1 Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі

34 

 

19 - кесте 

 

ҮНДІ ФИЛОСОФИЯСЫНЫҢ ҚАЛЫПТАСУ КЕЗЕҢДЕРІ 

 

 

 

 

 

№

 

 

КЕЗЕҢДЕРІ 

 

 

УАҚЫТЫ 

 

 

1 

 

ВЕДАЛЫҚ КЕЗЕҢ 

 

 

б.д.д.  VІ-V ғ.ғ. 

 

 

2 

 

 

КЛАССИКАЛЫҚ КЕЗЕҢ 

 

 

б.д.д. VІ ғ. 

1- мыңжылдықтың 

алғашқы жартысы 

 

 

 

3 

 

ПОСТ КЛАССИКАЛЫҚ 

(СХОЛАСТИКАЛЫҚ) КЕЗЕҢ 

 

 

1- мыңжылдықтың 

алғашқы жартысы- 

ХVІІІ ғ. 

 

 

 

4 

 

НЕОИНДУИЗМ КЕЗЕҢІ 

НЕМЕСЕ ЖАҢА ЗАМАНҒЫ   

ҮНДІ ФИЛОСОФИЯСЫ 

 

 

 

ХІХ – ХХ ғ.ғ. 

 

35 

 

20 - кесте 

 

ФИЛОСОФИЯНЫҢ ДАМЫП, ҚАЛЫПТАСУЫНА  

ЫҚПАЛ ЕТКЕН ЕЖЕЛГІ ҮНДІНІҢ ДІНИ-ФИЛОСОФИЯЛЫҚ  

ӘДЕБИЕТТЕРІ 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ЕЖЕЛГІ 

ҮНДІ  

ФИЛОСОФИЯСЫ 

 

           . ВЕДАЛАР 

 

 

 

 

 

          . ПУРАНДАР 

 

 

 

 

 

       . БРАХМАНДАР 

 

 

 

 

 

          . ИТИХАСТАР 

 

 

 

 

 

        . АРАНЬЯКТАР 

 

 

 

 

 

           . ЭПИКАЛЫҚ  

             ПОЭМАЛАР 

 

 

 

 

     

     . УПАНИШАДТАР 

 

           . ВЕДАЛАР 

 

 

 

 

 

 

 

          . ПУРАНДАР 

 

 

 

 

 

 

 

. БРАХМАНДАР

 

 

 

 

 

 

 

          . ИТИХАСТАР 

 

 

 

 

 

 

 

        . АРАНЬЯКТАР 

 

 

 

 

 

 

 

           . ЭПИКАЛЫҚ  

             ПОЭМАЛАР 

 

 

 

 

 

 

 

     . УПАНИШАДТАР 

 

 

 

 

 

 

36 

 

21 - кесте 

 

ӘДЕБИ-ЖАЗБА НҰСҚАЛАРЫНА ҚАРАЙ 

ЕЖЕЛГІ ҮНДІ ФИЛОСОФИЯСЫ  

ҮШ КЕЗЕҢГЕ БӨЛІНЕДІ 

_____________________________________________________________________________ 

 

 

№

 

 

КЕЗЕҢДЕРІ 

 

 

УАҚЫТЫ 

 

 

1 

 

ВЕДАЛЫҚ КЕЗЕҢ 

 

 

б.д.д. ХV - VІ ғ.ғ. 

 

2 

 

ЭПИКАЛЫҚ КЕЗЕҢ 

 

 

б.д.д.VІ – ІІ ғ.ғ. 

 

3 

 

СУТРАЛЫҚ КЕЗЕҢ 

 

 

б.д.д. ІІ ғ. - б.д.VІ ғ. 

 

 

37 

 

22 - кесте 

 

ЕЖЕЛГІ ҮНДІДЕГІ ФИЛОСОФИЯЛЫҚ МЕКТЕПТЕР 

______________________________________________________ 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

МЕКТЕПТЕР (ДАРШАНДАР) 

АСТИКА 

(ОРТОДОКСАЛЬДЫ) 

 

 

Веданы мойындаған және олардың 

философиялық ойларымен бөліскен 

(құдай, жоғарғы әлем, жан, өлімнен 

кейінгі өмір, карма,сансара) 

 

 

НАСТИКА 

(ОРТОДОКСАЛЬДЫ ЕМЕС) 

 

   

Веданы мойындамаған 

немесе брахманизмге қарсы 

сыни көзқараста болған 

 

 

 

Санкхья

 

            Капила  

Йога

   

Патанджали, Вьяса 

Веданта

  

 Бадараяна, Вьяса 

Ньяя

   

          Готама 

Вайшешик

               Канада 

Миманса

            Джаймини 

Джайнизм

           Махавира  

Буддизм

  

    Гаутама Будда 

Чарвака 

          Брихаспати 

Адживика     

Макхали 

Госала 

38 

 

23 - кесте 

 

