Органикалық заттар
(қорек)
Қоректік заттар
(қарапайым заттар)
Крахмал
Глюкоза
Нәруыздар
Аминқышқылдар
Майлар
Глицерин
Май қышқылдары
Энергия мен заттардың алмасуы
Тірі жүйелердің бір
-
бірімен байланысы
➢
Осылайша метаболизм екі түрлі қызмет атқарады.
➢
Бірінші атқаратын қызметі — жасушаны құрылыс
материалымен қамтамасыз ету.
Жасушаға түсетін
аминқышқылдарынан, глюкозалардан, органикалық
қышқылдардан, нуклеотидтерден нәруыздар, көмірсулар,
липидтер, нуклеин қышқылдары үздіксіз синтезделеді.
Олардан жасуша денесі, оның мембраналары,
органоидтері қалыптасады. Синтездеу реакциялары
әсіресе жас, өсіп келе жатқан жасушаларда белсенді
жүреді.
➢
Метаболизмнің екінші атқаратын қызметі — жасушаны
энергиямен қамтамасыз ету.
Тіршілік әрекетінің кез
келген көрінісі — қозғалыс, заттарды синтездеу, жылу
генерациясы энергия жұмсауды қажет етеді. Жасушаны
энергиямен қамтамасыз ету үшін оған түсетін заттардың
ыдырауы нәтижесінде босап шығатын химиялық
реакциялардың энергиясы пайдаланылады. Бұл энергия
энергияның басқа түрлеріне айналады.
Метаболизм
Пластикалық алмасу
Энергетикалық алмасу
Салыстырмалы кесте
Достарыңызбен бөлісу: |