«ІЛИЯС МҰРАСЫ ЖӘНЕ АЛАШТАНУ МӘСЕЛЕЛЕРІ»
атты республикалық ғылыми-тәжірибелік студент жастар конференциясының материалдары
154
ізденіс, шеберлікке жетілген үстіне жетіле беруі – ұлттық поэзиямызға Ілияс Жансүгіровті
қалдырған үлгі. Сондықтан да қазақ жазушылары Ілияс Жансүгіров өзіне ұстаз тұтады. Оның
ақындық өнеріне әр қашан табына қарайды және менің ойымша Оқырман қауым ұлы
жазушының ерекшелігінің алдында бас иеді[2.150].
Сол заманда ел әдебиеті үшін өлшеусіз еңбек етіп, артына үлкен мұра қалдырған
І.Жансүгіров еңбегі әлі де болса зерттеуді қажет ететін тақырып. Мақалада аударма саласына
сіңірген еңбегін ғана көрсетуді мақсат еткен болатынмын. І.Жансүгіров шығармалары қазыналы
мұра болып табылады.
ӘДЕБИЕТТЕР:
1.
Қазақ әдебиеті.Энциклопедиялық анықтама. Алматы-2010.
2.
Әбдиманұлы Ө. Қазақ әдебиетіндегіұлт-азаттық идея. – Алматы: Қазақ универсистеті,
2007. – 325б.
ӘОЖ 398.5
С.СЕЙФУЛЛИН ШЫҒАРМАЛАРЫНДАҒЫ ФОЛЬКЛОРЛЫҚ ДӘСТҮРЛЕР
Тәшімбаева С.Ж., Убайдуллаева Ж.Қ.
Қ.Жұбанов атындағы Ақтөбе өңірлік мемлекеттік университеті Ақтөбе қ.
Халық ауыз әдебиеті - xалық тариxы. Ал, фольклорда сол xалықтың тариxы өзінше
қырынан беріледі. Әдебиеттің қай тұсы болмасын фольклордан өрбидіф. Оқиғаларды,
олардың мекен-мезгілін, тариxи тұстары мен онда кездесетін тариxи тұлғаларды жалаң
түрде суреттемей, xалықтың сана-сезімі, ой-қиялы, армандары арқылы жүзеге асырып,
оқырманға көркем түрде жеткізетін фольклорды xалықтану деп атауға болады.
Кілттік сөздер:
халық ауыз әдебиеті, фольклор, xалықтану, ақыл-ойының,
парасаттың жемісі, халық эстетикасының айнасы.
Народная устная литература - народная сказка. И в фольклоре порядок тех же
людей дается по-разному. Какая бы литература ни была, это зависит от фольклора.
Можно назвать фольклорный талант, который невозможно описать неизгладимо
событиями, их безвременностью, тарихами и трюками людей, но через сознание,
воображение и мечты о людях.
Ключевые слова:
фольклор, фольклор, фольклор, плоды интеллекта, восприятие,
эстетика людей.
Фольклор – халық эстетикасының айнасы, нормасы. Сол себепті ол әдеби шығармаға
енгенде бірнеше рөл атқарады, бірде кейіпкердің образын күшейтуге, енді бірде
шығарманың идеясын кеңейтуге, кейде автордың позициясын айқындауға, ал, кейбір
жағдайда сюжет құруға мол ықпал етеді, тіпті, бүкіл шығармаға негіз болады.
Халық ауыз әдебиеті - xалық тариxы. Ал, фольклорда сол xалықтың тариxы өзінше
қырынан беріледі. Әдебиеттің қай тұсы болмасын фольклордан өрбидіф. Оқиғаларды,
олардың мекен-мезгілін, тариxи тұстары мен онда кездесетін тариxи тұлғаларды жалаң түрде
суреттемей, xалықтың сана-сезімі, ой-қиялы, армандары арқылы жүзеге асырып, оқырманға
көркем түрде жеткізетін фольклорды xалықтану деп атауға болады. Яғни, xалықтың жазу-
сызу білмеген кездегі көркемдік тұрғыдан ақыл-ойының, парасатының жемісі болып
қалыптасқан. Тариxи еңбектерде айтылмаған кей жағдайлар осы фольклорда жатыр. «Нағыз
әдебиетіміз әлі жазылған жоқ» деген пікір зерттеушілер тарапынан сөз болып жүр.. Әрбір
есейген, кемеліне келген жазба әдебиеттің өткен тарихы оның ауыз әдебиеті дәстүрінен де
тыс емесі анық. «Адамзаттың көркемдік дамуында фольклор мен әдебиеттің алатын орны
үлкен. Өзара күрделі ұқсастықтары да бар бұл құбылыстардың мәні мен өзгешелігін нақтылы
|