ЕЖЕЛГІ ҮНДІ ФИЛОСОФИЯСЫНДАҒЫ  БАСТЫ ҰҒЫМДАР 

 

 

 

ҰҒЫМДАРЫ 

 

 

ФИЛОСОФИЯЛЫҚ МӘНІ 

 

 

АВИДЬЯ 

 

 

Білместік, надандық немесе рухани адасушылық; 

 

 

АТМАН 

 

Болмыстың жоғары субъективтік рухани 

бастауы; Адамның жоғары рухани бастауы; 

 

 

БРАХМАН 

 

Жоғары объективтік шынайылық; Болмыстың 

абсолюттік бастауы; 

 

 

CАНСАРА 

 

Материалдық және рухани дүниелік ортадағы 

жанның жай-күйі; 

 

 

 

НИРВАНА 

 

Рухани мәнді ортаға қол жеткізумен байланысты 

сананың жоғары рухани жай-күйі, сабырлық; 

 

 

ДХАРМА 

 

Дхамма - моральді заң, парыз, тәртіп,рухани ілім; 

 

 

КАРМА 

 

Себеп-салдар заңы немесе тағдыр; 

 

 

ЛОКА 

 

Орта, орын; дүние; 

 

 

МАЙЯ 

 

Иллюзия, сағым; Ғарыштық күш, шынайы 

дүниені жасаушы; 

 

 

 

39 

 

24 - кесте 

 

ОРТА ҒАСЫРЛАРДАҒЫ ҮНДІ ФИЛОСОФИЯСЫ 

ДАМУЫНДАҒЫ НЕГІЗГІ БАҒЫТТАР 

(ПОСТКЛАССИКАЛЫҚ  КЕЗЕҢ:  

Б.Д.Д.  І -МЫҢЖЫЛДЫҚТЫҢ  СОҢЫ – XVІІІ ғ.) 

_____________________________________________________________________________ 

 

 

 

ҮНДІНІҢ ПОСТКЛАССИКАЛЫҚ ФИЛОСОФИЯСЫ 

ИНДУИЗМ 

           

ФИЛОСОФИЯСЫ  

 

БУДДИЗМ ФИЛОСОФИЯСЫ 

 

Адвайта-веданта 

(Шри-Шанкара) 

 

Вишишт-адвайта 

(Рамануджа) 

 

Вишнуизм 

(Мадхва, Чайтанья, 

Госвами, Баладэва) 

 

Шиваизм 

 

 

Шактизм 

 

 

 

 

 

Діни-философия 

-лық ағымдар 

Хинаяна 

(Будхагхоша, 

Васубандху) 

Махаяна 

(Нагарджуна, 

Асвагоша) 

Философиялық 

ағымдар 

Вайбхашика 

(Васубандху, Бхаданта, 

Дхарматрата) 

Саутрантика 

(Кумаралабдха, 

Дхармоттара, Яшомитра) 

Мадхъямика 

(Нагарджуна) 

Йогачара 

(Асанга, Васубандху) 

40 

 

25 - кесте 

 

ОРТА ҒАСЫРЛАРДАҒЫ ҮНДІ ФИЛОСОФИЯСЫ 

ДАМУЫНДАҒЫ НЕГІЗГІ БАҒЫТТАР 

(ПОСТКЛАССИКАЛЫҚ  КЕЗЕҢ:  

Б.Д.Д.  І -МЫҢЖЫЛДЫҚТЫҢ  СОҢЫ – XVІІІ ғ.) 

_____________________________________________________________________________ 

 

 

 

ҮНДІНІҢ  ПОСТКЛАССИКАЛЫҚ ФИЛОСОФИЯСЫ 

ЙОГА ФИЛОСОФИЯСЫ 

(Вьяса, Мишра, Бходжараджа) 

 

КЛАССИКАЛЫҚ ҮНДІ ЙОГАСЫНЫҢ 

ӘРТҮРЛІЛІГІ

 

Раджа-йога 

Карма-йога 

Джнани-йога 

Бхакти-йога 

41 

 

26 - кесте 

 

НЕОИНДУИЗМ КЕЗЕҢІ НЕМЕСЕ ЖАҢА ЗАМАНҒЫ   

 ҮНДІ ФИЛОСОФИЯСЫ (ХІХ-ХХғ.ғ.) 

________________________________________________________________ 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ШРИ РАМАКРИШНА ПАРАМАХАМСА  

(1836 - 1886) 

 

ВИВЕКАНАНДА СВАМИ  (

1863 - 1902)

 

 

 

САРВАПАЛЛИ РАДХАРКРИШНАН 

(1888 - 1975)

 

 

 

БХАГВАН ШРИ РАДЖНИШ (ОШО)   

(1931 - 1990)

 

 

ШРИ АУРОБИНДО ГХОШ  

(1872 - 1950)

жүктеу/скачать 6,3 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: