1- дәріс. Кіріспе жарықтың табиғаты жайындағы ілімнің дамуы. ХVІІ ғасырдың аяқ кезінде жарықтың табиғаты жайында екі түрлі ғылыми түсінік болды: жарықтың корпускулалық теориясы мен-жарықтың толқындық теориясы
-дәріс Интерференцияның кейбір қолданулары
жүктеу/скачать 5,21 Mb.
|
лекция оптика
- Бұл бет үшін навигация:
- Оптикалық жарқындану
| 5-дәріс
Интерференцияның кейбір қолданулары Оптикалық жарқындану. Жоғары шағылдырушы интерференциялық қабаттар. Толқындық шепті бөлу арқылы когерентті шоқтарды алу. Амплитуданы бөлу әдісімен когерентті шоқтарды алу.Тең көлбеулі және тең қалыңдықты жолақтар. Қарастырылған интерференциялық құбылыстардан олардың сандық заңдылықтары толқын ұзындығына, пластинка қалыңдығына, олардың беттері арасындағы бұрышқа, бет жағдайына және т.б. параметрлерге байланысты болатыны шықты. Сондықтан интер-ференцияны қолданудың бір бағыты – бұл жарық толқындарының ұзындықтарын ӛлшеу (интерференциялық спектроскопия) және мӛлдір денелердің физикалық параметрлерін зерттеу (мысалы, оптикалық қондырғылардың бет жағдайы, қыздырғанда дененің аз ұзаруы, мӛлдір денелердің беттерінің арасындағы кішкене бұрыштар). Интерференция құбылысына сол сияқты жоғары шағылғыш интерференциялық қабаттарды алу мен оптиканың жарқындану құбылыстары негізделеді. Оптикалық жарқындану. Қазіргі кездегі оптикалық жүйелерде шағылдыратын беттердің сандары кӛп болғандықтан, жарық ӛткенде шығындар кӛп болады. Мысалы, шыны-ауа шекарасында түскен жарық шоғының 4% шағылады. Кейбір жағдайларда шығын 50-80 % - ке дейін жетуі мүмкін. Сонымен қатар оптикалық жүйе беретін кескінді оптикалық жарқындану құбылысы әлсіретеді. Оптикалық жарқындану деген оптикалық жүйелердің беттеріне мӛлдір қабықшаны жағып, шағылу коэффициентін тӛмендету. Қабықшалардың қалыңдығы оптикалық сәуленің толқын ұзындығымен шамалас. Линзалардың (nc) беттеріне жұқа қабыршақтарды (n) орналастырады және n 1-сурет
Қабыршақтың d қалыңдығын және n, nс сыну кӛрсеткіштерінің шамаларын тауып, шоқтардың ӛзара сӛндіруін байқауға болады, ол үшін амплитудалары тең, ал фазалар айырымы –ға тең болуы керек. Сӛндіру шамасы толық болады, егер келесі шарт орын-далса:
Жарық қабыршаққа қалыпты түскенде (і=0) интерференциялық минимум шарты:
мұндағы: nd– пленканың оптикалық қалыңдығы. Онда жарықтанатын қабыршақ қалыңдығы:
nc>n>n0 болғандықтан, онда жарты толқынның жоғалуы ауа–қабыршақ және қабыршақ– шыны шекараларында болады. Бұл жағдайда 1 және 2 шоқтар арасындағы фазалар айырымы –ға тең, егер қабыршақтың минимал оптикалық қалыңдығы 0/4-ке тең болса, онда nd=0/4. Шынымен шоқтар арасындағы оптикалық жол айырымы 0/4+0/4=0/2 тең, бұл фазаның –ға ӛзгеруіне сәйкес келеді. Оптикалық жарқындануының себебі n және nc сыну кӛрсеткіштерінің толқын ұзындығына тәуелді және (1) қатынас кӛрінетін спектр диапазонын түгелімен қанағаттандырмайды. Сондықтан оптикалық жарқындануды кӛз сезетін толқын ұзындығы 0550 нм тең максимумға сәйкес келтіреді, ал объективтер түсі сол кезде қызыл-кӛк болады. жүктеу/скачать 5,21 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|