1 «Қазақстанның қазіргі заманғы тарихы» пәні қоғамдық тарихи сананы қалыптастырудағы маңызын айшықтаңыз


Қазақ зиялылыларының ұлттық өкімет құру жолындағыіс-әрекеттері және «Алаш» қозғалысының тарихи мәнін талдаңыз



бет7/12
Дата13.05.2022
өлшемі36,56 Kb.
#142974
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12
Байланысты:
ккзт

Қазақ зиялылыларының ұлттық өкімет құру жолындағыіс-әрекеттері және «Алаш» қозғалысының тарихи мәнін талдаңыз.
Қазан төңкерісініңжеңісінен кейін ұлттық,ең алдымен ұлттықмемлекеттік құрылыс мәселелері өткір сипаталып,талқылана бастады. РКСФР құрылғаннан кейінелдің шығысында жаңа автономиялықреспубликаларды құруға дайындық жұмыстарыбасталды. Қазақстанның Торғай,Орал,Ақмола,Семейоблыстарында және Маңғыстауда қазақ Кеңестікмемлекеттілігін құруға дайындық жөніндегі күрделіжұмыс жүргізілді.Қазан төңкерісінен бұрын қазақлибералдық-демократиялық қозғалысыныңжетекшілері Қазақстанда кеңестердің бүкілқазақсъезін шақыру дайындық жұмыстары болды.Мұныңөзі шын мәнінде кеңестік мемлекеттікті құру жәнеоны бекіту үшін күрес екендігін көрсетті. Қазақзиялылары мемлекет құру процесінің кеңестікжолмен шешілуімен келісе алмады.Мұндайқарсылықтың себептері:бірінші-қазақ зиялыларыәуел бастан тәуелсіз ұлттық автономия құрудыжоспарласа,екінші-олар Қазан төңкерісінқабылдамады,сөйтіп Кеңес үкіметінмойындамады,оны заңсыз орнаған үкімет депесептеді.Сондықтанда «Алаш»зиялылары ұлттықмемлекет құру үшін күрес жүргізді.Ұлттардың өзін-өзі билеу құқығын талап етуін заңды процесс ретіндетүсінген «Алаш» азаматтарыӘ.Бөкейханов,А.Байтұрсынов,М.Дулатов Кеңесүкіметімен келіссөздер жіргізіп,ұлттық автономиямәселесін шешуді қолға алды.Алайда, Кеңес үкіметіАлашорда үкіметінің өзін де,талаптарын дамойындағысы келмеді.Сондықтан да,олар ұлттықтұтастық негіздегі қазақ мемлекеттігінмойындамайтындығын, тек кеңестік негіздегіавтономия беруге даяр екендігін білдірді.Осылайшаалаштықтардың Кеңес үкіметі шеңберінде біртұтасұлттық мемлекет құруға талпынысы нәтижесізаяқталды. I орыс ревалюциясы жылдары ұлттықзиялылар кейін Алаш қозғалысы атанған қоғамдыққозғалыстың негізін қалады.Алаш қозғалысыныңбасты мақсаты-қазақ елінің өзін-өзі басқару,дербесмемлекет құру, тілдің дамуына қажетті шарттар түзуболды,көрші түркі мұсылман халықтарымен күшбіріктіруге тырысты. II орыс ревалюциясыжылдарынан бастау алатын Алаш ұлт-азаттыққозғалысы 1917 ж. шарықтау шегіне жетті.Осы жылыАлаш партиясының,Түркістан автономиясы жәнеАлашорда Үкіметтерінің құрылуы бұлқозғалыстардың нақты нәтижелері болатын.

9



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет