселеп тыныс алуға мәжбүрлейді. 
✓
Жасушаларды оттекпен қанықтыру организмде АТФ молекулалары түрінде
энергияның қажетті мөлшерін қамтамасыз ететін оттекті ыдырату процесін
жаңартуға мүмкіндік береді, “екінші тыныс алу” ашылады.
✓
Мысалы, қарқынды жүгіруден кейін гепардтарға ұзақ демалыс қажет, тіпті
олар кейде өз олжаларын кейбір жыртқыштардан қорғай алмайтын күйде
болады.

Тірі организмдер қоршаған ортамен тұрақты
және үздіксіз байланыста болады. Бұл
байланыс зат және энергия алмасу
процестерінде — метаболизмде жүзеге
асады. 
Зат алмасу дегеніміз – заттардың сыртқы
ортадан ағзаға енуінен бастап, ыдырау
өнімдерінің жойылуына дейінгі ағзадағы
заттардың күрделі, тізбектелген түрленуі. 
Зат алмасу үш кезеңнен тұрады:
— заттардың организмге түсуі;
— метаболизм;
— соңғы өнімдердің организмнен бөлініп
шығарылуы.

жүктеу/скачать 5,53 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: