4-сурет. Жарықтылықты
ендеше ол ӛрнекті былай жазуға болады:
|
|
|
анықтау үшін
|
|
I
|
|
I
|
|
|
|
B =
|
|
|
(11)
|
|
|
dS cos
|
dSn
|
|
|
|
|
|
|
|
Сӛйтіп, жарықтылық шамасы жарық көзі бетінің бірлігінен нормаль бағыты бойынша шығатын жарық күшіне тең.
Егер жарықтылық шамасы жарық таралатын бағытқа тәуелді болмаса, онда жарқырауық ауданнан элементар d денелік бұрыш ішінде таралатын жарық ағыны cos -ға пропорционал болады, яғни (10) теңдік бойынша:
dФ=ВdS d cos (12)
осы шарт орындалатын жарқырауық денелер косинустік жарық кӛздері деп
аталады. Осындай жарық кӛздерінің жарықтылығы тұрақты болады.
Белгілі ӛлшемдері бар косинустік жарық кӛздерінің жарқырауы (R) мен
жарықтылығы (В) ӛзара байланысты, атап айтқанда:
R= B (13)
Яғни жарқырау шамасы жарықтылықтан =3.14 есе артық.
Жарық бірліктері Жарық күшінің бірлігі-Кандела (қысқаша кд). Ӛлшеуіштер мен таразылар жайындағы XIII Бас конференциясының ұйғаруы бойынша:‖Кандела дегеніміз платинаның қату температурасында толық сәуле шығарғыштың жарықтылығы оның әрбір квадрат сантиметр бетіне 60 канделадан келген жағдайдағы жарық күші‖. Басқаша айтқанда, кандела дегеніміз платинаның қату температурасында, 2046,6 К-да, абсолют қара дененің 1квадрат сантиметр бетінің оған жүргізілген
1
нормаль бағыты бойынша шығаратын жарық күшінің үлесі болады.
Жарық ағынының бірлігі-люмен (қысқаша лм). Люмен дегеніміз жарық күші 1кд-ға тең жарық көзінен шығып 1 стерадианға тең денелік бұрыш ішінде таралатын жарық ағыны. Сонда (4) формула бойынша:
1лм=1кд 1стер.
Жарықталыну бірлігі- люкс (қысқаша лк.). Люкс дегеніміз 1 квадрат метр бетке 1 люмен жарық ағыны келген беттің жарықталынуы.(6) формула бойынша :
1лк= 1лм .
1м 2
Тӛменде, 1-кестеде, жиі кездесетін жағдайлардағы жарықталыну шамалары келтірілген.
Жарқырау бірлігі ретінде әрбір квадрат метр бетінен 2 стерадианға тең денелік бұрыш ішінде барлық жаққа 1 люмен жарық ағыны таралатын беттің
-
жарқырауы
|
қолданылады (8) формулаға сәйкес жарқырау
|
бірлігінің атауы 1
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |
